Son Dakika:
Avrupa Birliği, zirvede ABD’ye hayatı tehlikede olan Afganlıların tahliye operasyonlarını tamamlamak için Kabil Havaalanı’nın güvenliğinin “gerekli olduğu sürece” güvence altına alınması çağrısında bulundu. İngiltere Başbakanı Boris Johnson ise G7 liderlerin Taliban ile kurulacak ilişki konusunda bir yol haritası üzerinde uzlaştığını duyurdu. İngiltere Başbakanı, Afganistan'ın yurt dışındaki fonlarının Taliban için koz olarak kullanılacağı mesajını verdi. Buna göre planın en önemli maddesi ABD’nin çekilme tarihi ilan ettiği 31 Ağustos’tan sonra da Taliban militanlarının ülkeyi terk etmek isteyenlerin güvenli geçişine izin vermesi için baskı yapmak olacak. Johnson, Biz sadece tahliye operasyonlarına nasıl yaklaşacağımız konusunu değil ayrıca Taliban ile nasıl bir ilişki kuracağımıza dair bir yol haritası konusunda da uzlaştık.” dedi. Afganistan'ın yurt dışındaki fonları Taliban için koz olarak kullanılacak Taliban’a sunulacak koşullardan bahseden Johnson, “Belirlediğimiz bir numaralı koşul, 31 Ağustos ve sonrasında da yurt dışına çıkmak isteyenler için güvenli geçişi garanti etmeleri gerektiği. Bazıları bunu kabul etmediklerini söyleyebilir, bazıları da umarım bunun anlamını gayet iyi anlayacak. Çünkü G7'nin çok önemli bir ekonomik, diplomatik ve siyasi ağırlığı var.” dedi. Johnson, Taliban ülkede kontrolü ele geçirmesinden sonra G7 ülkelerini Afganistan’ın yurt dışındaki fonlarını askıya aldığını hatırlattı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel, ABD’den Afganlıların tahliye operasyonlarını tamamlamak için Kabil Havaalanı’nın güvenliğinin “gerekli olduğu sürece” güvence altına alınması çağrısında bulunduklarını söyledi. G7 zirvesi bildirisinden G7 ülkelerinin liderleri, önceliklerinin Afganistan'dan tahliyelerin güvenli şekilde sağlanması olduğunu belirterek, Taliban'ı sözlerine göre değil, eylemlerine göre değerlendireceklerini ve kurulacak hükümetin meşruiyetinin, uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmedeki yaklaşıma bağlı olduğunu duyurdu. Birleşmiş Milletler (BM) ve NATO genel sekreterlerinin de katıldığı zirve sonrasında yayımlanan bildiride, Afganistan'daki durumla ilgili "ciddi şekilde endişeli" olunduğu belirtildi. Savunmasız Afganistan ve diğer ülkelerin vatandaşlarının güvenliğinin sağlanması ve insani bir krizin önlenmesi için itidal çağrısında bulunulan bildiride, kadınların, kız çocuklarının ve azınlık gruplarının haklarının korunmasına ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmesi istendi. "Afganistan'ın bir daha asla terör için güvenli bir bölge veya başkalarına yönelik terör saldırılarının kaynağı olmaması" gerektiği kaydedilen metinde, NATO müttefikleri başta olmak üzere ortaklarla beraber nerede olursa olsun terörizmle kararlılık ve dayanışma içinde mücadele edileceği mesajı verildi. Beklentiler Bildiride, gelecekte kurulacak bir Afgan hükümetinin, ülkenin uluslararası yükümlülüklerine uyması, terörizme karşı koruma sağlaması, başta kadınlar, çocuklar, etnik ve dini azınlıklar olmak üzere tüm Afganların insan haklarını güvence altına alması, hukukun üstünlüğünü koruması, engelsiz ve koşulsuz insani erişime izin vermesi, insan ve uyuşturucu kaçakçılığına karşı etkili şekilde karşı koyması gerektiği belirtildi. Afganistan'daki tüm tarafların, kadınların ve azınlık gruplarının önemli derece katılımıyla kapsayıcı bir hükümet kurmak için iyi niyetle çalışmaya davet edildiği aktarılan bildiride, insani yardım ve mültecilerin desteklenmesi sözü verildi. Tahliyeler "Acil önceliğimiz, vatandaşlarımızın ve son 20 yılda bizimle çalışan ve çabalarımıza yardım eden Afganların güvenli bir şekilde tahliyesini ve Afganistan'dan sürekli güvenli çıkışı sağlamaktır." ifadesine yer verilen bildiride, G7 ülkelerinin bu konuda yakın iş birliğine devam edeceği vurgulandı. Tüm tarafların bunu kolaylaştırmaya devam etmesi, insani ve sağlık personelleri dahil uluslararası hizmet sağlayıcıların güvenliğinin temin edilmesinin beklendiğinin altı çizilen bildiride, mültecilere ev sahipliği yapan bölgedeki komşu ülkeler ve diğer ülkelerle birlikte iş birliği yapılacağı da duyuruldu. "Sözleriyle değil, eylemleriyle değerlendireceğiz" Afganistan'ın karşı karşıya olduğu kritik sorunları ele almak için BM, G20 ve diğer müttefikler ve bölge ülkeleriyle birlikte çalışılacağı belirtilen metinde, "Bunu yaparken Afgan partilerini sözleriyle değil, eylemleriyle değerlendireceğiz. Özellikle, Taliban'ın terörü önleme, kadın hakları, kız çocukları ve azınlıkların insan hakları ve Afganistan'da kapsayıcı bir siyasi çözüm arayışı konusundaki eylemlerinden sorumlu tutulacağını bir kez daha teyit ediyoruz." ifadeleri kullanıldı. Bildiride, gelecekteki bir Afgan hükümetin meşruiyetinin de uluslararası yükümlülüklerini ve taahhütlerini yerine getirmedeki yaklaşıma bağlı olduğu vurgulandı.
G7 ülkelerinden, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırılarına ilişkin açıklama geldi. Rusya'ya "kan dökmeyi durdurma" çağrısı yapılan açıklamada, söz konusu krizin, kurallara dayalı uluslararası düzen için ciddi bir tehdit olduğu ve Avrupa'nın çok ötesinde sonuçlar doğuracağı aktarıldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Avrupa kıtasına yeniden savaşı getirdiği vurgulandı. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırıları Donbas'taki sözde yönetimlerin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den Ukrayna ordusuna karşı yardım istemesinin ardından Rusya, bölgeye saldırı başlatmıştı. Bunun üzerine Ukrayna Devlet Başkanı, ülke çapında sıkıyönetim ilan etti. İki ülke arasındaki gerilim, halihazırda tüm dünyanın yakın takibinde.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve eşi Brandenburg Eyaleti Eğitim Bakanı Britta Ernst’in evinin çöpünden devlet sırrı niteliğinde “gizli” ibareli belgeler çıktı. Çöpte gizli belgelerle karşılaşan komşular medyaya haber verdi. Daha önce de benzer bir skandala imza atan Scholz ve eşi güvenlik zafiyeti oluşturmakla suçlanıyor. Alman medya kurumları Der Spiegel, Focus ve Blick’in haberlerine göre, söz konusu evraklar ortadan bir defa yırtıldı ve tamamen okunabilir şekilde çöpe atıldı. Scholz’un komşuları Başbakan’ın çöplerini karıştırdığında ise gizli evrakları bularak medyaya haber ihbarında bulundu. Şansölye’nin çöp kutusunda bulunan belgelerin bazıları devlet sırrı niteliğinde olmasa da basına açıklanmamış metinleri içeriyor. Fakat dökümanların arasında devlet sırrı teşkil edebilecek belgeler de bulunuyor. Der Spiegel, tek sayfa dışında hiçbir belgeyi yayınlamadı ve Şansölye Olaf Scholz’u şu ifadelerle eleştirdi: “Sayın Şansölye, atık yönetimi konusunda pek başarılı değil.” G7 ZİRVESİ’NDEN NOTLAR DA BULUNDU Scholz ve Ernst’in komşuları çöp kutusundaki resmi belgelere ilk olarak geçen yıl kasım ayında rastlamıştı. Yere saçılan kağıtlar arasında Ernst’in birkaç gün önce yaptığı konuşmanın bir taslağı vardı. Durumun daha önce medyaya yansımasına rağmen ihmalin artarak devam ettiğine işaret eden Alman basını, son olarak ortaya çıkan belgelerin içinde geçen ay Bavyera’da düzenlenen ve dünyanın en etkili liderlerine ev sahipliği yapan G7 zirvesinde tutulan notların da olduğunu aktardı. Ernst’in de devlet başkanlarının eşlerini ağırladığı zirveyle ilgili, kısa süre önce istifa eden İtalya Başbakanı Mario Draghi’nin eşi Maria Cappello’nun fotoğrafının altına “halktan kaçınır” bilgisinin eklendiği bildirildi. Der Spiegel, yorum için Scholsz ve Ernst’e ulaşsa da ne Başbakanlık’tan ne de Brandenburg Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndan bir yanıt aldığını belirtti.
Avrupa'ya giden gazın büyük bir kısmının kesilmesi ile kışa 'büyük bir enerji krizinin' gölgesinde giren Avrupa haftalardır beklenen kararını sonunda duyurdu.AB üyesi 27 ülke, Rus Petrolü için uygulanacak Tavan Fiyatı konusunda anlaşmaya vardı. AB Dönem Başkanı Çekya'nın resmi sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, AB üyesi ülke temsilcilerinin Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 Dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştığı duyuruldu. Açıklamada, “Büyükelçiler Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole tavan fiyat uygulanmasında anlaşmaya vardı. Karar Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek” ifadeleri kullanıldı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise yaptığı açıklamada, tavan fiyat uygulamasının Rusya'nın gelirlerini önemli ölçüde azaltacağını söyledi. Leyen karara yönelik, "Küresel enerji fiyatlarını istikrara kavuşturmamıza yardımcı olacak, dünya çapında gelişmekte olan ekonomilere fayda sağlayacak" dedi. G7 VE AVUSTURALYA DA AYNI KARARI ALDI, 5 ARALIK'TA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK Almanya, ABD, İngiltere, İtalya, Fransa, Japonya ve Kanada’dan oluşan G7 grubu ve Avustralya da Rusya'nın deniz yoluyla taşınan ham petrolünün varil başına 60 dolarlık tavan fiyat uygulanmasında anlaştı. Yapılan ortak açıklamada, uygulamanın 5 Aralık'ta veya çok kısa bir süre sonra yürürlüğe gireceği belirtildi. Tavan fiyat uygulama kararının "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik savaşından kazanç elde etmesini önlemek" için alındığı belirtildi. Kararla birlikte "küresel enerji piyasalarında istikrar sağlanmasının ve Rusya'nın savaşının, özellikle Putin'in savaşının etkilerini güçlü bir şekilde hisseden düşük ve orta gelirli ülkeler üzerindeki olumsuz ekonomik yansımalarının en aza indirilmesinin" hedeflendiği ifade edildi. Tavan fiyat uygulamasıyla Rusya'nın petrol satışından elde ettiği gelirin azaltılması ve küresel petrol fiyatlarındaki ani artışın önlenmesi bekleniyor. 2 AYDA BİR YENİDEN GÖRÜŞÜLECEK Tavan fiyat uygulamasının yanı sıra yeni bir fiyat sınırlama mekanizması kurulması da söz konusu olacak. Bununla birlikte Rus petrolüne uygulanacak tavan fiyatın, piyasa fiyatlarının yüzde 5 altında tutulması sağlanacak. Tavan fiyat 2 ayda bir yeniden görüşülecek. ABD MEMNUN Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby gazetecilere yaptığı açıklamada, “Tavan fiyat uygulaması, Putin'in masum Ukraynalıları öldürmeye devam eden bir savaşını finanse etmeyi sürdürebilmesi için petrol piyasasından vurgunculuk yapma yeteneğini sınırlamaya yardımcı olacaktır" diye konuştu. POLONYA VE ESTONYA SICAK BAKMIYORDU Polonya yönetimi önerilen 60 dolar teklifine karşı çıkmış, Rusya'nın gelirlerini kısmak ve Moskova'nın savaşı finanse etme kabiliyetini sınırlamak için tavan fiyatın mümkün olduğunca düşük olması için diğer AB ülkelerine baskı yapmıştı. Tavan fiyatın piyasa oranından yüzde 5 daha düşük tutulacağı konusunda güvence alan Polonya, dün akşam anlaşmayı desteklediğini belirtmişti. "BUGÜN VARABİLECEĞİMİZ EN İYİ UZLAŞI BU" Estonya Başbakanı Kaja Kallas da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “AB'nin Rus petrolüne tavan fiyat belirleme anlaşmasını memnuniyetle karşılıyorum. Rusya'nın enerji gelirlerini durdurmak, Rusya'nın savaş makinesini durdurmanın merkezinde yer alıyor. Savaşan Rusya’nın kaynaklarını kurutmak bizim için varoluşsal bir mesele olduğundan müzakerelere şahsen katıldım. Her bir dolar önemlidir. Müzakere edilen her dolar, Rusya için yaklaşık 2 milyar dolar daha az gelir demek. Varil başına 65 dolardan 60 dolara inmek, Rusya'nın Ukraynalılara karşı yürüttüğü soykırım savaşını finanse etmesi için 10 milyar dolar daha az gelir demek. Ortakların, Rus gelirlerini daha da azaltmak amacıyla gelecekte fiyatı gözden geçirme teklifimizi kabul etmelerine sevindim. Uzlaşmanın bir parçası olarak 9. AB yaptırım paketinde de hemen ilerleyeceğiz. Fiyatın daha düşük olması isteğimiz, bir sır değil. Uzmanlarımız, 30-40 dolar arasındaki bir fiyatın Rusya'ya büyük zarar vereceğini tahmin ediyor. Ancak, bugün varabileceğimiz en iyi uzlaşı bu. Fiyata yönelik ilk incelemeyi Ocak ayının ortalarında yapacağız” ifadelerini kullandı. RUSYA TAVAN FİYAT UYGULAYAN ÜLKELERE PETROL AKIŞINI DURDURACAK Dünya petrol üretiminin yaklaşık yüzde 10'unu yapan Rusya geçtiğimiz günlerde tavan fiyat uygulamasına tepki göstermişti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, konuya ilişkin açıklamasında böyle bir ihtimalin küresel enerji piyasasına büyük zarar verebileceğini söyledi. Bu kararı uygulamaya koyan Batılı ülkelere Rusya'dan Petrol akışının kesileceğini belirten Zaharova, "Rus petrolüne tavan fiyat uygulaması tek başına bir piyasa önlemi değil aynı zamanda piyasa karşıtı bir önlemdir. Bu, tedarik zincirini bozar, küresel enerji piyasasındaki durumu da önemli ölçüde karmaşıklaştırır. Petrol fiyatlarına sözde tavan fiyat uygulaması getirilmesinin sadece piyasa dışı bir mekanizma olmadığını bunun piyasa karşıtı bir önlem olduğunu defalarca söyledik" diye konuştu.
ABD, Kanada, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Japonya'dan oluşan G7 ülkeleri, yayımladıkları ortak bildiri ile Ukrayna'ya destek olma sözünü teyit etti. Almanya'nın dönem başkanlığını yaptığı G7 ülkeleri liderlerinin düzenlediği çevrim içi toplantıda kabul edilen ortak bildiride, "Ukrayna'ya olan sarsılmaz desteğimizi bir kez daha teyit ediyor ve Rusya'nın devam eden savaşı karşısında Ukrayna ile dayanışma içinde olduğumuzu belirtiyoruz." ifadelerine yer verildi. Bildiride, Rusya'nın Ukrayna'daki kritik altyapılara yönelik "insanlık dışı ve acımasız" saldırıları kınanarak, sivillere yönelik eylemlerinde savaş suçu teşkil ettiği hatırlatıldı. Amaçlarının Rusya'nın acımasız savaşı nedeniyle zarar gören ya da tahrip olan kritik altyapının restorasyonu için nihai olarak ödeme yapması olduğu vurgulanan bildiride, "Savaş suçları ve diğer zulümler için cezasızlık olmamalıdır. (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin'i ve diğer mesulleri uluslararası hukuk uyarınca sorumlu tutacağız. Rusya'nın sorumsuz nükleer söyleminin kabul edilemez olduğunu ve herhangi bir kimyasal, biyolojik veya nükleer silah kullanımının ciddi sonuçları olacağını bir kez daha teyit ediyoruz." değerlendirmesi yer aldı. G7 ülkeleri, Rusya'dan savaşı derhal durdurarak Ukrayna topraklarından tamamen ve koşulsuz olarak geri çekilmesini de istedi. Bildiride ayrıca Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın uzatılmasından duyulan memnuniyet ifade edildi. G7 ülkelerinin ayrıca bir İklim Kulübü kurdukları, bununla ana amacın sanayinin iklim dostu şekilde yeniden yapılandırılması olduğu vurgulandı. Bildiride, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünden (OECD), Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ile birlikte İklim Kulübü için geçici sekreteryaya ev sahipliği yapması istendi. ZELENSKİ'DEN RUSYA'YA BİRLİKLERİNİ NOEL'DE UKRAYNA'DAN GERİ ÇEKMESİ ÇAĞRISI Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya'ya Ukrayna'nın topraklarında bulunan askeri birliklerini gelecek günlerde kutlanacak Noel döneminde geri çekme çağrısında bulundu. POLONYA CUMHURBAŞKANI DUDA: POLONYA, UKRAYNA'YA 2 MİLYAR DOLARA YAKIN ASKERİ DESTEK SAĞLADI Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Polonya'nın Ukrayna'ya bugüne kadar 2 milyar dolara yakın askeri destek sağladığını açıkladı. Duda, "Polonya, Ukrayna'ya yaklaşık 2 milyar dolar değerinde askeri destek sağladı. Polonya'da üretilen silahların iyi çalıştığı, Ukrayna askerlerinin Ukrayna topraklarını savunmasına gerçekten yardımcı olduğu bilgisini memnuniyetle almaktayız" dedi. Rusya'nın Ukrayna'nın altyapısını bombalaması nedeniyle gerek Almanya'nın gerekse Polonya'nın yeni bir mülteci akını ile karşı karşıya kalabilecekleri uyarısında bulunan Duda, Patriot füzelerinin Polonya'ya konuşlandırılması önerisi için Alman mevkidaşına teşekkür etti.
