Son Dakika:
Belarus'un Grodno şehrindeki Bruzgi sınır noktasını dün geçtikten sonra Polonya sınırına dayanan, çoğunluğunun Irak'tan geldiği belirtilen göçmenler geceyi sınır boyunda geçirdi. Aralarında çok sayıda çocuk ve kadının da bulunduğu 2 bine yakın göçmen, ormanlık alandaki sınır tellerinin önünde kurdukları çadırlarda kaldı. Gece hava sıcaklığının sıfır dereceye düştüğü bölgede, ormandan kestikleri ve topladıkları odunları yakarak ısınan göçmenler, su ve yiyecek sıkıntısı yaşıyor. Gece boyunca sınırın ötesinde yoğun önlem alarak nöbet tutan Polonya güvenlik güçleri, zaman zaman göçmenlerin ülkelerine dönmesi konusunda anons yaptı. Polonya'nın Kuznitsa-Bruzgi sınır noktasını kapatması nedeniyle Belarus tarafında uzun tır kuyrukları oluştu. KAMPTA YETERLİ GIDA VE SU BULUNMUYOR Belarus Devlet Sınır Komitesinden yapılan açıklamada, göçmenlerin sınırda kamp kurdukları belirtilerek halihazırda saldırgan eylemlerde bulunmadıkları ifade edildi. Göçmenlerin fiziki ve moral durumunun kötü olduğu aktarılan açıklamada, kampta yeterli gıda ve suyun bulunmadığı belirtildi. Kampta günlük hijyen için minimum koşulların bulunmadığına dikkat çekilen açıklamada, göçmenlerin geceyi soğukta yerde geçirdiği, aralarındaki önemli sayıda hamile kadın ve bebeğin varlığının ise durumu zorlaştırdığı vurgulandı. Polonya tarafının biber gazı kullanmasının ardından bazı göçmenlerin kendilerini kötü hissettiği aktarılan açıklamada, "Polonyalı askerler, göçmenlere psikolojik baskı uygulamak için bütün gece hoparlörleri, projektörleri, ışıkları açık tuttu. Komşu bölgeden de silah sesleri duyuldu." ifadelerine yer verildi. Öte yandan Belarus İçişleri Bakanı İvan Kubrakov, sınırda Belarus tarafındaki düzensiz göçmenlerin ülkede yasal olarak bulunduklarını ve yasaları ihlal etmediklerini bildirdi. Kubrakov, "Göçmenler tarafından yasaların ihlal edildiğine yönelik bir şey kaydedilmedi." dedi. Belarus Dışişleri Bakanlığı, Polonya'yı, göçmenlere karşı olası yasa dışı zorlayıcı eylemleri haklı çıkarmak için Belarus'a karşı herhangi bir provokasyon yapmaması çağrısı yaptı. Belarus Savunma Bakanlığının yaptığı açıklamada, Belarus-Polonya sınırına 10 bin Polonya askeri konuşlandırılmasının önemli bir askeri eylem olduğu hatırlatılarak Belarus tarafına haber verilmeden sınırda böyle bir faaliyet yürütmenin bölgesel güvenlik ve tedbirlere ilişkin anlaşmaların ihlali olduğu kaydedildi. Anlaşmalar dahilinde 6 bin ve daha fazla askeri personelin katıldığı askeri faaliyetlerin duyurulması ve gözlemci davet edilmesi gerektiği aktarılan açıklamada, Polonya'nın Belarus'a bildirimde bulunmadığı ve gözlemci davet etmediği ifade edildi.
Sosyal medya hesabından Merkel-Putin görüşmesine ilişkin açıklama yapan Seibert, "Şansölye Merkel, Polonya-Belarus sınırındaki duruma ilişkin Rusya Devlet Başkanı Putin'i aradı. Merkel, Belarus rejimi tarafından göçmenlerin araç olarak kullanılmasının insanlık dışı ve kabul edilemez olduğunun altını çizdi. Merkel, Putin'den bu krize müdahale etmesini istedi" dedi.
Polonya Cumhurbaşkanının Başbakanlık Devlet Sekreteri Jakub Kumoch, Twitter hesabında "THY'nin Suriye ve Yemen diplomatik pasaportuna sahip kişilerin, Minsk uçuşlarına kabul edileceğini doğruladığı" paylaşımını yaptı. Kumoch öte yandan bu uygulamanın diplomatik pasaporta sahip Iraklılar için geçerli olmadığını belirtti. Bu arada Türkiye’deki Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün sosyal medya hesabında Türkiye'den Belarus'a seyahat etmek isteyen Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına bilet satışı yapılmaması kararı alındığı bildirildi. Paylaşımda, "Avrupa Birliği ve Belarus arasında yaşanan yasadışı sınır geçişleri sorununa bağlı olarak Türkiye havaalanlarından Belarus'a seyahat etmek isteyen Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına bilet satışı yapılmaması ve uçağa alınmamaları kararlaştırılmıştır." ifadeleri kullanıldı. Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel de Twitter hesabında Türk makamlarına ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne "desteği ve işbirliği" için teşekkür etti. Belarus'a seyahatlerde Belarus'un farklı ülkelerdeki diplomatik misyonları vize vermeye devam ediyor. Belarus'a yasal yollarla ulaşan çok sayıda göçmenin sınır hattından Polonya'ya geçmek için çabalaması nedeniyle iki ülke arasında AB'nin de taraf olduğu bir diplomatik kriz yaşanıyor.
ABD Başkanı Joe Biden, Belarus-Polonya sınırındaki göçmen krizinin büyük endişe kaynağı olduğunu, buna ilişkin kaygılarını Rusya ve Belarus'a ilettiklerini söyledi. Biden, hafta sonu tatilini geçirmek üzere Camp David'e hareketinden önce Beyaz Saray muhabirlerinin Belarus-Polonya sınırındaki krizine ilişkin sorusunu yanıtladı. Biden, sürecin büyük endişe kaynağı olduğunu kaydederek, "Endişemizi Rusya ve Belarus'a ilettik. Bu durumun bir sorun olduğunu düşünüyoruz." ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Yardımcısı Kamala Harris de Fransa ziyaretinde konuya ilişkin açıklamasında, krizi yakından ve kaygıyla izlediklerini belirtmişti. BELARUS, SIĞINMACILARI TUTMAYACAĞINI AÇIKLAMIŞTI Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, 6 Temmuz'da yaptığı konuşmada, ülkesinin AB ile Geri Kabul Anlaşması'nı askıya alma sürecini hatırlatarak, Rusya ve Belarus'a yönelik Batı'nın tutumundan sonra artık savaştan kaçan insanları kendilerinin alamayacağını ifade etmişti. Avrupa'ya gitmek üzere Belarus'a gelen bu kişileri ülkede tutmayacaklarını söyleyen Lukaşenko, "Polonya, Litvanya, Letonya, Ukrayna ile sınırlarımızı kapatacağımızı ve Afganistan, İran, Irak, Libya, Suriye, Tunus'tan gelen mülteciler için 'yerleşim yeri' haline geleceğimizi düşünenler yanılıyor. Biz hiç kimseyi tutmayacağız. Onlar bize gelmiyorlar, aydınlanmış, sıcak, rahat Avrupa'ya gidiyorlar." demişti. AB, Belarus yönetimini, Irak gibi ülkelerden gelen sığınmacıları AB ülkeleri Polonya, Litvanya ve Letonya sınırlarına göndererek "düzensiz göçü araç olarak kullanmak ve Birliği bu yolla istikrarsızlaştırmaya çalışmakla" suçluyor. İki ülke arasında sıkışan sığınmacıların soğuk hava koşulları ve yetersiz beslenme nedeniyle zor şartlar altında yaşam mücadelesi verdiği son 2 ayda, bu sebeplerle yaklaşık 10 kişinin hayatını kaybettiği belirtiliyor.
Rusya Devlet Televizyon Radyo Kurumu'na (VGTRK) röportaj veren Putin, Rusya'nın Belarus sınırındaki göçmen kriziyle hiçbir ilgisi olmadığını, oradaki insanları Rus havayolu şirketlerinin taşımadığını söyledi. Putin, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ve Almanya Başbakan Vekili Angela Merkel'in birbirleriyle görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Putin, "Bu görüşme umarım yakın zamanda gerçekleşir, bu çok önemli zira göçmenler öncelikli olarak Almanya'ya gitmeye çalışıyor" dedi. Sputnik'in haberine göre, Avrupa'daki göçmen krizinin askeri ve ekonomik iki nedeni olduğunu söyleyen Putin, bunları Ortadoğu'daki askeri operasyonlar ve AB'de refah seviyesinin yüksek olması şeklinde sıraladı. Lukaşenko ile Rusya'dan Avrupa'ya gaz sevkiyatını durdurabilecekleri yönündeki açıklaması hakkında görüşeceğini de belirten Putin, karşılıklı anlaşmalarının ihlali olacak olsa da teorik anlamda bu yönde bir talimat verilebileceğini, ancak durumun bu seviyeye varmamasını umduğunu ekledi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB Dışişleri Bakanları ve AB-Doğu Ortaklığı Dışişleri Bakanları toplantılarının ardından basına açıklamalarda bulundu. "Belarus'a karşı 5. yaptırım paketi üzerinde anlaştık. Gelecek günlerde son halini alacak." diyen Borrell, yaptırım rejiminin kapsamını genişletme kararının "savunmasız göçmenleri sömürenleri daha isabetli şekilde hedef almalarını" sağlayacağını söyledi. Bosna Hersek'teki durum AB Temsilcisi, Bosna Hersek'te Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi Milorad Dodik'in ayrılıkçı söylemleriyle gerilen siyasi atmosferle ilgili şunları aktardı: "Bazı siyasi liderler, seçim olmayan yılları önemli reform alanlarında ilerleme sağlamak için kullanmak yerine, bölücü ve ayrılıkçı söylemler kullanıyorlar. Bosna Hersek'in tek, birleşik ve egemen bir ülke olduğuna bağlılığımızı bir kez daha teyit ediyorum. Liderler diyaloga dönmelidir." Belgrad-Priştine Diyaloguna da değinen Borrell, Kosova ve Sırbistan'ın ilişkilerinin normalleşmesi için çalışması gerektiğini belirterek, sene sonundan önce yüksek düzeyli bir toplantı daha düzenlemeyi umduklarını dile getirdi.
Belarus'un Grodno şehrindeki Bruzgi sınır bölgesindeki kişilerin büyük çoğunluğu Irak'ın kuzeyinden geliyor. Vize alarak Belarus'a gelen, Avrupa'ya göçme arayışıyla bu ülkeden de Polonya'ya geçmeye çalışan kişiler, kendileri için ayrılan lojistik merkezindeki kapalı alanda beklerken ümitlerini de kaybetmiyor. Çok sayıda çocuk ve kadının aralarında bulunduğu 2 bin civarındaki kişi, ülkelerindeki zor koşullardan dolayı daha iyi bir yaşam için özellikle Almanya'ya gitme amacıyla ülkelerini terk etmiş durumda. Polonya'nın sınırlarını açarak Almanya'nın kendilerini kabul etmesini bekleyen bu kalabalık, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile Almanya Başbakanı Angela Merkel'in yaptığı telefon görüşmeleri sonrasında dikkatlerini AB'den gelecek haberlere çevirdi. Lukaşenko, Merkel'e Polonya üzerinden bir koridor açarak sınır boyundaki 2 bin civarındaki göçmenin Almanya'ya gönderilmesi konusundaki mekanizma önerisinde bulunmuştu. Merkel'in bu öneriyi Avrupa Birliği (AB) ile görüşeceği belirtilmişti. GÖÇMENLERİN GEREKÇESİ IRAK'TA YAŞAM KOŞULLARININ ZOR OLMASI Türkmenlerinden Mehmet, Kerkük'ten geldiğini ve Almanya'ya gitmek istediğini belirterek "Irak'ta bize bir şey vermeyecekler. Hakkımız yok orada. O yüzden buraya geldik." dedi. Mehmet, Irak'ın kuzeyinde Türkmenlerin ellerinden haklarının alındığına dikkat çekti. Almanya'da çalışmak istediğini anlatan Mehmet, "Orada iş var, orada çalışırız." diye konuştu. Irak'tan gelen 13 yaşındaki Fırat, Belarus-Polonya sınırına, Almanya'ya gitme hedefiyle geldiklerini söyledi. Fırat, Irak'ta yaşamanın zor, eğitimin de kötü olduğunu belirterek "Ben büyüyünce ne olacağım diye düşününce korkuyorum Irak'ta. Buraya Almanya'ya gitmek için geldim. Hedefim büyüyünce doktor olmak. Irak'ta bizim hakkımızı yiyorlar." diye konuştu. Polonya sınırına yakın ormanlık alanda 20 gün beklediklerini hatırlatan Fırat, "Irak'a gitmek istemiyoruz. Biz Almanya'ya gitmek istiyoruz. Okumak istiyoruz, bir yerimiz olsun istiyoruz." dedi. Irak'ın kuzeyinden gelen Royal Abdulvahid Ahmed, Almanya'ya veya Avrupa ülkelerinden birine gitmek istediğini belirterek "Çünkü benim ülkemde hayat yok." dedi. Ahmed, 10 gün ormanda sınır boyunda yaşadığını ifade ederek kendileri için ayrılan kapalı alanda uyuyabildiğini dile getirdi. Göçmenlerden Iraklı Süleyman da Belarus-Polonya sınırında Almanya'ya gitmek için beklediklerini ifade ederek "Çalışmak için, iyi bir gelecek, iyi bir iş için Almanya'ya gitmek istiyoruz. Benim bütün ümidim bu." diye konuştu. Ülkesinde iyi bir gelecek göremediğini anlatan Süleyman, sınırdaki bekleyişleri esnasında herhangi bir planı olmadığını, geleceklerini Almanya ve Avrupa'nın bildiğini ifade etti. Süleyman, Avrupa'nın kendilerine yardım etmesi halinde iyi bir geleceğe, ümide ve hayale sahip olacağını dile getirdi. Irak'tan Belarus'a gelerek Avrupa'ya gitmek isteyen Muhammed de Irak'ta yaşamak için yeteri kadar para kazanamadıklarını anlattı. Muhammed, "Orada verilen 300-400 dinarla ailemizi geçindiremiyoruz. Sekiz kişiyiz ve kirada kaldığımız için tahammül edemedik." dedi. Suriye'nin Humus şehrinden gelen Yusuf Maruf da Almanya'ya gitmek istediğini belirterek "Suriye'de evimiz yok. Orada hayat kötü. Benim Almanya'ya gitmem lazım. Ardından ailem Almanya'ya gidecek. Çünkü Suriye'de hayat yok." diye konuştu. Belarus-Polonya sınırında 8 Kasım'dan bu yana Avrupa'ya göçme arayışıyla çoğunluğu Irak ve Suriye'den gelerek Belarus üzerinden Polonya'ya geçmeye çalışan kişiler, ormanlık alanda kendi kurdukları kampta ve sınır önünde bekleyişini sürdürüyordu. Bir süre önce bu kişiler sınır boyunda kurdukları kampı tamamen boşaltarak Belarus hükümetinin bölgedeki hazırladığı kapalı alana geçmişti.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Strasbourg'daki Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı açıklamada, Belarus-Polonya sınırındaki göçmenlerle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Sınırda yaşananların bir "göçmen krizi olmadığını" söyleyen von der Leyen, "Bu otoriter bir rejimin demokratik komşularını istikrarsızlaştırma girişimidir" dedi. AB'nin bir bütün olarak bir meydan okuma ile karşı karşıya olduğunu belirten AB Komisyonu Başkanı, AB'nin Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Kanada ve İngiltere ile Belarus yönetimine karşı olası yeni yaptırımlar hakkında görüşmeler yürüttüğünü ifade etti. KOMİSYON'DAN YENİ YASAL DÜZENLEME AB Komisyonu'nun göçten sorumlu üyesi Margaritis Schinas ise Komisyon'un, "bilerek veya bilmeyerek insan ticaretine ve insan kaçakçılığına dahil olan ya da bunu kolaylaştıran ulaşım şirketlerine karşı önlem alma imkanı verecek" yeni bir yasal çerçevenin hazırlığını yaptığını belirtti. Schinas, söz konusu şirketler için AB içinde faaliyet yasağına kadar varabilecek önlemler üzerinde durulduğunu söyledi. Belarus-Polonya sınırında halihazırda binlerce göçmen sınırları aşarak AB topraklarına girebilmek için bekleyiş içinde. AB Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko'ya çoğu Orta Doğu ülkelerinden gelen göçmenleri kasten ülkeye getirerek AB topraklarına kaçak girişlerini sağlama suçlamasını yöneltiyor. AB, Lukaşenko'nun bu şekilde Belarus'a uygulanan yaptırımlara misilleme yaptığı görüşünde. Birlik, Lukaşenko'nun tartışmalı bir seçimin ardından yeniden devlet başkanı seçilmesinin ardından ülkeye yaptırım uygulamaya başlamıştı.
