Son Dakika:
Blinken, İstanbul'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın himayesinde Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi"nin imzalanmasıyla ilgili yazılı bir açıklama yaptı. ABD'li Bakan açıklamasında, "Birleşmiş Milletler, Türkiye Cumhuriyeti, Ukrayna ve Rusya, Ukrayna'nın Karadeniz üzerinden ihracatını sürdürmek ve dünyanın her yerinde ihtiyacı olanlara milyonlarca ton Ukrayna tahılı ulaştırmak için bir plan taahhüdünde bulundu. ABD bu anlaşmayı memnuniyetle karşılıyor ve BM Genel Sekreteri Guterres ile Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı bu müzakerelere arabuluculuk yapma konusundaki kararlı diplomatik çabalarından dolayı takdir ediyor." ifadelerini kullandı. Anlaşmanın, Rusya-Ukrayna savaşının geniş kapsamlı etkilerini ele alma yolunda olumlu bir adım olduğuna dikkati çeken Blinken şöyle devam etti: "Uluslararası toplum şimdi bu anlaşmanın uygulanması konusunda Rusya'yı sorumlu tutmalı ve Ukrayna'nın limanlarına yönelik ablukasını sona erdirmeli. Tahıl, yağlı tohumlar ve ayçiçeği yağı da dahil olmak üzere Ukrayna tarım ürünlerinin dünya pazarlarına ulaşmasını sağlamalıdır." Rusya'nın, savaş sürecinde gıdayı silaha dönüştürdüğünü belirten Blinken, Rusya'nın Karadeniz üzerinden Ukrayna'nın tarımsal ihracatını bloke etmesine son vermesinin atılması gereken adımlardan sadece biri olduğunu, savaşın küresel gıda güvenliği risk altında bırakmaya devam ettiğini kaydetti. Beyaz Saray Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby de Blinken ile paralel bir açıklama yapmış ve anlaşmanın uygulanmasına vurgu yapmıştı.
Birleşmiş Milletler (BM), Ukrayna tahılını Karadeniz üzerinden taşıyacak gemilerin denetimlerinin Ortak Koordinasyon Komitesi'nin desteğiyle Türk yetkililer tarafından gerçekleştirileceğini doğruladı. BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, "Genel Sekreter (Antonio Guterres), 22 Temmuz'da varılan anlaşmaya göre, Ortak Koordinasyon Komitesi'nin desteğiyle hububat gemilerinin denetimlerinin Türk personel tarafından gerçekleştirileceğini, Ukraynalıların ise Karadeniz'den güvenli geçişi sağlayacağını söyledi." diye konuştu. Haq, "Gemiler, Karadeniz'deki Ukrayna limanlarına gidiş gelişlerinde gemide silah bulunmadığından emin olmak için denetlenecek." dedi. BM yetkilisi, gazetecilerin gemi denetimlerinin sadece Türk personeli tarafından yapılıp yapılmayacağına ilişkin sorular üzerine, "Hububat sevkiyatlarını takip etmekle ilgilenen Ortak Koordinasyon Merkezi, İstanbul'da Milli Savunma Üniversitesi içinde bir binada bulunuyor ve merkez Türkler, Ruslar, Ukraynalılar ve BM yetkilileri olmak üzere 4 bölümden oluşuyor. Ortak Koordinasyon Komitesi başkanının adının çok yakında açıklanacağını umuyoruz." ifadelerini kullandı.
Geçen yıl Birleşmiş Milletler ile bir anlaşma yaparak maddi destek alan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Habertürk’te yaptığı açıklamada sığınmacı karşıtı söylemlerde bulundu. 27 Temmuz 2021’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi Türkiye Temsilciliği (UNHCR) arasında; geçici koruma sağlanan kişiler, uluslararası koruma başvuru ve statü sahipleri ile sığınmacılara yönelik iş birliğini amaçlayan mutabakat metni imzalanmıştı. SIĞINMACILAR İÇİN BM’DEN FON ALMIŞTI Anlaşma sayesinde İstanbul’daki sığınmacılar için BM’den maddi destek alan İmamoğlu, “Bugün imzalayacağımız mutabakat zaptı, Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği ile bu hususta hâlihazırda birlikte yürüttüğümüz çalışmaları kuvvetlenecek ve ilerleyen günlerde göçmen ve mültecilerin, yerel halkla bir arada, huzur içerisinde, yaşaması amacıyla gerçekleştireceğimiz tüm çalışmalar için önemli bir destek sağlayacaktır.” ifadelerini kullanmıştı. İMAMOĞLU: TÜRKİYE GÖÇ KONUSUNDA HEDEF ÜLKE HALİNE GELDİ İmamoğlu, göç olgusunun insanlık tarihi kadar eski olduğunu belirterek, “Zorla yerinden edilen ve ülkesini terk etmek zorunda kalan insanların sayısının tarihte hiç olmadığı kadar fazla olduğu bir dönemden geçiyoruz” demişti. Zorunlu göçün nedenleri olarak savaşları, insan hakları ihlallerini, iklim krizini, salgınları ve ekonomik çöküşleri sıralayan İmamoğlu, Türkiye ve İstanbul’un da bu küresel olgudan olumsuz olarak etkilendiğinin altını çizdi. Türkiye’nin son yıllarda transit ülke halinden çıkıp, “hedef ülke” konumuna geldiğine dikkat çekerek İstanbul’un da bu anlamda büyük bir nüfus yüküne ev sahipliği yaptığını dile getirmişti. BM İLE İMZALADIĞI ANLAŞMAYI ÇİĞNEDİ BM’ye İstanbul’daki sığınmacıların yerel halkla huzur içinde yaşaması için çalışacağını sözünü veren İmamoğlu, katıldığı canlı yayında kullandığı ifadelerle ise sığınmacı karşıtlığı yaptı. İMAMOĞLU’NUN YALANLARINA İL GÖÇ İDARESİNDEN SAYILARLA CEVAP İmamoğlu, “Kişi başı su kullanım üzerinden baktığımızda 19,5 milyon insana hizmet ediyoruz. 2-2,5 milyon civarında İstanbul’da mülteci var. Ancak bu engellenemiyor. Tutarlı, sağlıklı bir göçmen politikası uygulamadık. Dış politikadan alın, sınır ve yurt içindeki dağılıma kadar…” dedi. Arapça tabelalar ile ilgili de mücadele edeceklerini söyleyen İmamoğlu, durumun kabul edilemez bir boyutta olduğunu iddia etti. Bu ifadeler sonrası bir açıklama yapan İstanbul İl Göç İdaresi, İstanbul’da 548 bin 108’i ise geçici koruma sahibi Suriyeli olmak üzere toplam 1 milyon 294 bin 124 yabancının ikamet ettiğini belirtti. Arapça tabela konusuna da değinen İl Göç İdaresi, “İl genelinde yabancılara ait 7 bin 975 işletme tabelasının mevzuatımıza uygunluğu denetlenmiş, 5 bin 768 iş yeri tabelası standartlara uygun hale getirilmiş, 2 bin 207 iş yeri tabelası hakkında işlemler devam etmektedir.” açıklamasıyla İmamoğlu’nun sığınmacı karşıtı bir söylemle verdiği abartılı rakamları çürüttü. “BM’Yİ DE DOLANDIRMIŞ” İmamoğlu’nun BM ile imzaladığı anlaşmanın tam zıttı bir politika yürütmesi “Ekrem İmamoğlu Birleşmiş Milletler’i de dolandırmış” yorumlarına sebep oldu.
Rusya ile Ukrayna arasında çıkan savaşın ardından milyonlarca Ukraynalı, ülkelerinden ayrılarak Polonya'ya göç etti. Ukrayna'dan gelenleri alan Polonya, özellikle Orta Doğu ve Asya'dan göç eden mültecilere uyguladığı çifte standartla biliniyor. Birleşmiş Milletler (BM) Göçmen Hakları Uzmanı Felipe Gonzalez Morales, Polonya ve Belarus'a yaptığı ziyaretin ardından düzenlediği basın toplantısında, Polonya'nın 2 milyondan fazla Ukraynalı mülteciye ev sahipliği yaptığını anımsatarak, bu kişilere çalışma izninin yanı sıra sağlık ve eğitim hizmeti sunduğunu belirtti. "Üçüncü ülke vatandaşlarına farklı davranılıyor" Polonya'nın Ukrayna-Rusya Savaşından kaçan üçüncü ülke vatandaşlarına farklı davrandığını ifade eden Morales, "Bu çifte standartlı yaklaşım, (mültecilerin) ayrımcılığa uğradıkları hissine yol açmıştır." dedi. Morales, Polonya yasalarının izin vermesine rağmen Ukrayna'da tecavüze uğrayan kadınların Polonya'da kürtaja erişiminin "pratikte" olmadığını savundu. Polonya-Belarus sınırında 19 kişinin öldüğüne ve birçok mültecinin kayıp olduğuna dikkati çeken Morales, Polonya'nın göçmenleri Belarus'a zorla geri gönderdiğine vurgu yaptı. Polonya, göçmenleri zorla Belarus'a itiyor Morales, "Göçmenler her iki tarafın inkar etmesine rağmen bugün hala ileri geri itiliyor. Polonya'nın çelik duvar örmesinin ardından bölgeye muhabir, sivil toplum ile insani yardım kuruluşu temsilcilerinin erişimi de iyice sınırlandırıldı. Dolayısıyla oradaki göçmenlerin durumunu anlamak da zorlaşıyor." diye konuştu. Hamile kadın ve çocukların her iki tarafta da aylarca gözaltında tutulduğuna dikkati çeken Morales, "İhlal edilen uzun bir insan hakları listesi var." ifadelerini kullandı.
Şentop, CHP Grup Başkanvekili Engin Altay'ın, "kendisinin meselelere AK Parti gözlüğüyle baktığına" yönelik sözlerinin sorulması üzerine değerlendirmelerde bulundu. TBMM Başkanı olarak yeter sayıda imza üzerine, İçtüzük gereği Meclisi toplantıya çağırma görevini yerine getirdiğini belirten Şentop, "Sayın Altay'ın serzenişlerine cevap vermek istemem. Bununla birlikte TBMM çatısı altındaki bir başka siyasi partiyi 'tehditlere açık' ilan etmek, siyaseten hoş bir üslup değil." diye konuştu. Başka bir parti adına sözcülük yapmaya kalkışılmasının da şık olmadığını söyleyen Şentop, "Siyasette tehdit, hile olmaz; gizli saklı iş de olmaz. Her şey milletimizin gözü önünde ve hukuk kurallarına göre işler. Öyle de olmuştur." ifadesini kullandı.
ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, Ukrayna tahılını Karadeniz'den dünya pazarına ulaştırma girişimindeki çabası için Türkiye'ye teşekkür etti. Amerikan CNN kanalına verdiği demeçte Greenfield, "BM Genel Sekreteri (Antonio Guterres) ve Türk hükümetini bu girişimin ilerletilmesine katkılarından dolayı takdir etmeme izin verin." dedi. ABD'nin BM Daimi Temsilcisi, "Bu girişim ilerleyecek ve bu 16 gemide bulunan 20 milyon ton tahılı piyasaya sürebileceğiz. Bu çabayı desteklemeye devam edeceğiz." ifadelerine yer verdi. Greenfield, tahıl anlaşmasının imzalanmasının hemen ardından Odessa limanını bombalayan Rusya'ya karşı eleştirilerini yineledi. UKRAYNA TAHILININ SEVKİYATI Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayesinde, 22 Temmuz'da, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi" imzalanmıştı. Karadeniz'den tahıl ürünlerinin emniyetli sevki için oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi, 27 Temmuz'da İstanbul'daki Milli Savunma Üniversitesi yerleşkesinde faaliyete geçmişti. Müşterek Koordinasyon Merkezinde görevli Rusya, Ukrayna, Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) temsilcilerinin denetlemelerinin tamamlamalarının ardından Razoni isimli gemi, dün öğleden sonra İstanbul'dan ayrılarak Marmara Denizi'ne geçmişti.
Genel Sekreter sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada, Genel Sekreterin, Gazze'deki hava saldırıları ve İsrail'e atılan roketler nedeniyle aralarında çocukların da bulunduğu can kaybı ve yaralanmalardan derin üzüntü duyduğu kaydedildi. Açıklamada, şiddet mağdurlarına ve yakınlarına en derin taziyelerin iletildiği belirtilerek, bölgedeki düşmanlıkların insani bir acil duruma neden olduğuna dikkat çekildi. Gazze'ye geçişlerin kapatıldığı ve elektrik kesintilerinin temel tesisleri etkilediğine işaret edilen açıklamada, yüzlerce bina ve evin yıkıldığı veya hasar gördüğü, binlerce Filistinlinin evsiz kaldığı vurgulandı. Açıklamada, ateşkesteki çabalarından dolayı Mısır takdir edilirken, Guterres'in tüm tarafları ateşkese uymaya çağırarak, "Yalnızca müzakere edilmiş, sürdürülebilir bir siyasi çözüm, bu yıkıcı şiddet döngülerini kesin olarak sona erdirecek ve hem Filistinliler hem de İsrailliler için barışçıl bir geleceğe yol açacaktır." değerlendirmesinde bulunduğuna yer verildi. İsrail ile Gazze'deki İslami Cihad Hareketi arasında Mısır'ın ara buluculuğuyla varılan ateşkesin, dün yerel saatle 23.30'dan (TSİ 23.30) itibaren yürürlüğe girdiği duyurulmuştu. İsrail, cuma günü Gazze'deki saldırı hazırlığında olduğu gerekçesiyle İslami Cihad'a ait olduğunu iddia ettiği hedeflere saldırı başlatmıştı. İsrail'in saldırısı üzerine Gazze'den İsrail yönüne bir dizi roket atılmıştı. İsrail'in Gazze şeridine düzenlediği saldırılar sonucunda aralarında 14 çocuk, 4 kadının yer aldığı 44 Filistinli hayatını kaybederken İsrail tarafındaysa herhangi bir can kaybı yaşanmamıştı.
Birleşmiş Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Genel Kurul Görüşmelerinin açılışında açıklamalar yaptı. Guterres, Türkiye'nin desteğiyle sağlanan tahıl anlaşmasını överek, anlaşmanın dünya için ''umut'' ve ''mucize'' olduğunu söyledi. "Bir an önce harekete geçilmezse küresel gübre kıtlığı, hızla küresel gıda kıtlığına dönüşecek." diyen Guterres, "Öfke, hiddet ve olumsuzlukları paraya çeviren bir iş modeline dayalı sosyal medya platformları, toplumlara tarif edilemez zararlar veriyor." açıklamasını yaptı. Guterres, "Jeopolitik bölünmüşlükler Güvenlik Konseyi'nin işleyişini, uluslararası hukuku ve işbirliğini baltalıyor. Bu şekilde devam edemeyiz." dedi.
