Son Dakika:
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan "Tüketim, yatırım ve ihracattaki toparlanma eğiliminin büyümeyi pozitif etkilemesini, 2020 yılında büyümenin yüzde 0,3 olmasını bekliyoruz. 2022 ve 2023 yıllarında istikrarlı bir büyüme dönemine gireceğiz" dedi
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Ekonomi Şurası'nda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan CHP'yi eleştirerek, "KKTC Cumhurbaşkanı davet ediyor. Kabul etmiyorlar. Yine beni eleştirmeye kalkıyorlar. Bununla sana ekmek çıkmaz. Senin Kuzey Kıbrıs aşkın var mı? Kapalı Maraş'ı açmak tezini savunmak var mı yok... Aynı şeyleri Suriye, Libya, Azerbaycan'da yapmadı mı?" ifadelerini kullandı. "Yüksek faize yatırımcımızı ezdirmememiz gerekiyor." diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yüksek faizin nelere mal olduğu ortada. Yüksek faizle bizler gerçek anlamda yatırım yapabilir miyiz? İstihdam üretebilir misiniz? Mümkün değil. Üretim yapabilir misiniz? Mümkün değil." diye konuştu. "İhtiyaç duyulan değişimleri hayata geçirmek bizim görevimizdir" diyen Erdoğan, "Ülkemiz hazırlık devrini geride bırakıp artık şahlanış dönemine giriyor. Yerli ve uluslararası yatırımcılar için şartları sağlamaya devam edeceğiz." dedi
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Investors Service, bugün yayınlağı G20 Ekonomik Görünüm Raporu'nda aralarında Türkiye'nin de olduğu gelişmekte olan ekonomiler için büyüme tahminlerini yükseltti. Türkiye için 2020 yılı büyüme tahminini yüzde 1.1 olarak ortaya koyan Moody's, 2021 yılı için büyüme beklentisini yüzde 3.5'ten yüzde 4'e ve 2022 için tahminini yüzde 4'ten 5'e çıkardı. Dünya'ın aktardığı habere göre Çin, Hindistan ve Meksika için de büyüme tahminlerini yukarı yönlü revize eden Moody's, gelişmekte olan piyasalar için büyüme beklentini i yüzde 6.1'den yüzde 7'ye yükseltti. ABD ekonomisi için Kasım ayında yüzde 4.1 olarak açıkladığı 2021 büyüme beklentisini yüzde 4.7'ye çıkaran Moody's, Euro Bölgesi için büyüme tehminin ise yüzde 4.7'den yüzde 3.7'ye indirdi. İngiltere için 2021 büyüme tahminini de yüzde 5.2'den yüzde 4.7'ye çekti. Moody's raporunda G20 ekonomilerini tamamı için 2021 yılı GSYH büyüme tahnmini yüzde 4.9'dan 5.3'e yükseltilirken, 2022 beklentisi de yüzde 3.8'den 4.5'e çıkarıldı.
ABD merkezli çok uluslu bankacılık ve finans hizmetleri şirketi JP Morgan, yayımladığı raporda Türkiye için büyüme tahminini yukarı yönlü güncellediğini belirtti. Bankanın ekonomistleri, Türkiye için 2021 büyüme tahminlerini yüzde 6,1'den 6,8'e revize ettiklerini ifade etti. Raporda, artan aşılama hızının güncellemede etkili olduğunu belirtildi. Güncellemenin büyük oranda kuvvetli iç talebin göz önünde bulundurarak yapıldığının altı çizildi. Merkez Bankası'nın faiz kararının beklentileriyle uyumlu bir şekilde gerçekleştiği vurgulandı. Ekonomistler, ilk faiz indiriminin 100 baz puan ile Eylül ayında gerçekleşmesini beklediklerini de söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ikinci çeyreğine (nisan-haziran) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 21,7 artış gösterdi. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 52,4 artarak 1 trilyon 581 milyar 120 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH'nin ikinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 188 milyar 566 milyon dolar oldu. GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak hizmetler yüzde 45,8, sanayi yüzde 40,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 32,4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 32,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 25,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 8,5, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 3,7, inşaat yüzde 3,1 ve tarım, ormancılık ve balıkçılık yüzde 2,3 arttı. Finans ve sigorta faaliyetleri ise yüzde 22,7 azaldı. Bu arada, 1999 yılından itibaren açıklanan yeni serideki en yüksek büyüme oranına ulaşıldı. Bu büyümede, geçen yılın aynı çeyreğinde oluşan yüzde 10,4'lük küçülme etkili oldu. Öte yandan, TÜİK, geçmiş dönem büyüme rakamlarında revizyona gitti. Bu yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamı yüzde 7'den 7,2'ye revize edildi. Ekonomistler, yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 21,8 büyümesini öngörmüştü. Türkiye ekonomisinin 2010 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle: Yıllar 1.Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek 4. Çeyrek Yıllık 2010 6,9 8,1 8,7 9,7 8,4 2011 11,8 11,5 11,6 10 11,2 2012 6,7 5,0 3,6 4,2 4,8 2013 8,4 9,7 8,9 7 8,5 2014 8,6 2,8 3,4 5,5 4,9 2015 3,5 7,2 5,7 7,6 6,1 2016 4,9 5 -0,7 4,4 3,3 2017 5,3 5,3 11,8 7,3 7,5 2018 7,5 5,8 2,5 -2,6 3 2019 -2,5 -1,6 1 6 0,9 2020 4,4 -10,4 6,3 6,2 1,8 2021 7,2 21,7 Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerine göre, yılın ilk çeyreğini yüzde 7,2 büyümeyle geride bırakan Türkiye ekonomisi, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21,7 büyüme gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH verilerini açıkladı. Buna göre, Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21,7 büyüdü. Bu dönemde GSYH, cari fiyatlarla yüzde 52,4 artarak 1 trilyon 581 milyar 120 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2021 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak hizmetler yüzde 45,8, sanayi yüzde 40,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 32,4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 32,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 25,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 8,5, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 3,7, inşaat yüzde 3,1 ve tarım, ormancılık ve balıkçılık yüzde 2,3 arttı. Finans ve sigorta faaliyetleri ise yüzde 22,7 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH, zincirlenmiş hacim endeksinde, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,9 yükseldi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, zincirlenmiş hacim endeksi ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,9 artış gösterdi. HANE HALKI NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI YÜZDE 22,9 ARTTI Hane halkı nihai tüketim harcamaları yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlemiş hacim endeksi olarak yüzde 22,9 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları, yüzde 4,2, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 20,3 artış kaydetti. Mal ve hizmet ihracatı, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 59,9, ithalatı yüzde 19,2 arttı. İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİNDE YÜZDE 36,1 ARTIŞ İş gücü ödemeleri yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 36,1, net işletme artığı/karma gelir yüzde 78,2 yükseldi. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 37 iken bu oran yılın ikinci çeyreğinde yüzde 32,9 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 42,8'den yüzde 49,8'e çıktı. AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, 2021 yılının ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 21,8 büyümesini öngörmüştü. - Tablolar Yıl Cari fiyatlarla GSYH Cari fiyatlarla GSYH GSYH Zincirlenmiş Hacim Değişim oranı (milyon lira) (milyon dolar) Endeksi(2009=100) (yüzde) 2019 1. Çeyrek 925.663 172.470 154,6 -2,5 2019 2. Çeyrek 1.030.127 175.523 170,8 -1,6 2019 3. Çeyrek 1.157.446 204.059 187 1 2019 4. Çeyrek 1.204.551 208.303 192 6 2019 Yıllık 4.317.787 760.355 176,1 0,9 2020 1. Çeyrek 1.071.223 176.200 161,3 4,4 2020 2. Çeyrek 1.037.692 152.585 153 -10,4 2020 3. Çeyrek 1.413.883 196.582 198,8 6,3 2020 4. Çeyrek 1.524.085 191.535 203,8 6,2 2020 Yıllık 5.046.883 716.902 179,2 1,8 2021 1. Çeyrek 1.389.231 188.455 173 7,2 2021 2. Çeyrek 1.581.120 188.566 186,3 21,7 TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle: Sektörler 2020 2. çeyrek 2021 2. çeyrek Tarım, ormancılık ve balıkçılık 5,4 2,3 Sanayi -15,9 40,5 İmalat sanayisi -17,7 43,4 İnşaat -5,4 3,1 Hizmetler -26,7 45,8 Bilgi ve iletişim 11,6 25,3 Finans ve sigorta faaliyetleri 32,7 -22,7 Gayrimenkul faaliyetleri 1,6 3,7 Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri -17,5 32,4 Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri -2,1 8,5 Diğer hizmet faaliyetleri -17,7 32,3 Sektörler toplamı -11,3 23,5 Vergi-sübvansiyon -2,1 7,9 Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) -10,4 TÜRKİYE İKİNCİ ÇEYREKTE OECD'NİN EN YÜKSEK ORANDA BÜYÜYEN İKİNCİ ÜLKESİ Türkiye ekonomisi, 2021'in ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 21,7 büyüme kaydederken Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında Birleşik Krallık'ın ardından ikinci sırada yer aldı. OECD ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden göre, geçen yıl dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle keskin düşüşler gösteren gayri safi yurt içi hasılada (GSYH), bu yılın ikinci çeyreğinde 2020'nin aynı dönemine göre baz etkisiyle yüksek büyüme oranlarına ulaşıldı. OECD ülke ekonomilerinin ikinci çeyrekte ortalama büyümesi yüzde 13 olarak hesaplandı. Söz konusu dönemde ekonomik büyüme Avrupa Birliği'nde yüzde 13,2, Avro Bölgesi'nde yüzde 13,6 olarak kayıtlara geçti. Birleşik Krallık, ikinci çeyrekte yüzde 22,2 ile OECD'nin en çok büyüyen ekonomisi oldu. Birleşik Krallık, geçen yılın aynı çeyreğinde 21,4 küçülmüştü. İkinci çeyrek büyüme oranı, geçici verilere göre İspanya'da yüzde 19,8, Meksika'da yüzde 19,5 olarak belirlendi. İkinci çeyrek büyüme verisi açıklanan OECD ülkelerinden ekonomisi en fazla büyüyen diğer ülkeler yüzde 18,7 ile Fransa, yüzde 18,1 ile Macaristan, yüzde 17,3 ile İtalya yüzde 17,2 ile Şili ve yüzde 17 ile Kolombiya şeklinde sıralandı. Öte yandan ikinci çeyrekte Norveç yüzde 5,7, Güney Kore yüzde 5,9, Finlandiya yüzde 7 ve Japonya yüzde 7,6 büyüdü. TÜRKİYE EKONOMİSİNDE TOPARLANMA SÜRÜYOR Türkiye ekonomisi ise geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,4 büyürken ikinci çeyrekte salgının etkisiyle yüzde 10,4 daralmıştı. Ekonomi normalleşme adımlarının atıldığı üçüncü çeyrekte ise yüzde 6,3, son çeyrekte de yüzde 6,2 büyüme kaydetmişti. Böylece Türkiye, Kovid-19 ile mücadeleyle geçen 2020 yılında yüzde 1,8 büyüyerek diğer ülkelerden olumlu ayrışmıştı. Türkiye bu yılın ilk çeyreğinde de yıllık bazda yüzde 7,2 büyümüştü. İkinci çeyrekte baz etkisiyle ekonomisinde yüzde 21,7 büyüme kaydeden Türkiye, bu oranla OECD ülkeleri arasında Birleşik Krallık'ın ardından ikinci sırada yer aldı. Öte yandan bu oran, 1999'dan bu yana elde edilen en yüksek büyüme rakamı olarak dikkati çekti. Ayrıca ilk Kovid-19 vakalarının görülmeye başlandığı ve OECD üyesi olmayan Çin de salgın sonrası ekonomik toparlanmasını sürdürerek yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,9 büyüme kaydetti. OECD verilerine göre bazı ülke ve ülke gruplarının açıklanan birinci çeyrek büyüme oranları şöyle: Birleşik Krallık 22,2 İspanya 19,8* Meksika 19,5* Fransa 18,7 Macaristan 18,1 İtalya 17,3 Şili 17,2 Kolombiya 17 Portekiz 15,4* Belçika 14,9* Kanada 13,8 Avro Bölgesi 13,6 AB 13,2 OECD 13 ABD 12,2 Avusturya 11,4 Polonya 10,8 Slovakya 10,2 Letonya 10,1 Hollanda 10* İsveç 9,5 Almanya 9,4* Litvanya 8,5 Danimarka 8,3 Çekya 8,2 Japonya 7,6 Finlandiya 7* Güney Kore 5,9* Norveç 5,7
Fitch, Küresel Ekonomik Görünüm Raporu'nda; Türkiye için bu yılki büyüme beklentisini yüzde 7.9'dan yüzde 9.2'ye çıkardı. Türkiye'deki ekonomik toparlanmanın devam ettiğine dikkat çekilen raporda, bu yıl neredeyse son 10 yılın en yüksek ekonomik büyümesinin yaşanmasının muhtemel olduğu kaydedildi. Yüksek frekanslı verilerin ekonomik ivmenin bu yılın 2'nci yarısına kadar devam ettiğini gösterdiği belirtilen raporda, Türkiye'deki ekonomik büyümenin 2022'de yüzde 3.5'e gerilemesinin ardından 2023'te yüzde 4.5'e çıkmasının öngörüldüğü aktarıldı.
Standard & Poor’s, Türkiye için 2021 tahminini yüzde 6,1’den yüzde 8,6’ya çıkardı.
IMF, Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nun Ekim 2021 sayısını "Salgın Sırasında Toparlanma: Sağlık Sorunları, Arz Kesintileri ve Fiyat Baskıları" başlığı ile yayımladı. Küresel ekonomik toparlanmanın devam ettiğine işaret edilen raporda, toparlanmanın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle aksadığı ve ivme kaybettiğine dikkat çekildi. Raporda, küresel ekonominin 2021'de yüzde 5,9, 2022'de yüzde 4,9 büyümesinin beklendiği kaydedildi. IMF, temmuz ayında yayımladığı tahminlerde, küresel ekonominin bu yıl yüzde 6 ve 2022'de yüzde 4,9 büyüyeceğini öngörmüştü. Enflasyon riskleri yukarı yönlü Bu yıla ilişkin büyüme tahmininde yapılan aşağı yönlü revizyonun gelişmiş ekonomilerde kısmen arz kesintileri kaynaklı düşüşü yansıttığı belirtilen raporda, gelişmekte olan ekonomilerde ise büyük ölçüde kötüleşen salgın dinamiklerini yansıttığı ifade edildi. Raporda, ekonomik beklentilerde ülkeler arasındaki "tehlikeli ayrışmanın" endişe kaynağı olmaya devam ettiği belirtildi. ABD'de ve bazı gelişmekte olan ekonomilerde enflasyonun hızla arttığına işaret edilen raporda, yükselen enflasyonun salgınla ilgili arz-talep uyumsuzluklarını ve bir yıl öncesine kıyasla yüksek emtia fiyatlarını yansıttığı aktarıldı. Raporda, genel olarak büyümeye yönelik risklerin aşağı yönlü olduğu belirtilerek, enflasyon risklerinin ise yukarı yönlü olduğu kaydedildi. Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahmininde yukarı yönlü revizyon IMF'nin raporuna göre, Türk ekonomisinin 2021 yılına ilişkin büyüme tahmini yüzde 5,8'den yüzde 9’a yükseltilirken, 2022 için büyüme beklentisi yüzde 3,3'te sabit tutuldu. Türkiye'de ortalama enflasyonun ise 2021'de yüzde 17 ve 2022'de yüzde 15,4 seviyelerinde gerçekleşeceği öngörüldü. Ülkede işsizlik oranının da 2021'de yüzde 12,2, 2022'de yüzde 11 olacağı tahminine yer verildi. ABD ekonomisinin 2021 yılına ilişkin büyüme beklentisi ise yüzde 7'den yüzde 6'ya düşürüldü. Ülke ekonomisinin 2022 yılı büyüme tahmini 4,9'dan yüzde 5,2'ye çıkarıldı. Gelişmiş ülkelerin 2021 büyüme beklentisi düşürüldü Euro Bölgesi ekonomisinin ise bu yıla ilişkin büyüme tahmini yüzde 4,6'dan yüzde 5'e yükseltilirken, 2022 yılı tahmini yüzde 4,3 olarak korundu. Avrupa'nın önde gelen ekonomilerinden Almanya'nın 2021 yılı büyüme tahmini yüzde 3,6'dan yüzde 3,1'e çekilirken, Fransa'nın yüzde 5,8'den yüzde 6,3'e, İtalya'nın yüzde 4,9'dan yüzde 5,8'e çıkarıldı. İspanya ekonomisinin 2021 yılı büyüme beklentisi ise yüzde 6,2'den 5,7'ye düşürüldü. Almanya ekonomisinin 2022'de yüzde 4,6, Fransa'nın yüzde 3,9, İtalya'nın yüzde 4,2 ve İspanya'nın yüzde 6,4 büyüyeceği öngörüldü.
