Son Dakika:
Britanya'nın COP26 ev sahipliği ve BM İklim Değişikliği Tarafl ar Konferansı dönem başkanlığı, Glasgow zirvesi öncesinde Birleşik Krallık Ankara Büyükelçiliği'ne farklı bir misyon yükledi. Büyükelçi Sir Dominick Chilcott, zirve BM iklim değişikliği elçisi gibi çalıştı. COP26 zirvesi Glasgow'da sürerken Büyükelçi Sir Chilcott iklim değişikliği konusunda DÜNYA'nın sorularını cevapladı. Türkiye'nin Paris Anlaşması için ve genel olarak iklim değişikliği ile mücadele adına attığı adımları nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye'nin bu alandaki adımları mali açıdan nasıl desteklenebilir? Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ve Kyoto Protokolü'ne taraf olarak Türkiye'nin iklim değişikliği ile mücadelede daima önemli bir rolü oldu. Paris Anlaşması'nı onaylamak ve 2053 net-sıfır karbon hedefini ilan etmekle Türkiye, bu küresel çabadaki rolünü ve yerini sağlamlaştırma yolunda da çok önemli bir adım atmış oldu. Birleşik Krallık ve COP26 Başkanı olarak, Türkiye'nin çok zamanında vermiş olduğu bu uluslararası toplumun küresel ısınmayı durdurma çabalarına katkısını Paris Anlaşması çerçevesinde hızlandırma kararını gerçekten takdir ediyoruz. Türkiye'nin gezegenimiz için düşük emisyonlu ve iklim dirençli bir gelecek inşa edilmesinde çok esaslı bir katkısı olacağına inanıyoruz. Türkiye'nin Paris Anlaşması'nın gereklerinden biri olan Ulusal Katkı Beyanı (NDC) olarak da bilinen emisyonların azaltılmasına yönelik 2030 planını ve 2053 itibarıyla net sıfır hedefine ulaşmak için üreteceği uzun vadeli planını heyecanla bekliyoruz. Birleşik Krallık olarak, Türkiye'nin iklim eylemini pek çok farklı şekilde desteklemekteyiz. Örneğin, Türkiye'de İklim Finansmanı Hızlandırma Programı'nı Haziran ayında başlattık. Bu program, finansmanı iklim dostu, düşük emisyonlu projelerle buluşturmayı hedefl iyor. Gelecek yıl Londa'da, Türkiye'nin karbonsuzlaşma planlarına özel sektör finansmanını çekebilmesi için güzel bir fırsat olacak olan Birleşik Krallık – Türkiye Yeşil Finansman Konferansını gerçekleştireceğiz. Bunların yanı sıra, Birleşik Krallık İhracat Finansmanı Birimi, Türkiye'deki projeleri desteklemek için büyük miktarda bir para ayırdı ve iklim dostu yatırımlara öncelik verecek. "DÜNYANIN EN BÜYÜK AÇIK DENİZ RÜZGAR ENERJİSİ ÜRETİCİSİYİZ" Birleşik Krallık, BMİDÇS ve eklerinin öngördüğü gereksinimleri yerine getirmek için ne gibi çalışmalar/politikalar geliştirdi? Bu konuyu, özellikle enerji politikaları çerçevesinde değerlendirebilir misiniz? Birleşik Krallık, kendi Ulusal Katkı Beyanını Aralık 2020'de açıkladı ve bu beyan, sera gazı emisyonlarımızı 2030 itibarıyla 1990'lardaki seviyelere göre yüzde 68 azaltma planını ortaya koyuyor. Bu rakam, bir büyük ekonominin verdiği 2030 itibarıyla en büyük emisyon kesintisi sözü. Ayrıca Birleşik Krallık, 2050 itibarıyla net sıfır karbon emisyonu sağlamak zorunda olduğumuzu kanuna koyan ilk büyük ekonomi. Enerji, tabii ki küresel ısınmanın 1,5 derece ile sınırlandırılabilmesi için ele alınması gereken ana sektör. Birleşik Krallık, 2010'dan bu yana neredeyse dört katına çıkarttığı yenilenebilir elektrik üretimi konusunda rekor kırmaya devam ediyor. Düşük karbonlu elektrik enerjisi bugün toplam üretimimizin yüzde 50'sinden fazlasını karşılıyor. Dünyanın en büyük açık deniz rüzgar enerjisi üreticisiyiz. Birleşik Krallık, temiz teknolojilerin kullanılmadığı kömür üretimine son verme kararı alan ilk ülkelerden biri oldu ve bu kararımızı 2024'te hayata geçireceğiz. Deneyimlerimiz bize, çok köklü değişikliklerin yapılabileceğini gösterdi: 2012'de elektrik enerjimizin yüzde 40'ı kömürden sağlanıyordu. Bu rakam şu anda yüzde 2'nin altında. Birleşik Krallık'ın yeşil enerjiye geçişinin bir parçası olarak, tüm ülke genelinde yeni ve düşük karbonlu sanayiler geliştirilebilmesi için gereken becerileri güvence altına almak amacıyla petrol ve gaz sektörünün karbonsuzlaştırılmasına da destek veriyoruz. Brexit öncesinde ve sonrasında, Birleşik Krallık'ın iklim değişikliği ile ilgili politikalarında değişiklik oldu mu? Birleşik Krallık, Brexit sonrasında Sınırda Karbon Düzenlemesi'nden nasıl etkilenecek? Birleşik Krallık uzun süredir gerek ülke içerisinde gerekse ülke dışında, yüksek iklim standartlarına ulaşmaya çalışıyor. Bunu, örneğin, kanunlaştırdığımız net sıfır hedefimiz ve Paris Anlaşması kapsamında karbon emisyonlarımızı 2030 itibarıyla 1990'ların seviyelerine göre yüzde 68 azaltma taahhüdümüz ile gösterdik. AB'den ayrılmamız bu hedefimizi değiştirmedi. AB'den ayrıldıktan sonra, iklim alanındaki liderliğimizi daha da ilerlettik ve gelecek otuz senede bu hedefimizi nasıl gerçekleştireceğimizi ortaya koyan Net Sıfır Stratejimizi açıkladık. Bu strateji, Başbakan'ın Yeşil Bir Devrim için 10 Maddelik Planı ve ekonominin diğer sektörlerinde yapılan girişimler ile birlikte Birleşik Krallık'ın iklim değişikliğine ulusal katılımını nasıl sona erdireceğini ortaya koyuyor. AB'nin teklifi, AB ile uzun sürecek bir müzakerenin başlangıcını oluşturuyor. Bu süreç ilerledikçe, Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması da büyük ihtimalle gelişip büyüyecek. Biz tabii ki bu gelişmeleri yakında takip ediyoruz. Birleşik Krallık, karbon fiyatını emisyon ticaret programı çerçevesinde belirliyor. AB Sınırda Karbon Düzenlemesi'nin bu uygulamayı dikkate almasını bekliyoruz. "ÖZEL SEKTÖR FİNANSMANI DA DEVREYE GİRMELİ" Sizce, Paris İklim Değişikliği Anlaşması'nda öngörülen hedeflerin tutturulması mümkün mü? 22 Ekim'de Elçilik Konutu'nda düzenlediğiniz forumda, "her yıl 100 milyar dolarlık bir finansman sağlanması" yönünde bir beklenti olduğundan bahsettiniz. Sizce bu finansman sağlanabilir mi? Ülkeler vermiş oldukları taahhütleri yerine getirebilirler mi? İklim değişikliğinin etkilerine ayak uydurabilmeleri ve ekonomilerini karbonsuz hale getirebilmeleri yönünde gelişmekte olan ülkeleri desteklemek için para toplanması Paris Anlaşması'nın ısı hedefl erinin gerçekleştirilebilmesi ve başarılı iklim müzakereleri yapılabilmesi için çok önemli. BMİDÇS kapsamında, uzun süre önce belirlenen fi nansman hedefi , yılda 100 milyar dolar. 2021-25 dönemi için 500 milyar dolar sağlamamız ve 2025 yılından sonraki yıllar için yeni ve iddialı bir ortak fi nans hedefi belirlememiz gerekiyor. Zengin uluslar, COP26'nın başlamasından birkaç gün önce, 100 milyar dolar hedefi nin gerçekleştirileceği tarihin 2023'e uzatılması gerektiğini kabul ettiler. Almanya ve Kanada, bunun için 2023 yılından sonra iklim için toplanacak yıllık meblağın 100 milyar dolar rakamını geçebileceğini öngören bir plan hazırladı. Gelişmiş ülkeleri ve çok tarafl ı kalkınma bankalarını bu iklim fonuna katkıda bulunmaya ikna etmek, COP26 başkanlığımızın en önemli önceliğiydi. 100 milyar dolar hedefi nin gerçekleştirilebilmesi için kamu fi nansmanı hala esas olsa da özel sektör fi nansmanını da devreye sokmamız gerek. Birleşik Krallık olarak biz, davranışlarımızla bir örnek olduk. 2021-2025 dönemi için mali katkımızı en az 11,6 milyar GBP olacak şekilde iki katına çıkarttık. Parayı hem emisyonların salınması için hem de daha yoksul ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamasına yardımcı olmak için kullanacağız. Ayrıca, finans sistemimizi de 'yeşilleştiriyoruz'. YEŞİL GELECEK OLMADAN REFAH OLMAZ Gelişmiş, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler, iklim değişikliğinin olumsuz etkisini azaltmak için ne yapmalı? Bilim çok net: eğer şimdi harekete geçmezsek, artan sıcaklıkların etkisi çok daha sık ve şiddetli olacak. Küresel ısınma, türümüzün yeryüzünde yaşadığı nispeten kısa zamanın en büyük tehdidini oluşturuyor. Birleşik Krallık, bir sonraki COP Başkanı olarak çalışmaya başladığında, sadece küresel GSMH'nin yüzde 30'unu oluşturan ülkelerin net sıfır emisyon hedefl eri vardı. Bu rakam şu anda yüzde 90. Bu gerçek bir ilerleme. Fakat Paris Anlaşması'nın hedefl erini tutturmak ve 1,5 derecelik küresel ısınma çatısını korumak için, küresel ekonomiyi önümüzdeki on yıl içerisinde son yirmi yılda yaptığımızdan yaklaşık üç ila beş kat daha hızlı bir şekilde karbonsuzlaştırmamız gerekiyor. Her ülke, seragazı emisyonlarında ciddi kesintiler yapmak, hem 2030 yılı için verilen Ulusal Katkı hedefl erine hem de yüzyılın ortası itibarıyla istenen net sıfır hedefine ulaşmak için acilen planlar ortaya koymalı. Daha sonra da bu planları hayata geçirmeliyiz. Daha net konuşmak gerekirse, artık ülkelerin, 1,5 derece hedefini canlı tutabilmek için kritik bir öneme sahip olan dört alanda harekete geçmesi gerekiyor: enerji, ulaşım, ormansızlaşma ve metan gazı. Emisyonların kesilmesi, çok zor olacak ama imkansız değil. Son 30 yılda, Birleşik Krallık ekonomisi, aynı zamanda emisyonlarını yüzde 44 oranında azaltırken yüzde 75'lik bir büyüme kaydetti. Çevremizi temizlemek ve ekonomimizi büyütmek arasında bir seçim yapmak zorunda değiliz. Refah bir geleceğe de yeşil bir geleceğe de sahip olabiliriz. Gerçekten de yeşil bir gelecek olmadan, gelecek nesillerin refah sahibi olacağını düşünmek oldukça zor.
Fransa'da sarı yelekliler, gösterilerin 3'üncü yılında yeniden meydanlara iniyor... Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un politikaları nedeniyle giderek dibe vuran ekonomik koşullarını protesto eden eylemcilerin talepleri geçen 3 yılda değişmedi. Temel ihtiyaç malzemelerine gelen zamlar, alım gücünün daha da düşmesine neden olurken, eylemlerin başlangıç nedeni olarak gösterilen akaryakıt fiyatları, 2018 yılına göre yüzde 20 daha arttı. Eylemler ne zaman başladı? Fransa'da sarı yeleklilerin eylemleri akaryakıt zamlarına ve ekonomik koşulların kötüleşmesine tepki olarak 17 Kasım 2018'de başlamıştı. Gösteriler zamanla Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yönetimine karşı isyan ve öfkeye dönüşmüştü. Sık sık polisle göstericiler arasındaki çatışmalarla gündeme gelen eylemlerde, araçlar ateşe verilirken , sokaklar ise savaş alanına dönmüştü... 5 kişinin eli koptu, 20 kişi gözünü kaybetti Gösterilere, polisin protestoculara ve gazetecilere uyguladığı orantısız şiddet damgasını vurmuştu. 4'ü polis şiddeti nedeniyle 11 kişi yaşamını yitirmişti. 27'si gazeteci 770 kişi yaralanırken, 5 kişinin eli kopmuş, 30 kişi gözünü kaybemişti. Salgın tedbirleri nedeniyle geçen yıl gösteri düzenleyemeyen sarı yelekliler, son aylarda cumartesi günleri eylem yapsa da katılım çok düşük oluyordu.
Çocuklarının dağa kaçırılmasından HDP'yi sorumlu tutan ailelerin, 3 Eylül 2019'da başlattığı evlat nöbeti 821. gününde devam ediyor. Tunceli'de 1994'te 19 yaşındayken kandırılarak dağa götürülen oğlu Veysel için kente anne Fatma Türkan Güngör de oturma eylemine dahil oldu. Güngör, gazetecilere yaptığı açıklamada, oğlunu zor şartlarda büyüttüğünü ancak kandırılarak dağa götürüldüğünü söyledi. Evladının Tunceli'de işçi olarak çalıştığını, "çarşıya gidiyorum" diye evden ayrıldığını ve bir daha dönmediğini belirten Güngör, şöyle dedi: "Veysel, buraya senin için geldim. HDP seni kandırıp götürdü. HDP'den çocuğumu istiyorum. PKK yandaşlarına lanet olsun. Seni bırakmam, alacağım. Sonuna kadar buradayım. HDP çocuğumu versin. HDP kanımızı emmesin, yeter artık. Bizden uzak dursun, HDP'yi istemiyoruz." Oğlunu her yerde aradığını ancak hiçbir sonuç alamadığını dile getiren Güngör, evladı için oturma eylemine katılmaya karar verdiğini kaydetti. Göngör, "Burayı bilmiyordum eş dost sayesinde öğrendim. Burayı bilseydim daha önce gelirdim. Veysel gel artık, senin için yolları aşıp buralara geldim. Seni orada bırakmam, alıp eve götüreceğim." ifadelerini kullandı.
HDP İl Başkanlığı binası önünde Evlat Nöbeti tutan 247 ailenin, 3 Eylül 2019'da başlattığı oturma eyleminde 824'üncü güne girildi. Eylemi ilk başlatan Hacire Akar ile birlikte 33 aile, çocuklarına kavuştu. 2019'da kaçırılan oğlu Yusuf için nöbetini sürdüren Celil Begdaş, eylemlerinden rahatsız olan terör örgütünün çocuklarına işkence yapmaya başladığını belirtip, “Çocuklarımız kandırıldı. Teslim olan çocuklardan aldığımız bilgilere göre, bizim çocuklarımıza işkence yapıyorlar. Bizim eylemimizden rahatsız oldular. Artık bu binaya bile bakacak halimiz kalmadı” diye konuştu. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun 'Helallik isteyeceğiz' sözünü hatırlatan Begdaş, “Kılıçdaroğlu ve Akşener’e sesleniyorum. 'Helal edin’ diyor. Biz hiçbir zaman onları helal etmiyoruz. Çocuklarımızı getirsinler. Bizim evlatlarımızdan ellerini çeksinler. Buranın bir kapısı Meclis, bir kapısı Kandil. Benim çocuğum bu binadan götürüldü. Yuvam dağıldı. Bu anaların, babaların evlatlarını versinler. Bunu bize yaşatmaya kimsenin hakkı yok. Çocuklarımıza işkence yapıyorlar, baskı kuruyorlar” dedi.
Çocuklarının dağa kaçırılmasından HDP'yi sorumlu tutan ailelerin, 3 Eylül 2019'da başlattığı oturma eylemi 830. gününde sürüyor. Ankara'da 2015'te 20 yaşındayken dağa götürülen oğlu Macit için gelen baba Seyfetullah Taşkın da oturma eylemine dahil oldu. Oğlunun matbaada çalışırken HDP'liler tarafından kandırıldığını ve evladından bir daha haber alamadığını belirten Taşkın, oğluna kavuşmak için eyleme katıldığını söyledi. Sonuna kadar oturma eyleminde yer alacağını aktaran Taşkın, "Çocuğumu kim kandırıp götürmüşse onlardan istiyorum. Buradan sesleniyorum gelip devletin adaletine sığınsın." dedi. AİLELERDEN, 10 ARALIK DÜNYA İNSAN HAKLARI GÜNÜ AÇIKLAMASI Oturma eylemini sürdüren aileler adına 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü dolayısıyla açıklama yapan baba Celil Begdaş, oturma eylemini sürdüren anne ve babaların haklarının verilmediğini söyledi. Begdaş, şunları kaydetti: "9 yaşındaki çocuğu dağa götürmek insan hakkı mıdır? Çocuklarımızın hakları nerede? HDP sokağa çıkmış insan haklarından bahsediyor. Ey HDP sende vicdan merhamet olsaydı gelip burada açıklama yapardın. Bu anne ve babaların suçu nedir? Çocuklarımız dağlarda perişan, biz burada perişanız ama HDP insan haklarından bahsediyor. Yeter artık, bu anne ve babalar nereye kadar ağlayacak?"
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, iktidarın her fırsatta seçimlerin zamanında yapılacağını açıklamasına rağmen bu konudaki provokasyonlarını sürdürüyor. Son olarak dün, TÜSİAD Başkanı ile görüştüğünü ve erken seçim için konuşmaları gerektiğini açıklayan Kılıçdaroğlu'nun çağrısı, bugün yapılan duyuruyla karşılık buldu. TÜSİAD, denenmekte olan ekonomi programıyla amaçlanan sonuçlara ulaşılmayacağı belirtilerek, iktidara "iktisat bilimi kurallarına hızla dönülmeli" çağrısı yaptı. CHP'Lİ FİKRİ SAĞLAR: SİVİL İTAATSİZLİK EYLEMLERİ BAŞLAMALI Söz konusu gelişmeler sonrası sosyal medya hesabından bir paylaşım yapan CHP Eski Milletvekili ve Devlet Bakanı Fikri Sağlar, 'erken seçim' isteyen muhalefete "Sivil itaatsizlik eylemleri başlamalı" diyerek akıl verdi. "81 İLDE 'DERHAL SEÇİM' MİTİNGLERİ YAPILSIN" Her ilde seçim mitinglerinin yapılması gerektiğini savunan Sağlar'ın paylaşımı şöyle: "Muhalefet derhal seçim istiyor, AK Parti seçime gitmiyor. Ne yapmalı? 1- Kesin süre verilmeli. 2- Verilen sürede seçim kararı alınmazsa, muhalefet sine-i millete dönmeli. 3- 81 ilde "Derhal Seçim" mitingleri yapılmalı. 4- Sivil itaatsizlik eylemleri başlamalı. Başka çıkış yok!"
Geçtiğimiz haziran ayında İzmir'de HDP il binasında Deniz Poyraz’ı öldüren Onur Gencer’in yargılanacağı davanın ilk duruşması, bugün İzmir 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başladı. Dava öncesi ise İzmir Adliyesi önünde bir araya gelen HDP'liler eylem düzenledi. HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan’ın konuşmasıyla başlayan eylemde birçok HDP'li vekil yer alırken, CHP'den de destek geldi. TANRIKULU'DAN DESTEK Meclis'te HDP ile birlikte TSK'nın operasyonlarına karşı ağız birliği yapıp, milli üretimimiz SİHA'lara karşı çıkmasıyla adından söz ettiren CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, HDP'yi burada da yalnız bırakmadı. "Dostlarla bir aradayız" HDP'ye yakınlığıyla bilinen Tanrıkulu, geçtiğimiz haftalarda Meclis’te bütçe görüşmeleri devam ederken, HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu’yla beraber olduğu bir fotoğraf paylaşmış, "TBMM’de Bütçe Görüşmeleri devam ediyor… Değerli dostlar umudunuz eksik olmasın, bir aradayız” notunu düşmüştü.
Çocuklarının dağa kaçırılmasından HDP'yi sorumlu tutan ailelerin, 3 Eylül 2019'da başlattığı oturma eylemi 864'üncü gününde sürüyor. Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinden, 17 yaşında dağa götürülen oğlu Enes için gelen anne Çiğdem Adak da oturma eylemine dahil oldu. Anne Adak, gazetecilere, oğlunun tekstil sektöründe çalışırken dağa götürüldüğünü belirterek, evladına kavuşmak istediğini söyledi. Çocukların ve gençlerin kandırıldığını dile getiren Adak, "Çocuğumu HDP'den istiyorum." dedi. Adak, oğluna seslenerek, "Oğlum korkma her zaman devlet yanımızda. Bir yolunu bul, kaç gel. Çocuklarımızı kandırmasınlar, ellerini çocuklarımızın üzerinden çeksinler. Çocuğumu geri istiyorum." diye konuştu.
