Son Dakika:
Savunma Sanayii İcra Komitesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplandı. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirilen toplantıda, TSK ve güvenlik birimlerimizin kullandığı yerli ve milli sistemlerimize yenilerini eklemeye yönelik konular görüşüldü. Önümüzdeki yıl ilk uçuşu planlanan HÜRJET için ilk etap seri üretim kararı da alındı. Ayrıca muhtelif hava, kara ve deniz platformları, haberleşme ve bilgi sistemleri, mühimmat ve füzeler, ekipman ve teçhizatlar, modernizasyon, lojistik, siber güvenlik ve yapay zeka gibi alanlara yönelik çeşitli projeler karara bağlandı. Toplantıda özellikle kritik ve ileri teknolojilerin geliştirilmesinde Ar-Ge ve Ür-Ge'nin önemine dikkat çekilirken, savunma sanayiinde yurt dışından alınan her türlü teknolojinin ülkemizde geliştirilmesinin tam bağımsız savunma sanayii için mutlak gereklilik olduğu, sektörün bu alanda yaptığı çalışmalara desteğin süreceği vurgulandı. Açıklamada, "Türkiye, bütün engellemelere aldırış etmeksizin yerli ve milli sistem ve teknolojilerin tasarımı, geliştirilmesi ve üretimindeki kararlılığıyla hedeflerine emin adımlarla ilerlemeye devam edecektir" denildi.
İlk uçuşunu 2023'ün Mart'ında gerçekleştirecek olan eğitim ve hafif taarruz uçağımız HÜRJET, hassas füzeler, seyir füzeleri ve minyatür bomba taşıyacak. İHA ve SİHA'ların yanı sıra, Millî Muharip Uçak (MMU) ve yerli taarruz helikopteri ATAK gibi havacılık alanında önemli başarılara imza atan Türk savunma sanayii, son olarak eğitim ve hafif taarruz uçağı HÜRJET'le dünya sahnesine çıktı. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, HÜRJET'in 1-2 ay içerisinde bütünüyle ortaya çıkacağını, 18 Mart 2023'te ilk uçuşunu, 2025'ten sonra her ay 2 HÜRJET üretimini hedeflediklerini bildirdi. Yerli jet için geri sayım sürerken, HÜRJET'in hangi mühimmatları taşıyacağı da merak konusu oldu. Savunma sanayi uzmanlarına göre, HÜRJET dokuz adet çeşitli yerli ve millî imkânlarla geliştirilen mühimmat kullanabilecek. Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, Yerli jetin taşıyacağı muhtemel mühimmatlar arasında; yüksek manevra yeteneğine sahip havadan havaya Gökdoğan ve Bozdoğan füzesi, SOM seyir füzesi, Minyatür Bomba, beton delici mühimmat SARB-83, Hassas Güdüm Kiti (HGK-3), Kanatlı Güdüm Kitleri KGK 83 ve KGK-82 ile ROKETSAN üretimi yüksek hassasiyetli güdüm kiti Teber yer alıyor. GÖKDOĞAN VE BOZDOĞAN TÜBİTAK SAGE tarafından yürütülen Göktuğ projesi kapsamında, Görüş İçi Hava Hava Füzesi Bozdoğan ve Görüş Ötesi Hava Hava Füzesi Gökdoğan test atışlarını başarıyla gerçekleştirdi. Öncelikli olarak F-16 uçaklarına entegrasyonu planlanan Bozdoğan ve Gökdoğan, HÜRJET tarafından da kullanabilecek. SOM SEYİR FÜZESİ TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen ve üretimini ROKETSAN tarafından yapılan SOM füzeleri de HÜRJET'te kullanabilecek. Kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılmak üzere tasarlanan SOM seyir füzesi, Yüksek Patlayıcılı, Parçacık Etkili ve Zırh Delici özelliği bulunuyor. MİNYATÜR BOMBA ASELSAN tarafından geliştirilen Minyatür Bomba da HÜRJET tarafından taşınacak mühimmatlar arasında bulunuyor. Delici burun yapısı ile güçlendirilmiş betonu delebilen, hassas vuruş yeteneği ile çevresel hasarı az olan güdümlü bomba olan yerli mühimmat, yüksek hassasiyette istenilen hedefi vurma özelliğine sahip. DUVAR DELİCİ SARB TÜBİTAK SAGE tarafından yer üstü ve yer altındaki hedeflere karşı kullanılmak üzere geliştirilen, beton delici bir mühimmat olan SARB-83 da HÜRJET'te kullanacak mühimmatlar arasında yer alıyor. Yüksek delme gücüyle farklı hedef tiplerine karşı kullanılan milli mühimmat, alüminyum katkılı plastik bağlı patlayıcı taşıyor ve ağırlığı 241 kilogram.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ )A. Ş. Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, HÜRKUŞ, Milli Muharip Uçak (MMU), AKSUNGUR, ATAK helikopteri, Genel Maksat Helikopteri Projesi, GÖKBEY projeleri gibi TUSAŞ'ın öne çıkan savunma sanayii projeleri hakkında A Haber'e önemli açıklamalarda bulundu. "İKİ ANKA PROJEMİZ, HABERLEŞME UYDU PROJEMİZ VAR" "Türkiye'de dünyada bir oyuncu. Türkiye bir yola çıktı, elimizde 5 helikopter projesi var. Bir ülkenin hava sahasını koruması gerekiyor. Haberleşme ve gözetleme uydusu yapıyoruz. İki ANKA projemiz, haberleşme uydu projemiz var. TUSAŞ'ımız içi kaynayan bir şirket, pozitif kaynama. Bu şirket yaparken öğreniyor, öğretiyor. Uçak benim anlatımımla basit olacak ama dünyadaki en komplike araçtır. Çok hassas kontrol edilmesi gerekiyor." "O BUZ DAĞININ ARKA TARAFI..." Havada uçarken, havayı delerek uçuyor. Hava bunun etrafından akıyor. Aşağıda sensörü var. Bu bilgiler bilgisayara gidiyor. Diyor ki senin havaya göre yönün böyledir, hızın budur. Bunu yapmak kolay. Ama bunu tasarlarken uğraşıyorsunuz. O buz dağının arka tarafı. "AKSUNGUR'UN ARKASINDA BÜYÜK MÜHENDİSLİKLER VAR" Bunların hepsi bir organizasyon. Aksungur'dan bahsediyoruz, arkasında büyük mühendislikler var. Arkadaşlarımız mousla kuyu kazıyor. Biz aslında TUSAŞ'ta bu insanları bu işte birleştiriyoruz. Aslında her dönemin kendi dinamikleri var. Bulunduğumuz on yılın özelliği şu dijital çağ. Bizim gibi ülkelerde korkunç fırsatlar getiriliyor. Ben öğrenci de oldum mühendis de oldum. Biz böyle bir analiz yaparken uykusuzluğumuz yetmezdi. Her şeyi kendimizin yapması gerekiyordu. Şimdi bunlar otomize oldu. Hesaplama yeteneği çok gelişti. Şimdi 50 bin çekirdekli makine alıyoruz. "YAZILIMLARI KENDİMİZ DE YAZABİLİYORUZ" Mühendis için yazılım gerekli. Bunların hepsinin hesaplanması simülasyon olarak geçiyor. Daha önce her mühendis kendi yazılımını yazıyordu. Simülasyon yazılımlar gelince bu işler çok hızlandı. Dijital bir çağ yaşıyoruz, bu da fırsatlar getiriyor. Yazılımları kendimiz de yazabiliyoruz. "ÜLKEMİZ BİR ŞEYE KALKIŞIRSA YAPAR" Ülkemiz bir şeye kalkışırsa onu yapar. İşi ehline vermeliyiz. Türkiye Almanya'yı yakalayabilir. Üretim imkanları herkeste daha açık. Türkiye gibi ülkelerin dünyayı yakalamak gibi endişesi yok. Geçer de. Fikirden ilk uçuşuna kadar 18 ay geçti. Bunun öncesinde ANKA var. Gövdesini ANKA'dan aldı. Milli demek Türk demek. Size engel çıkardıktan sonra milli olmuyor ki. Bana satan Almanya sana satmıyorum dediği zaman milli değil. Aksungur'un üzerine bir kat daha eklememiz çok zor değil. Aksungur orman yangınlarıyla mücadelede etkili kullandı. ANKA ve Aksungur için biriken siparişlerimiz var. içine verici koyduğumuz zaman, uçarken ben F-16'yım diyor. Sonra hava savunma sistemleri açılıyor ve nerede olduğunu anlayıp işi bitiriyor. Savunma alanında birinci tepedeyiz, zirveye doğru çıkıyoruz. Bana burayı 5 sene önce emanet verdiler. Emaneti büyütüp vermek isterim. MİLLİ MUHARİP UÇAĞI (MMU) Milli Muharip uçağımız. Birebirine yakın prototipi. Bu 5 nesil savaş uçağı. Radarlar göremez. Çünkü radyo dalgalarını yutar, yansıtmaz. Hava savunma sistemini geçmek istiyorsanız bu uçağın radyo dalgalarını geri göndermemesi gerekiyor. Isı düşünce çıkardığı radyasyon da düşer ışık olarak. Motor havasın ayarlayarak daha soğuk verecek bir sistem var. Hem radarı yansıtmıyor hem de kendisi lamba gibi gökyüzünde yanmıyor. Kenarları keskin. Biz havacılıkta keskin kenarı hiç sevmeyiz. Bunun her tarafında radar var. Bu bir uçak değil, savaş sistemi. Etrafını kolluyor, gelen gidenlere bakıyor. "2023'TE HANGARDAN ÇIKACAK" Bunun altı dümdüz. Normalde savaş uçaklarını düz istemeyiz biz. Kapakları var. Kapaklar açılıyor ve füzelerini gönderiyor. Kendi görüyor, bunu görmüyorlar. İkinci yanma odası çalıştırılamadan iş görebiliyor. Yeni bir dünya var. Daha sonra ATAK 2'ye geçeceğiz. ABD'lilerin Apache klasında bir helikopter. Her geçen gün bunu yapmak daha ucuz. 2023'te hangardan çıkacak. Dünyadaki en büyük motoru Amerikalılar yapıyor. Bu çift motorlu olmak zorunda tek motor yetmiyor. YERLİ HELİKOPTER: GÖKBEY Adını sayın Cumhurbaşkanımız verdi. Bir uçağı geliştirdiğiniz zaman 1 2 yıl test etmeniz gerekiyor. Her şeyi anlıyorum kolay kolay da yeni uçağı uçurmak için bir test pilotu gerekiyor. Normal pilotla test pilotu arasında çok fark var. İçinde can var, bir uçak düşmemeli. Test pilotları uçağın bütün ruhunu okuyabilir. Ama onunla bitmiyor. Bu uçak havadayken biz yere radio linklerle bunun üzerindeki tüm bilgileri alırız. 1 ve 2 yıl test etmek gerekiyor. Test uçuşlarında test pilotlarımız bu helikopterin başına gelebilecek her şeyi test ederler. Gökbey'i bu sene sonu jandarmaya teslim edeceğiz. Her şey yerli ve milli burada. Hemen hemen her gün uçuyor. Her şeyi yapmak zorundasınız. Savunma sistemi satın almak ölüm gibi bir şey, yapmak daha kolay. Ben bir şey alacağıma onu yapayım. Yapamazsınız dediler ama arkadaşlarımız yaptı. 2 tane 1600 motoru var. Türkiye bunu şu an yapabiliyor. ABD'lilerin en büyük atak helikopteri sınıfında bir helikopter. İnşallah daha iyi olacak. İnşallah 2023'te uçacak. "HÜRJET İÇİN İHALE SÜRECİ VAR" Hafif saldırı ve jet eğitimi uçağı. İçinde jet motoru var. Sesin yüzde 40 daha yükseğini uçuyor. Bunu Milli Muharip'in önüne koyduk. Devletimiz bundan 16 tane sipariş verdi. Türkiye'nin bu tip uçağa ihtiyacı var. Hem eğitim hem de saldırı uçağı. Bu da yaklaşık 1 ton patlayıcı taşıyor. Sesten hızlı uçuyor ve ekonomik. F-16'ya göre çok ekonomik. Dünya piyasasında yeri var. 2023'te uçacak. Bu süpersonik bir uçak. Malezya ile 3 tanesi Türkiye'de, 15 tanesi Malezya'da üretilmek üzere 18 adetlik Hürjet için ihale süreci var. İnşallah olumlu sonuçlanır. SMALL GEO HABERLEŞME UYDUSU Diğerlerinden farkı elektrik motoruyla yörüngeye oturuyor. Bu roketleri ile sürekli olarak kendini ayarlar. Roketleri ayarlaması için de bir şeylerin yanması gerekiyor. Bunun içindeki motorlar iyon motorları. Güneş enerjisini alıp kendisini konumlandırıyor. GÖKBEY NE DEMEK? GÖKBEY ADININ ANLAMI NE? Gökbey, Türkçe kökenli bir isimdir. Gökbey isminin anlamı, mavi gözlü beydir. Gökbey ismi, Başkan Erdoğan'ın, T-625 Genel Maksat Helikopterinin ismini açıklamasıyla gündeme geldi. Başkan Erdoğan, Savunma Sanayii Zirvesi'nde, T-625'in helikopterinin isminin uzun uğraşlar sonrası Gökbey olarak belirlendiğini duyurdu.
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, Türkiye'nin ürettiği uçakları tanıttı. İngiltere'de gerçekleşen fuar kapsamında Türk uçakları sergilendi. CNN Türk'e açıklamalarda bulunan Kotil, sesten 1.4 kat daha hızlı uçan Hürjet'i tanıttı. Kotil, Türkiye'de mühendis, teknisyen sorunu olmadığını olursa da yurt dışından bunların karşılandığını söyledi. 'KUMANDASI DEVRİM YAPACAK' Temel Kotil'in açıklamaları şöyle: "Hürjet tümüyle özgün bir uçak tasarımı, Türk mühendisleri hazırladı. İlk uçuşu 18 Mart 2023'te olacak. 230 günümüz kaldı. Tecrübeli arkadaşlarımız çalışıyor. Bu uçağın motorun GM 404 motoru. Boeing'in yaptığı benzer uçaklar da var. Türkiye'de üretilen ilk jet uçağı. Sesten 1.4 kat hızlı uçacak. Ekipmanları gerçek, çok basit bu. Büyük ekranı var. Tek ekran ve dokunmatik bir ekran. Tüm özellikler içine gömülmüş. Yedek ekranları var, 10 numara teknoloji bu. Kumandasının kolaylığı devrim yapacak. 'SAVUNMA AMAÇLI DA KULLANILABİLİYOR' Mühendislerimiz sadece Türk değil. Yurt dışından da getiriyoruz. Malezya, Pakistan'da ofis açtık getiriyoruz. Nijer'e de ofis açacağız. Nijerli olup da Türkiye'de okuyan gençler var, onları eğitip Nijer'deki ofise koyacağız. 200'e yakın yabancı mühendis var. Hürjet'ten 2 tane Nijer'e satış gerçekleşti. Çad'a da satışı gerçekleşti. Eğitim ve savaşa hazırlık uçağı. Yakın destek uçağı, üzerine füzeler ekleyebiliyoruz ve savunama amaçlı da kullanılabiliyor. ATAK kendi sınıfının en iyisi. 5 ton sınıfının en iyisi. Manevra ve vurma, sıcak havada uçtu. Filipinler'e gitti. Nijer'e de yakında gidecek. Hürjet'te Kanada motoru var 1600 beygir. Aviyonikleri Aselsan'a ait. 'AKSUNGUR 50 SAAT HAVADA KALABİLİYOR' Milli Muharip yüzde 100 yerli olmak zorunda. Öbür cihazları yüzde 100 yerli yaparsanız pahalı oluyor. Hürjet'in iniş takımını İtalyanlara yaptırdık. Yerlilik olayı stratejik bir konu. Aksungur 50 saat havada kalabiliyor. 35 bin feette operasyon yapıyorlar. Pilot uyuyor, uçak uyumuyor, pilot yerde çalışıyor. Milli Muharip uçak 2028'de teslim edilecek. Önce F16 motoru kullanılacak. Sonra da kendi motorumuzu kullanacağız. Biz dünyanın birikimini kullanıyoruz. Türkiye şu anda teknisyen verme sayısında limit yok. TUSAŞ kendi yetiştiriyor. Mühendiste de limit yok. Malezya elektronikte ileride, Malezyalı mühendisleri çalıştırıyoruz. Pakistanlılar akışkanlarda ileride onları kullanıyoruz.
Milli savunma uçakları hangardan çıktı... İlk yerli savaş uçağının adı da belli oldu... Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Milli Muharip Uçağın adının "KAAN" olduğunu açıkladı. Erdoğan, uçağın isim babasının MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli olduğunu da belirtti.
Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen milli hava araçları, 2023'te ürün geliştirme ve ihracat anlamında başarılı bir yılı geride bıraktı. Milli muharip uçak KAAN'ın ilk taksisini gerçekleştirmesi, ATAK II, ANKA III ve HÜRJET'in başarıyla ilk uçuşunu gerçekleştirmesi küresel pazarda ses getirdi.
