Son Dakika:
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İKİ ÜLKE ARASINDAKİ İLİŞKİYİ GELİŞTİRME MESAJI Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre; görüşmede, Türkiye- Rusya ilişkilerini geliştirecek hususlar ele alındı. BÖLGESEL KONULAR DA MASADAYDI Görüşmede, Azerbaycan-Ermenistan arasında yaşanan gelişmeler ile Suriye, Libya ve Ukrayna başta olmak üzere bölgesel konular da değerlendirildi.
ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin video konferans yöntemiyle düzenlenen zirvede biraraya geldi. Rus haber ajansı RIA'nın haberine göre ana konu başlığının Ukrayna olduğu görüşme iki saat beş dakika sürdü.
Putin, başkent Moskova'da düzenlediği yıllık basın toplantısında, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması ihtimalini değerlendirdi. "Ukrayna veya başka bir egemen ülkeye saldırmayacağınızı garanti edebilir misiniz ya da bu, Rusya ve ABD ile NATO arasındaki çeşitli güvenlik garantileriyle ilgili müzakerelere mi bağlı olacak?" sorusunu yanıtlayan Putin, şunları kaydetti: "Eylemlerimiz müzakerelerin gidiş hattına değil, Rusya'nın güvenliğinin bugün ve tarih boyunca koşulsuz sağlanmasına bağlı olacak. Bu bağlamda, NATO'nun doğuya doğru ilerlemesinin kabul edilemez olduğunu iyice anlattık. Burada anlaşılmayacak ne var? Biz mi ABD'nin sınırlarına yakın füze yerleştiriyoruz? Hayır. ABD, kendi füzeleriyle evimize geldi. Bu füzeler artık evimizin eşiğinde bulunuyor. Acaba saldırı füzelerinin evimizin yanına yerleştirilmemesini istemek gereksiz talep mi? Burada sıra dışı ne var?" Putin, "Eğer Kanada ve ABD, ABD ve Meksika sınırında füzelerimizi yerleştirmiş olsaydık ABD, buna nasıl bir tepki verirdi? Meksika ile ABD arasında toprak sorunları olmadı mı? Peki California, Texas önceden kime aitti? Bunu unuttunuz mu?" yorumunda bulundu. Ukrayna'nın ne şekilde oluşturulduğunu unutmadıklarını belirten Putin, "Vladimir Lenin, Sovyetler Birliği'ni oluştururken Ukrayna'yı da oluşturdu." ifadesini kullandı. Rusya ve ABD ile NATO arasında yapılacak müzakerelerin gidiş hattının değil, sonuçlarının kendileri için önemli olduğunu vurgulayan Putin, "NATO, 90'larda doğuya doğru ilerlemeyeceğine dair bize söz verdi." dedi. Putin, sözlerini şu şekilde tamamladı: "Bizi yüzsüzce kandırdılar. Şimdi NATO, 5 kez genişledi. Romanya ve Polonya'da şimdi füzeler yerleştiriliyor. Biz kimseyi tehdit etmiyoruz. Biz mi ABD'nin ya da İngiltere'nin sınırlarına gittik? Bize geldiler. Şimdi Ukrayna'nın da NATO'ya alınacağını söylüyorlar. O zaman, Ukrayna'da da benzer sistemler olur ya da ikili düzeyde üsler ve saldırı sistemleri orada olacak. Siz bizden garanti istiyorsunuz. Sizin bize derhal garanti vermeniz gerekiyor."
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, başkent Moskova'da düzenlediği yıllık basın toplantısı 3 saat 56 dakika sürdü. Toplantıda güncel konularla ilgili 55 soruyu yanıtlayan Putin, Rusya'nın ABD ve NATO'ya çeşitli güvenlik garantileriyle ilgili teklifleri içeren 2 anlaşma taslağı ilettiğini anımsattı. Bu bağlamda, ABD tarafından olumlu yanıt aldıklarına dikkati çeken Putin, ABD ile güvenlik konusundaki müzakerelerin gelecek yılın başında yapılacağını söyledi. Putin, söz konusu teklifleri ABD ve NATO ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) platformunda da istişare etmeye hazır olduklarını dile getirdi. "Doğalgaz sorununu Avrupalılar yarattı, bunu kendileri çözmeli" Avrupa’daki yüksek doğal gaz fiyatları nedeniyle AB’yi suçlayan Putin, "Uzun vadeli sözleşmeleri yok etmemek gerektiğini söyledik. Avrupa Komisyonu ise bize piyasa ilişkilerine geçilmesi gerektiğini ve piyasanın bunu düzenleyeceğini söyledi. Piyasa da bunu metreküpün fiyatını 2 bin dolar olarak düzenledi" dedi. Putin, Avrupalıların sebep olduğu doğalgaz sorunlarının yine Avrupalılar tarafından çözülmesi gerektiğini söyledi. Rusya'nın gaz fiyatları konusunda yardıma hazır olduğunu belirten Putin, "Bırakalım Avrupalılar kendi sorunlarıyla uğraşsınlar, onlara zamanında müdahale etsinler ve akıllı olduklarını düşünmesinler. Kendi kendilerine yarattıkları sorunları kendileri çözmeli. Biz yardıma hazırız ve bunu yapacağız" ifadelerini kullandı. "Afganistan'da tüm etnik grupların yönetimde temsil edilmesi gerekiyor" Afganistan meselesine değinen Putin, Rusya ve Afganistan ilişkilerinin "iyi" yönde gelişmesinden yana olduklarını belirtti. Afgan halkına destek sağlanması gerektiğini vurgulayan Putin, "Bunu, öncelikle Afganistan'ın ekonomisi ile Afgan toplumuna zarar veren ülkelerin yapması gerekiyor." ifadelerini kullandı. "Sporun siyasallaştırılmasına karşıyız" ABD dahil bazı ülkelerin, Çin'in başkenti Pekin'de düzenlenecek Kış Olimpiyat Oyunları'nı diplomatik olarak boykot etme kararını değerlendiren Putin, "Bu karar kabul edilemez ve yanlıştır" dedi. Vladimir Putin, sporun siyasallaştırılmasına her zaman karşı olduklarını vurguladı. "Peygamber Muhammed'e yönelik hakaret sanat özgürlüğü değil" Sanatta özgürlükle ilgili değerlendirmede bulunan Putin, bu konuda özgürlüğün sağlanması gerektiğini vurguladı. Putin, şunları kaydetti: "Bu özgürlük, başka bir kişinin özgürlüğünü kısıtladığında, geliştirdiğimiz hedeflerle belirli çelişkiler içinde oluyor. Peygamber Muhammed'e yönelik hakaret sanat özgürlüğü mü? Bunun özgürlük olmadığını düşünüyorum. Bu, din özgürlüğünün ve Müslümanların kutsal duygularının ihlalidir."
Rusya Devlet Başkanı Putin, ABD ve NATO'nun Rusya'ya güvenlik garantisi sunmayı reddetmesi halinde Moskova'nın yanıtının çok farklı olabileceğini, yapılacak seçimin askeri uzmanların tavsiyesine bağlı olacağını kaydetti. Rossiya 1 televizyonunda konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD ve NATO'nun Rusya'nın sesini duymaması durumunda nasıl yanıt verilebileceği sorusuna, "Yanıtımız çok farklı olabilir. Ne olacağı askeri uzmanlarımızın bana yapacağı tekliflere bağlı" ifadelerini kullandı. Rusya'nın bu konuyla ilgili müzakerelerden olumlu netice almak için çabalayacağını vurgulayan Putin, diplomatik süreçler açısından bir şeyleri sonlandırmak için değil diplomatik, yasal zemine dayalı bir neticeye ulaşmak istedikleri için teklifte bulunduklarını hatırlattı. 'BİZE ADIM ATACAK YER BIRAKMADILAR' Putin ayrıca Rusya'nın 'kırmızı çizgileri' hakkında, "Hem ülkemizde hem de yurtdışında herkesin, partnerlerimizin şunu anlamasını istiyorum. Birilerinin aşmasını istemediğimiz bir çizgiden bile bahsetmiyoruz. Mesele artık bizim geçecek yerimizin kalmaması. Bizi öyle bir noktaya getirdiler ki, artık ileriye doğru hareket edecek yerimiz kalmadı. Daha önce söylemiştim. Ukrayna'ya füze sistemleri sevkiyatı yapacaklar. Oradan Moskova'ya varış süresi dört-beş dakika. Hal böyleyken şimdi biz nereye kımıldayalım?" ifadelerini kullandı. Putin, "Bizi öyle bir duruma getirdiler ki artık onlara 'Durun!' demek zorundayız. İşte mesele bu" dedi. Putin şöyle devam etti: "Güvenlik garantileriyle ilgili tekliflerimiz açık ve anlaşılır. Rusya'nın da, Ukrayna'nın da, Avrupa ve ABD toplumlarının da müzakere sürecinde neleri gerçekleştirmek istediğimizi, düşüncemizin ne olduğunu anlamasını isteriz. Burada kötü hiçbir şey görmüyorum. Bunlar müzakere sürecinin tüm katılımcılarını belirli bir çerçeve içerisine sokacak. Bizim amacımız yalnızca şu: Bugün de, uzun vadede de Rusya ve vatandaşlarının güvenliğini korumak." Moskova'nın sunduğu tekliflerin Batı tarafından komşu ülkelerde Rusya'ya karşı tehdit yaratmak için bir fırsat olarak kullanabileceğinden endişe duyduklarını belirten Putin, "Sürekli konuşacaklar, durmadan müzakere yürütmek gerektiğini söyleyecek ve komşu ülkeleri modern silahlarla doldurup Rusya'ya karşı tehditleri artırmaktan başka bir şey yapmayacaklar" ifadelerini kullandı.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) senatosundaki Demokratlar, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali durumunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve tüm hükümet üyelerinin yanı sıra Rus finans kuruluşlarına da yaptırım uygulanması konusunda yasa tasarısı hazırladı. ABD senatosunun hazırladığı yasa tasarısı ile ilgili Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, "Böyle bir tasarının uygulanması durumunda ABD ile ilişkilerin tamamıyla kopabileceğini söyleyerek "Rusya devlet başkanına yaptırım uygulaması diplomatik ilişkilerde bir kopuşla karşılaşılabilecek çirkin bir öneridir" açıklamasını yaptı. Peskov ayrıca önerilen yasa tasarısına da karşılık verileceğini ve bu durumun diplomatik ilişkileri kesme boyutuna ulaşabileceğini belirtti. "CENEVRE VE BRÜKSEL'DEKİ TOPLANTILARDA ANLAŞMAZLIKLAR KAYDEDİLDİ" ABD ile yapılan güvenlik garantileri toplantısı ve Brüksel'de gerçekleşen Rusya - NATO Konseyi toplantısına dair yorumlarda bulunan Peskov, bu toplantılarla ilgili umutsuz ifadeler kullanarak, "Müzakereler, özellikle ortaya konan temel sorulara somut cevaplar almak için başlatıldı. Bu temel sorularda anlaşmazlıklar kaydedildi. Bu başarısız iki tur ancak eksi olarak sayılabilir" dedi. Görüşmelerde artı sayılabilecek unsurların da kaydedildiğini belirten Peskov, "Bazı olumlu nüanslar, artı sayılabilecek olumlu unsurlar vardı. Ancak bunlar istişarelerin ana hedefi değildi" şeklinde konuştu. Müzakerelerin sürdürülmesi yönünde Rus siyasi iradesinin her zaman yapıcı bir tavır sergilerken ABD'nin ise müzakere etmekten daima kaçındığına değinen Peskov, "Rusya'da müzakereleri sürdürmek için hiçbir zaman siyasi irade eksikliği olmadı. Tam tersine, muhataplarımızın bu müzakereleri yürütme konusundaki isteksizliği ile defalarca karşılaştık" diyerek ABD'yi suçladı.
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Rusya'ya karşı savunmasını güçlendirmesi için Ukrayna'ya kısa menzilli tanksavar füze gönderileceğini açıkladı. Rusya'nın Ukrayna sınırına 100 bin asker göndermesinin ardından Wallace'ın İngiliz milletvekillerine yaptığı açıklamaya göre küçük bir grup İngiliz askeri de Ukrayna'ya eğitim vermeleri amacıyla gönderilecek. Wallace, Rus askerlerin işgal amacıyla Ukrayna'ya girebileceğine dair 'meşru ve gerçek bir kaygının bulunduğunu' söyledi. Rusya ise böyle bir amacı olmadığını belirterek gerilimden ötürü Batı'yı sorumlu tutuyor. 2015'ten beri onlarca İngiliz birliği, askerlerin eğitimlerinin sağlanması için Ukrayna'ya gönderildi. Aynı zamanda İngiltere, 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı işgal etmesinin ardından Ukrayna'nın donanmasını güçlendirmeye söz vermişti. Wallace ise son açıklamasında Rusya'nın 'tehdit edici davranışlarının artması üzerine' İngiltere'nin güvenliğin sağlanması için ilave yardım gönderdiğini belirtti. Pazartesi günü türünün ne olduğu açıklamasa de ilk hafif tanksavar silahların gönderildiği dile getirildi. Wallace, Ukrayna'nın kendisini savunma hakkı olduğunu belirterek bu silahların kısa menzilli ve savunma amaçlı olduğunu, Rusya'ya karşı herhangi bir tehdit unsuru oluşturmadıklarının altını çizdi. Rusya'nın Ukrayna'nın istikrarını bozacak herhangi bir işe girişmesi takdirinde de uluslararası yaptırımların devreye gireceğini ekledi. Ayrıca herhangi bir saldırının 'işgal' olarak betimleneceğini ve iki tarafta da büyük kayıpların yaşanmasına neden olabileceğini aktardı. Ukrayna'nın doğusunda Rusya destekli ayrılıkçılar ve Ukrayna ordusu arasında bir ateşkesin imzalanmış olmasına rağmen 2014'ten beri gerilim var. Rusya ise NATO ülkelerini Ukrayna'ya silah göndermekle ve ABD'yi bölgedeki gerilimi artırmakla suçluyor.
Ankara'da El Salvador ile kritik imzaların atıldığı törenin ardından açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasından satır başları şu şekilde; Bu tarihi ziyaretin Türkiye - El Salvador ilişkilerinde yeni bir dönüm noktası olacağına inanıyorum. Değerli dostumun bugünkü ziyaretini ezber bozan nitelikteki bu politikalarının bir yansıması olarak görüyorum. Aile kökleri Filistin'e dayanan ve ülkesinde El Turco olarak tanınan sayın Bukelele'nin ülkemizi ziyareti bizler için ayrı bir anlam taşıyor. "BÜYÜKELÇİLİĞİMİZİ AÇACAĞIZ" Geçtiğimiz yıl faaliyete geçen El Salvador'un Ankara Büyükelçiliği'nin resmi açılışı bugün dışişleri bakanlarımızca yapıldı. Bugün dışişleri bakanıma gerekli talimatı verdim ve süratle sayın başkan da bize en uygun yerde büyükçe bir yer hazırlayacaklar ve orayı kiralamak suretiyle biz de büyükelçiliğimizi açacağız ve bu sebeple de iade-i ziyaretimizi gerçekleştireceğiz. 2020'de 27 milyon doları aşan ticaret hacmimiz geçtiğimiz sene 50 milyon dolara yaklaştı. Bu rakamı ilk etapta 100 milyon dolara, önümüzdeki 5 yıllık sürede de 500 milyon dolara çıkaralım istiyoruz. Çifte vergilendirmenin önlenmesiyle yatırımların karşılıklı teşviki ve korunması anlaşmalarının müzakerelerini de en kısa sürede tamamlayacağız. EL SALVADOR'A DESTEK MESAJI Sayın başkanın El Salvador'u bölgesinin lojistik merkezi haline getirme vizyonunu biz de destekliyoruz. Hayata geçirmeyi planladığı tüm yatırımlarda Türk firmalarının her türlü desteği vermeye hazır olduğunu ifade ettim. TİKA geçen yıl salgın döneminde El Salvador'daki bir çocuk hastanesine teknik ekipman yardımında bulunmuştu. Kurumumuz birçok alanda desteğini sürdürecektir. Görüşmelerimizde Orta Amerika üzerinde bölgesel meselelerde de fikir alışverişinde bulunduk. Latin Amerika ve Karayipler bölgesiyle ilişkilerimiz çok boyutlu dış politikamızın temel sütunlarından birini teşkil ediyor. 15 sene önce bölgede yalnızca 6 olan diplomatik misyon sayımız bugün 17'ye yükselmiş durumdadır. Yarın İstanbul'da El Salvador dahil bölge ülkeleriyle ilişkilerimize tarih tutacak önemli bir sergiyi açacağız. SORU-CEVAP El Salvador'la Ankara Üniversitemizin yapacağı bir anlaşmayla, bunu gençlerimiz için de ciddi bir sıçrama olarak görebiliriz. Yarın sayın başkan TUSAŞ'ı ziyaret edecek. TUSAŞ'ı ziyaret etmek suretiyle de bizim savunma alanındaki attığımız adımların adeta orada, yerinde görmek suretiyle ne gibi müşterek adımlar atabiliriz, bizler ne gibi destek verebiliriz, bunu görme fırsatı yakalayacaklar. El Salvador'a en yakın zamanda iade-i ziyareti gerçekleştireceğiz ve böylece iş adamlarımızın da orada çok daha aktif duruma gelmesini temin edeceğiz. RUSYA-UKRAYNA KRİZİ Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmeleri doğru bulmuyoruz. Bölgede bir savaş atmosferinin olması, böyle bir psikolojinin doğması, bunlar bizi de her iki tarafla münasebetleri olan bir ülke olarak üzmektedir. Temennimiz odur ki sayın Putin'le Zelenskiy'i bir araya getirebilmek ve yüz yüze bir görüşme yapmalarını temin etmek. Bunun için gerek sayın Putin'in Türkiye ziyareti gerekse benim Ukrayna ziyaretim, bunları çok önemsiyoruz. Önümüzdeki ayın başlarında Ukrayna ziyaretim var. Sayın Putin'le olan görüşmeleri de devam ettireceğiz. Ama bölgede istiyoruz ki barış egemen olsun, hakim olsun, bölgede bunun dışında farklı, olumsuz gelişmeler gerçekleşmesin. "TÜRKİYE TEKRAR BÜYÜYOR" El Salvador lideri Bukele'nin konuşmasından satır başları şöyle; Biz Türk insanının bir gün dünyayı fethettiğini biliyoruz bir süre boyunca. O ruh her bir Türk vatandaşında mevcut ve bu ruh tekrar büyüyor. 20 yıl önceki Türkiye bugünkü Türkiye değil, Türkiye tekrar büyüyor, bu büyüme hızlı. Biz Türkiye'nin ürünlerini, TV ürünlerini, kültürünü ülkemizde görüyoruz. Bunun sebebi de Türkiye'nin çok hızlı büyümesi ve büyük bir sistem olması. Bu da sayın Erdoğan sayesinde gerçekleşti. Çok verimli bir toplantı gerçekleştirdik; savunma sanayii, liman inşaatı, ithalat-ihracat, ticaret, altyapı konularından bahsettik. Neredeyse imzalanan, El Salvador'da Türk firmalarının imzalamakta olduğu limanlar var, savunma sanayii anlaşmalarımız var. Bunlar başlangıç, yarın başka şirketlerle de görüşeceğiz. Belki El Salvador'un ilk uydusu bir Türk teknolojisi sayesinde olacak. Bu El Salvador gibi küçük bir ülke için büyük bir başlangıç. Türkiye bizim için çok önemli bir ülke. Yatırım projelerini görüştük Türk firmalarıyla. Hidrotermal bir tesis projesi de var. İHA ve başka ekipmanlar var bunun yanında. Türkiye'de gerçekten çok büyük bir potansiyel görüyoruz. Ticaret bir yılda yüzde 80 büyüdü iki ülke arasında. Türkiye çok büyüyor, bunu görüyoruz. Şu anda güçlü ama ileride daha da büyük bir güç olacak ve dünya için çok önemli olacak. O yüzden biz de onların yanında olmak istiyoruz. Türkiye'nin büyümesinin bir parçası olmak ve ona eşlik etmek istiyoruz.
