Son Dakika:
Türk akımı, Türkiye, rusya, sırbistan, tamamlandı
sırbistan, makedonya, göç, avrupa, göçmen, sırbistan içişleri bakanı nebojsa stefanovic
İçişleri Bakanı Soylu, Sırbistan Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Stefanoviç'i bakanlıktaki makamında ağırladı. Stefanoviç, Bakan Soylu eşliğinde şeref defterini imzaladıktan sonra günün anısına fotoğraf çekildi. Bakan Soylu, Stefanoviç'e yaptığı nezaket ziyaretinden ötürü teşekkür ederek, "Kendisini ülkemizde görmekten dolayı çok büyük bir onur duyuyoruz. Kendisiyle birlikte çok güzel çalışmaların altına imza attık. Bu iki ülkenin ilişkilerinin gelişmesi konusunda yapıcı adımlarımız söz konusu oldu. Sırbistan bizim için hem dost hem de komşumuzdur. İstikrar, güvenlik ve barış noktasında da kilit ülkelerden birisidir. Sırbistan ile olan ilişkilerimizin pandemi dönemine rağmen en üst düzeyde devam etmiştir. Attığımız adımlar, iki ülkenin güvenlik alanında yaptığı iş birlikleri çok önemli adımlardı. Bunlardan daha da önemlisi, kurulan sinerjiydi. Bu sinerji iki ülkenin güvenlik alanında çok önemli adımlar atmasına vesile oldu" ifadelerini kullandı. 'DAHA İYİ İLİŞKİLER GELİŞTİRMEMİZ GEREKİYOR' Sırbistan Savunma Bakanı Stefanoviç ise gösterdiği misafirperverlik için Bakan Soylu'ya teşekkür ederek, "Onu her şeyden önce bir dost ve ağabey olarak gördüğümü ifade etmek isterim. Misafirperverliği için de teşekkür ederim. İki ülkenin birbirine yaklaşması ve ilişkilerinin gelişme için yaptığı her şeyden ötürü kendilerine teşekkür ediyorum. Hem siyasi, hem ekonomik hem de milli savunma alanında çok daha iyi ilişkiler geliştirmemiz gerekiyor" dedi. Baş başa görüşmenin ardından basına kapalı olarak heyetler arası görüşme gerçekleştirildi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Liz Throssell, BM'nin Cenevre Ofisi'nde düzenlenen haftalık basın toplantısında, Bosna Hersek'in başta Gacko, Foça, Bijeljina, Prijedor, Brçko, Janja ve Sırbistan'ın Sancak bölgesinde bulunan Priboj ve Novi Pazar kentlerindeki provokasyonlara tepki gösterdi. Throssell, geçen hafta sonu meydana gelen olaylarda savaş suçlusu Ratko Mladiç adına tezahürat yapıldığını ve bazı grupların eski Yugoslavya'nın çeşitli yerlerinin ele geçirilmesi için çağrıda bulunan milliyetçi şarkılar söylediğini aktardı. Yaşanan bir olayda caminin yanından geçen şahısların havaya ateş açtığını belirten Throssell, bazı politikacıların kışkırtıcı, milliyetçi ve nefret söylemlerinin 2022'de artarak devam ettiği uyarısında bulundu. Throssell, "Bosna-Hersek ve Sırbistan'da, bazı bireylerin vahşet suçlarını ve hüküm giymiş savaş suçlularını yücelttiği ve belirli toplulukların nefret söylemleriyle hedef alındığı ve bazı durumlarda şiddetin teşvik edildiği son olaylardan derin endişe duyuyoruz." dedi. "DERHAL SORUŞTURMA BAŞLATILSIN" ÇAĞRISI Sırbistan ve Bosna-Hersek'teki yetkililerin uluslararası insan hakları yükümlülüklerine uymaları gerektiğini bir kez daha vurgulayan Throssell, yetkilileri ulusal, ırksal veya dini nefretin her türlü savunuculuğunu kınamaya ve bunlardan kaçınmaya davet etti. Throssell, bu tip olayların tekrarlanmasını önlemek ve toplumsal barışın inşa edilmesi için derhal etkili ve tarafsız bir soruşturma başlatılması çağrısında bulundu. BOSNA HERSEK'TEKİ PROVOKATİF EYLEMLER Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, 2015 yılında dönemin Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi Bakir İzetbegovic'in talebi üzerine "Sırp Cumhuriyeti" gününü "anayasaya aykırı" ilan etmişti. Karar üzerine Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi, "9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü"nün tanınması için 25 Eylül 2016'da referandum düzenlemiş ancak Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi bu referandumu tanımamış ve söz konusu günün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti. Bosna Hersek'te Banja Luka şehrinde anayasaya aykırı olmasına rağmen "9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü" kutlamaları yapılmıştı. Kutlamalara, Dodik'in yanı sıra Sırp Cumhuriyeti Başkanı Zeljka Cvijanovic, Sırp Cumhuriyeti emniyetinin 800 mensubu, Sırbistan Meclis Başkanı Ivica Dacic, Sırbistan Başbakanı Ana Brbanic, Rusya Büyükelçisi İgor Kalbuhov ve aşırı sağcı Fransız milletvekilleri dahil 2 bin 700 kişi katılmıştı. Bosna Hersek'in başta Gacko, Foça, Prijedor, Brçko ve Janja olmak üzere birçok şehrinde Boşnak ve Sırp olmayanlara yönelik hakaretler de içeren provokasyonlar yaşanmıştı. Olayların ardından, Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Bisera Turkovic, Banya Luka'da yasa dışı biçimde kutlanan "9 Ocak Sırp Cumhuriyeti Günü" programına temsilci gönderen Rusya, Çin ve Sırbistan'a diplomatik nota verildiğini açıklamıştı.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kurti’nin, Kosova’nın Mitrovica Mahkemesi Başkanı Sırp asıllı Ljiljana Stevanovic’i görevden uzaklaştırmasını Instagram hesabında paylaştığı videoyla eleştirdi. Sırbistan Cumhurbaşkanı, "Kurti, Sırplara saldırmaya karar verdi. Bu eylemiyle barışı yıkmak istiyor. Kosova Başbakanı Kurti, Brüksel Anlaşması'nı çiğnedi. Kosova’daki huzur ve barışa zarar vermek istiyor." ifadesini kullandı. Tüm Sırp vatandaşlarına seslendiğini belirten Vucic, şunları söyledi: "Saygıdeğer Sırplar, Ljiljana Stevanovic, Kurti’nin talebi üzerine görevden alındı. Sırbistan Milli Güvenlik Konseyi Toplantısı'na gelen Kosovalı Sırpların (komutan ve polis memurları) da görevden alınacağını duydum. Bu girişimiyle Kurti, Sırplara saldırmaya karar verdiğini gösterdi. Brüksel Anlaşması ihlal edildi ve artık yok hükmünde." Vucic, Sırbistan’ın barış ve istikrarı korumak istediğinin ve uluslararası toplumun bu olaya tepki göstermesi gerektiğinin altını çizerek, “Sırp halkı nerede olursa olsun Sırbistan sizinle beraber, arkanızdadır.” dedi. "Brüksel Anlaşması öldü" Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic de Twitter'dan yaptığı açıklamada, Kosova hükümetini eleştirerek, "Kosova ve Metohiya’da Sırplara yönelik şiddet devam ediyor. Kurti, aldığı her yeni kararla barış ve istikrarı baltalıyor. Uluslararası anlaşmalar, ihlal ediliyor. Kosova ve Metohiya’daki insanlarımızın temel insani hakları ellerinden alınıyor. Buna göre, Brüksel Anlaşması öldü." paylaşımında bulundu. Stevanovic görevden uzaklaştırıldı Kosova hükümeti, 3 Nisan'daki Sırbistan cumhurbaşkanı ve parlamento seçimlerinde Kosova’daki Sırpların oy kullanamayacağını açıklamıştı. Ardından Mitrovica Mahkemesi Başkanı Sırp asıllı Ljiljana Stevanovic, 22 Mart’ta Sırbistan’da düzenlenen Milli Güvenlik Konseyi’ne katılmış ve Vucic ile bir araya gelmişti. Vucic, "Kosovalı Sırplar, önümüzdeki günlerde protesto gösterileri düzenlemek istiyor. Anlıyorum, bu onların demokratik hakları, buna müdahale edemem." demişti. Kosova hükümeti, Sırbistan'daki konsey toplantısına katılan Stevenovic’i görevden uzaklaştırma kararı aldığını açıklamıştı. Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere ve ABD’den Kosova’ya tepki Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere ve ABD, Kosova vatandaşı Sırpların 3 Nisan'da yapılacak Sırbistan seçimlerinde oy kullanmasına izin vermediği için Kosova yönetimine tepki göstermişti. "Beşli Grup" olarak da bilinen Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere ve ABD'nin konuya ilişkin ortak yazılı açıklamasında, Sırbistan seçimlerinde oy kullanmaya elverişli Kosova vatandaşlarının 3 Nisan'daki Sırbistan cumhurbaşkanı ve parlamento seçimlerinde bu haklarını kullanmalarına izin verecek pragmatik bir çözüm bulmak amacıyla iki hükümetle yoğun şekilde çalışıldığı kaydedilmişti.
Sırbistan'ın Kosova vatandaşlarını özel bir belge ile ülkeye alma uygulamasına Priştine hükümetinden yanıt geldi. Sırbistan ile Kosova sınırı karşılıklı olarak kapandı ve barikat kuruldu. Kosova'da sirenler çalmaya başlarken, Kosova sınırına yakın Novi Pazar'da Sırbistan ile Kosova arasında çatışmaların başladığı iddia edildi.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova'nın bağımsız bir ülke olmadığını, uluslararası hukuka göre Sırbistan'ın bir parçası olduğunu söyledi. Vucic, Sırbistan Radyo ve Televizyonu'nda katıldığı programda bölgede yaşanan son gelişmeleri değerlendirdi. Pazar akşamı Kosova ile yaşananlarda "felaketin eşiğinden dönüldüğünü" ifade eden Vucic, "En kötü senaryonun önüne geçildi. Bazıları belli ki Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısını fırsat olarak görmek istiyor. Sırbistan'ı Rusya'ya bağlı göstermeye, Vucic'i de Batı'nın tepkisini çeken küçük Putin olarak resmetmeye çalışıyorlar." dedi. Vucic, Kosova Başbakanı Albin Kurti ile görüşmek üzere 18 Ağustos'ta Brüksel'e gideceğini ancak Kurti ile barışı sağlamanın mümkün olmadığını savundu. Her zaman barışı savunduğunu aktaran Vucic, "Ancak birileri Sırplara karşı sınırları aştığı zaman da susmayacağım. Kosova bağımsız bir ülke değil dolayısıyla Kosova'ya saldırı diye bir şey söz konusu olamaz. Kosova, uluslararası hukuka göre Sırbistan'ın bir parçasıdır." değerlendirmesinde bulundu. Vucic, Boşnaklarla da bir savaş hazırlığı içerisinde olmadıklarına işaret ederek, herkese karşı el uzattıklarını kaydetti. SIRBİSTAN-KOSOVA GERGİNLİĞİ Kosova'da yaşayan Sırplar dahil herkesin Kosova kimlik kartı ve plakasına sahip olması zorunluluğu getirileceğinin bildirilmesi üzerine Kosova'daki Sırplar, 31 Temmuz akşamı ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmıştı. Kosova hükümeti de Sırbistan'la olan sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılmasının ardından Sırbistan'la krize neden olan uygulamayı 1 Eylül'e erteleme kararı almıştı. Sırbistan, 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı kendi toprağı olarak görüyor. Avrupa Birliği'nin (AB) arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor. Kosova ile Sırbistan arasındaki diyalog süreci, 31 Temmuz akşamı yaşanan gerginlik gibi farklı nedenlerden sık sık kesintiye uğruyor.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, her yıl başka bir Avrupa kentinde yapılan uluslararası LGBT etkinliği Europride'nin iptal edildiğini açıkladı. Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da 50 bin kişi, LGBT üyelerinin eylül ayında gerçekleştirmeyi planladıkları Europride'a karşı tepki yürüyüşü düzenlemişti. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, eylül ayında yapılması planlanan uluslararası LGBT etkinliği Europride'ın iptal edildiğini söyledi. BASKILARA DAYANAMADI Sırbistan üzerine çeşitli yönlerden gelen büyük baskı olduğunu söyleyen Vucic, "Sorun onların (baskıların) daha güçlü olup olmadığı değil, sadece bir noktada her şeyi elde edemezsiniz ve hepsi bu" ifadelerini kullandı. Belgrad halkı LGBT'ye karşı ayaklandı Eylül ayında Belgrad'da yapılması planlanan uluslararası LGBT etkinliği Europride'a karşı 16 Ağustos pazar günü binlerce kişi Belgrad şehir merkezinde toplanmıştı. Geleneksel değerlerin korunması ve toplumun cinselleştirilmesine bir son verilmesi çağrısında bulunan kalabalığı Sırp Ortodoks Kilise Piskoposu Nikanor liderlik etmişti. Yürüyüşte en önde bulunan Nikanor, "Böyle bir şeyi organize eden ve buna katılan herkesi lanetleyeceğim." ifadelerini kullanmıştı.
