Son Dakika:
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron "Rusya'nın güvenlik garantileri ve Ukrayna krizi" konularını Moskova'da görüştü. Putin ve Macron Kremlin Sarayı'nda bir araya geldi. 5 saatten fazla süren görüşmenin ardından her iki lider ortak basın toplantısında konuştu. Görüşmenin anlamlı ve faydalı geçtiğini belirten Putin, Macron ile Rusya'nın ABD ve NATO'ya önerdiği güvenlik garantileri meselesi hakkında görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi. NATO'nun doğuya genişlememesi, 1997'deki sınırlarına geri dönmesi ve Rusya sınırlarına silah yerleştirilmemesi tekliflerinin ABD ve NATO tarafından görmezden gelindiğini kaydeden Putin, "Diğer şeylerin yanında şunu göz ardı edemeyiz: NATO 2019'daki askeri stratejisinde Rusya'yı doğrudan ana güvenlik tehdidi ve düşman olarak adlandırdı. NATO bizi düşman olarak belirledi." ifadelerini kullandı. "NATO, RUSYA'YA DERS VERMEYE ÇALIŞIYOR" NATO'nun askeri altyapılarını Rusya sınırlarına yaklaştırdığını vurgulayan Putin, NATO ve üye devletlerinin Rus silahlı kuvvetlerini nereye ve nasıl konuşlandırılacağı konusunda "ders vermeye çalıştığını" söyledi. Rusya'nın NATO'ya değil, NATO'nun Rusya'ya doğru ilerlediğini savunan Putin, bu yüzden ülkesinin saldırgan davrandığını söylemenin mantıksız olduğuna işaret etti. Rus askeri birliklerin Rusya toprakları içerisindeki hareketinin komşu ülkelere hangi gerekçe ile tehdit olduğunu 'anlaşılmaz' bulduğunu vurgulayan Putin, bu durumun Moskova'ya karşı düşmanca bir politika izlemek için kullanıldığını dile getirdi. Putin, "NATO üyesi ülkelerin kendisi Ukrayna'yı modern silahlarla doldurmaya, Ukrayna ordusunun modernizasyonu için önemli mali kaynaklar ayırmaya ve askeri uzmanlar, eğitmenler göndermeye devam ediyor." şeklinde konuştu. "UKRAYNA NATO'YA GİRERSE RUSYA İLE NATO ARASINDA SAVAŞ ÇIKAR" Ukrayna'nın NATO'ya alınması halinde savaş çıkacağına işaret eden Putin, Fransa dahil Avrupa ülkelerinin Kırım'ı Ukrayna'nın parçası olarak saydığını, Moskova'nın ise Kırım'ı Rusya'nın saydığını hatırlattı. Putin konuşmasını şöyle sürdürdü: "Ukrayna'nın doktrin belgelerinde Rusya 'düşman' olarak tanımlanıyor ve Kırım'ın askeri yollarla geri alınması belirtiliyor. Öyleyse, Ukrayna'nın NATO üyesi olduğunu tasavvur edin. O zaman Rusya ve NATO arasında askeri çatışma meydana gelecek demektir. Biz NATO ile savaşmak mı istiyoruz? Ya da siz Rusya ile mi savaşmak istiyorsunuz? Fransa'nın Rusya ile savaşmasını ister misiniz?" MİNSK ANLAŞMALARI DIŞINDA ALTERNATİF YOK Mevcut Kiev yönetiminin Minsk anlaşmalarını feshetmek için bir yol izlediği kanaatini taşıdığını bildiren Putin, bu anlaşmaların dışında bir alternatif olmadığını vurguladı. Kiev yönetiminin Donetsk ve Lugansk ile doğrudan diyalog yoluyla ülkenin toprak bütünlüğünün sağlanması yönündeki barış imkanlarının tamamını yok saydığını söyleyen Putin, Macron'un bu konuları Kiev ziyaretinde detaylı bir şekilde ele almayı umduğunu dile getirdi ve ziyaret sonrası tekrar telefonda Macron ile görüşeceklerini aktardı. Putin, Macron'un bir dizi fikirlerinin Ukrayna konusunda atılacak adımlar için olumlu olduğunu kaydetti. ABD ve NATO ile güvenlik garantileri konusunda diyaloğun sona ermediğine dikkati çeken Putin, bu husustaki önerilerine yanıt alamadıklarını hatırlattı. Rusya'nın ABD ve NATO'ya güvenlik garantileri konusunda gönderdiği cevaba karşı cevap hazırladıklarını bildiren Putin, "Şimdi kendi vizyonumuzla bir cevap hazırlıyoruz. Cevabı Washington ve Brüksel'e göndereceğiz." ifadelerini kullandı. Ayrıca Ukrayna'nın eski Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko'nun ülkesinde suçlu olarak yargılandığını anımsatan Putin, Poroşenko'ya Rusya'ya siyasi sığınmacı olarak gelmesi önerisinde bulundu. MACRON: "RUSYA VE AVRUPA BİRLİKTE GÜVENLİK DÜZENİ İNŞA ETME İRADESİ GÖSTERMELİ" Fransa Cumhurbaşkanı Macron ise Rusya ve Avrupa'nın güvenlik garantileri konusunda birlikte çalışması gerektiğini belirterek, "Avrupa'da yeni bir güvenlik düzeni inşa etmek ve istikrar için güvenlik garantileri üzerinde çalışmaya hazır olduğumuz iradesini birlikte göstermeliyiz. Bu, egemen devletler olarak birlikte inşa ettiğimiz temele dayanmalıdır." ifadelerini kullandı. Bölgede istikrarı sağlayacak yeni mekanizmalar inşa etmek gerektiğini vurgulayan Macron, "Ancak bu, son 30 yılın anlaşmaları ve temel ilkeleri revize ederek veya temel Avrupa haklarını sınırlandırarak inşa edilemez" dedi. Rusya ve Avrupa Birliği'nin (AB) gerilimin azalması ve durumun istikrara kavuşmasına yönelik somut önlemler konusunda anlaşması gerektiğine dikkati çeken Macron, Rusya'nın ve Avrupa ülkelerinin kaos istemeyeceğini vurguladı. Ukrayna'daki gerilimi AB ve Rusya'nın çözüme kavuşturması gerektiğini belirten Macron, Minsk anlaşmalarının tam uygulanması ve Donbas'taki ihtilafın çözümü için Normandiya formatı çerçevesinde çalışmaların sürdüğünü hatırlattı. "UKRAYNA MESELESİ ANCAK SİYASİ OLARAK ÇÖZÜLEBİLİR" Minsk anlaşmalarının Ukrayna'daki krizin çözümünde ilerleme sağlamaya neden olacağını, bunu Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'e de söyleyeceğini bildiren Macron, "Ukrayna meselesinin çözümü ancak siyasi olabilir ve bu çözümün temeli Minsk anlaşmalarıdır." dedi. Zelenskiy'in Ukrayna sınırları yakınındaki 125 bin kişilik Rus askeri birlikleri konusunda "gergin" olduğunu da aktaran Macron, Zelenskiy'in buna rağmen "soğukkanlı" davrandığını ve bunun memnuniyetle karşılanması gerektiğinin altını çizdi. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) içinde halihazırda sahip oldukları gelişmeleri göz önünde bulundurarak Avrupa'da güvenlik ve istikrarı tesis edebileceklerine emin olduklarını söyleyen Macron, "Ama aynı zamanda yeni çözümler de üretmemiz gerekiyor, bunlar belki de daha yenilikçi olmalı." dedi. Macron, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun ülkeye nükleer silahlar yerleştirebileceği yönündeki sözleri ve bu ülkedeki anayasa değişikliği konusunda rahatsız olduğunu, ancak Putin'in kendisini bu konuda teskin ettiğini dile getirdi.
Alman Şansölye Scholz ile ortak basın toplantısında konuşan Biden, iki lider arasındaki görüşmenin "çok yapıcı" geçtiğini belirtirken, gündemlerinin birinci maddesinin Rusya'yı Ukrayna'ya yönelik tehditlerden caydırmaya yönelik tartışmalar olduğunu aktardı. ABD Başkanı Biden, Rusya ile iyi niyetle kritik görüşmeleri sürdürmeye devam edeceklerini belirtirken, "Fakat Rusya Ukrayna'yı işgal etmeyi tercih ederse, biz ortak olarak hazırız, tüm NATO hazır" ifadelerini kullandı. Biden, "Rusya, Ukrayna'yı işgal ederse, bu tankların ve askerlerin Ukrayna sınırını geçmesi anlamına geliyor, Kuzey Akım 2 artık olmayacak, son vereceğiz." dedi. "SESSİZ KALAMAYIZ" Scholz ise içinde bulunulan durumun güçlüğüne dikkat çekerken, "Ukrayna'ya karşı askeri bir tehdit var. Buna sessiz kalamayız. Ukrayna sınırında bir sürü asker görüyoruz ve bu Avrupa güvenliğine ciddi tehdit teşkil ediyor. Bu nedenle de birlikte hareket etmek önemli ve ne gerekiyorsa birlikte yapacağız" ifadelerini kullandı. KUZEY AKIM 2 PROJESİ Kuzey Akım 2 gaz boru hattı, Rus gazını Baltık Denizi kıyısından başlayarak deniz boyunca Avrupa'ya taşımayı hedefliyor. ABD bu boru hattını Avrupa'nın enerji güvenliği açısından risk olarak görüyor ve ABD'nin Doğu Avrupa'daki Ukrayna ve diğer müttefiklerini ekonomik olarak zora sokacağını savunuyordu. Daha sonra Merkel ve Biden, Kuzey Akım 2 boru hattı projesi için anlaşmaya varmıştı.
”YAKINDAN TAKİP EDİLMEKTEDİR” Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Ukrayna’daki güvenlik durumu ülkemizce yakından takip edilmektedir. Bu çerçevede, vatandaşlarımızın Ukrayna’nın doğu sınırındaki bölgelerine mecbur kalmadıkça seyahat etmekten imtina etmeleri tavsiye edilmektedir. Vatandaşlarımızın şahsi güvenlikleri için mümkün olan tüm tedbirleri almaları ve mecburi seyahatleri öncesinde Kiev Büyükelçiliğimiz ile temas etmeleri önerilmektedir. Acil durumlarda Kiev Büyükelçiliğimiz (+380632114765; +380632557748) ve Bakanlığımız Konsolosluk Çağrı Merkezi (0312 292 2929) ile irtibata geçilmesi mümkündür” denildi.
ABD Başkanı Joe Biden ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki kritik Ukrayna görüşmesinin sona erdiği bildirildi. Beyaz Saray'dan gönderilen basın notuna göre Biden ile Putin arasındaki telefon görüşmesi ABD Doğu saatiyle 12.06'da (TSİ 20.06) tamamlandı. Görüşmede Biden, Putin'e Rus birliklerini Ukrayna sınırlarından geri çekmesi çağrısında bulundu. Biden, ayrıca Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi halinde ABD ve müttefiklerimizin Rusya'ya hızlı ve ciddi maliyetler yükleyeceğini açıkça belirtti. Bunun yerine gerilimi azaltma ve diplomasiye katılmaya çağırdı. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ın dünkü "Rusya Ukrayna'da işgale her an başlayabilir." açıklamasının ardından gözler bugün Biden ile Putin arasındaki görüşmeye çevrilmişti. ABD yönetimi, Ukrayna'daki zorunlu olmayan diplomatik personelin ülkeyi terk etmesi talimatını vermiş, ayrıca ülkedeki 160 askerini de geri çekme kararı almıştı.
Bir televizyon programına katılan Blinken, Rusya'nın, Ukrayna sınırlarına konuşlandırılan bazı güçlerini çektiğine yönelik açıklamasını değerlendirdi. Blinken, "Rusya'nın dediği bir şey var. Bir de Rusya'nın yaptığı şeyler var. Güçlerinde herhangi bir geri çekilme görmedik. Ukrayna sınırları boyunca çok tehditkar bir şekilde olarak kalıyorlar. Söylediklerini uygularlarsa iyi olur. Ama şimdiye kadar görmedik." dedi. Rusya'nın çektiği küçük unsurları da anlamlı bir çekilme olarak nitelendirmediklerini kaydeden Blinken, "Burada sadece bu kuvvetlerin sınıra yakın bölgelerde kaldığını görmüyoruz aynı zamanda kritik birliklerin sınırdan uzağa değil, sınıra doğru hareket ettiğini görmeye devam ediyoruz. Yani görmemiz gereken tam tersi. Bu kuvvetlerin uzaklaştığını görmemiz gerekiyor." diye konuştu. Blinken, bir başka televizyon programında ise "olası bir saldırının öncüsü olabilecek güçlerin halen sınıra yakın bölgelerde kalmaya devam ettiğini gördüklerini" belirtti. Rusya'nın birliklerini çekmesini memnuniyetle karşılayacaklarını ifade eden Blinken, Moskova ile diplomasiye hazır olduklarını ancak olası bir saldırıda Rusya'ya karşı atacakları adımların da hazır olduğunu vurguladı. Blinken, Rusya Parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması'nın, Ukrayna'nın doğusundaki Rus yanlısı ayrılıkçıların kurduğu sözde yönetimlerin tanınması için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e çağrıda bulunulmasına yönelik kararına da tepki gösterdi. Yaptığı yazılı açıklamada Blinken, "Kremlin'in bu kararı onaylaması, Rus hükümetinin, Ukrayna'nın Donbas bölgesinin Rusya tarafından kontrol edilen kısımlarının siyasi, sosyal ve ekonomik olarak Ukrayna'ya yeniden entegrasyonunu öngören Minsk anlaşmaları kapsamındaki taahhütlerini toptan reddetmesi anlamına gelecektir." ifadelerine yer verdi. Blinken, bu kararın yürürlüğe girmesinin, Ukrayna'nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü daha da baltalayacağını söyledi. Bu kararın uluslararası hukukun ağır bir ihlali olacağına dikkat çeken Blinken, bunun aynı zamanda Rusya'nın krize barışçıl bir çözüm bulmak için diplomasiye devam etme taahhüdünün de altını boşaltacağını kaydetti.
Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, Biden ve Scholz yaptıkları telefon görüşmesinde Rusya ve Ukrayna liderleri ile son dönemde yaptıkları görüşmeleri ele aldı. Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne taahhütlerini yineleyen Biden ve Scholz, Rusya'ya yönelik diplomasi ve caydırıcılık çabalarında transatlantik koordinasyonun ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi durumunda NATO'nun doğu kanadının güçlendirilmesinin önemine işaret etti.
Ukrayna-Rusya gerilimi devam ederken ABD Başkanı Biden'dan son dakika açıklaması geldi. Rus işgali tehdidinin çok yüksek olduğunu belirten Biden, 'Tüm işaretler, Rusya’nın Ukrayna’ya girmeye hazır olduğunu gösteriyor' dedi.
Scholz, Avrupa Birliği (AB)-Afrika Birliği Zirvesi için gittiği Brüksel'de yaptığı açıklamada, AB liderleriyle bölge barışı ve Ukrayna'ya ilişkin güvenlik durumunu ele aldıklarını belirtti. Ukrayna krizine çözüm bulmaya ilişkin çabaların da konuşulduğunu ifade eden Scholz, birlikte hareket edilmesi konusunda mutabık kalındığını kaydetti. Scholz, Ukrayna'ya karşı askeri saldırı olması durumunda bunun sonuçları olacağının ve yaptırımlarla karşılık vermeye hazır olduklarının altını çizerek, aynı zamanda var olan diplomatik imkanları da kullanacaklarını vurguladı. Başbakan Scholz, "İkisini de yapıyoruz. Aynı zamanda, Ukrayna sınırı boyunca çok sayıda (Rus) askerinin ve askeri gücün konuşlandığını biliyoruz. Bu tehdit edici ve zor bir durum. Bu konuda saf olunmaması lazım." dedi. Krizde dikkatli olmayı sürdüreceklerini belirten Scholz, Ukrayna sınırında, bir işgalin yapılabilmesi için yeteri kadar askerin bulunduğunun göz ardı edilemeyeceğini, bu durum devam ettikçe dikkatli olmaya ve birlikte hareket etmeye devam edileceğini söyledi. Scholz, Brüksel'de düzenlenen AB-Afrika Birliği Zirvesine ilişkin Afrika kıtasının ekonomik kalkınması için desteğe ihtiyaç duyduğuna dikkati çekerek, zirvede Kovid-19 salgında aşı erişiminin ve yenilenebilir enerjinin geliştirilmesi için enerji ortaklığının önemli olduğunu kaydetti.
