Son Dakika:
ABD'nin 20 yıl sonra Afganistan'dan çekilmesinin yankıları sürüyor. 11 Eylül terör saldırısı sonrası Afganistan'ı işgal eden ABD'nin ülkeden ayrılması sonrası Taliban yeninden iktisarı ele geçirmiş, ülkede tabiri caizse bir kaos ortamı oluşmuştu. Konu hakkında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, gündem belirleyecek sözlere imza attı. Sputnik'te yer alan habere göre, Putin, ABD’nin Afganistan’dan geri çekilirken, gerisinde ‘Pandora’nın kutusunu bıraktığını’ söyledi. ABD’ye ait modern silahların yer aldığı çok geniş bir cephaneliğin, Taliban’ın elinde olduğuna dikkat çeken Putin şu ifadeleri kullandı; 'Hepsi gerilerinde; terörizm, uyuşturucu ticareti, örgütlü suç ve dini aşırıcılıkla ilişkili bir dizi sorunu içeren Pandora’nın kutusunu bıraktı. Hem de açık bir halde.' TALİBAN'IN ELİNDE HANGİ SİLAHLAR VAR? ABD basınında yer alan haberlere göre, 4 yıl önce ABD, Afgan kuvvetlerine 208 uçak ve 4,700 Humvee de dahil olmak üzere 75.000 araç verdi, bunların çoğu şu anda Taliban'ın elinde. Taliban’ın eline geçen teçhizat arasında Black Hawk helikopterleri ve A-29 Super Tucano saldırı uçağı bulunuyor. Uzmanlar, gelişmiş hava araçlarının eğitim olmadan kullanılmasının mümkün olmadığını belirtirken, Taliban’ın Amerikan teçhizatını ele geçirmesinin önemli bir propaganda aracı olduğuna dikkati çekiyor. Öte yandan Taliban’ın eline geçen küçük silahlar daha büyük endişe doğuruyor. ABD, geçen 20 yıl içinde Afgan güvenlik güçlerinin eğitim ve teçhizatına 83 milyar Dolar harcadı. Afgan güçlerinin geçen hafta sonu Kabil’den kaçmak için kullandığı en az 46 hava aracının Özbekistan’da olduğu bildirildi.
BBC Türkçe’nin haberine göre; ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Orgeneral Kenneth McKenzie, 29 Ağustos'ta düzenlenen İHA saldırısının "trajik bir hata" olduğunu söyledi ve özür diledi. CENTCOM'un yürüttüğü soruşturma sonucu saldırıda bir yardım görevlisi ile ailesinden 7'si çocuk 9 kişinin öldüğü belirlendi. Çocuklardan en küçüğü 2 yaşındaydı. ABD'nin Kabil Havalimanı'nın kuzeyindeki bir mahalleye İHA ile düzenlediği saldırıda aynı aileden pek çok kişi ölmüş, ancak olayla ilgili birçok soru cevapsız kalmıştı.
Balıkesir’in Edremit ilçesinin düşman işgalinden kurtuluşu kapsamında CHP'li Edremit Belediyesi ve ÇYDD (Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği) tarafından düzenlenen törende, çarşaf içindeki kadının zincire vurulduğu görüntüler tepkilere neden olmuştu. CHP'li başkandan tepki çeken paylaşım O görüntüye tepkiler dinmemişken, CHP Kırşehir Merkez İlçe Gençlik Kolları Başkanı İdil Zaman'dan çarşaflı kadınlarla dalga geçen bir paylaşım geldi. TikTok'ta çekilen çarşaflı kadın filtresine erkek yüzü yerleştirilen bir videoyu Instagram hesabından paylaşan Zaman, sosyal medyada tepki çekti. Zaman'ın gelen tepkilerin ardından Instagram hesabını kapattığı görüldü.
Özdağ, “Sığınmacıların Türk halkından gizlenen suç oranlarını bilmek istiyor musunuz? İşte gerçek rakamlar;” dedi. Çarpıtmayı Bakan Yardımcısı düzeltti Her fırsatta göçmen istismarında bulunan Ümit Özdağ’ı İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı düzeltti. Çataklı, “İfadeyi istediği gibi anlamaya çalışan karanlık İçişleri Bakanımızın kastettiği; Yabancıların karıştığı asayiş olaylarının oranı, vatandaşlarımızın karıştıklarının yarısı kadar Yabancıların karıştığı asayiş olaylarının da yarısı kendi aralarında yaşanan olaylar Devamı videoda” diyerek konuya açıklık getirdi.
ABD’nin Meksika sınırındaki Del Rio’da beklemede olan Haitili göçmenleri sınır dışı etmeye hazırlandığı belirtildi. Associated Press'e konuşan ABD’li bir yetkili, Joe Biden yönetiminin göçmenleri Pazar gününden itibaren uçaklarla Haiti’ye geri göndermeyi planladığını söyledi. Detayların henüz kesinleşmediğini belirten yetkili, günde beş ila sekiz uçuşun söz konusu olabileceğini ve uçuş noktalarından birinin göçmenlerin bulunduğu Del Rio kasabasına en yakın büyük şehir olan San Antonio olabileceğini aktardı. Bir başka yetkili ise günde iki uçuş beklediklerini ve bütün göçmenlere Covid-19 testi yapılacağını söyledi.bir yetkili, Joe Biden yönetiminin göçmenleri Pazar gününden itibaren uçaklarla Haiti’ye geri göndermeyi planladığını söyledi. Detayların henüz kesinleşmediğini belirten yetkili, günde beş ila sekiz uçuşun söz konusu olabileceğini ve uçuş noktalarından birinin göçmenlerin bulunduğu Del Rio kasabasına en yakın büyük şehir olan San Antonio olabileceğini aktardı. Bir başka yetkili ise günde iki uçuş beklediklerini ve bütün göçmenlere Covid-19 testi yapılacağını söyledi. Cuma günü yaşanan kaosun ardından ABD sınır güvenlik birimleri, Meksika’yla Ciudad Acuna sınırını yaya ve araç geçişlerine kapattıklarını açıkladı. Aralarında çocuklu ailelerin de bulunduğu yaklaşık 10 bin göçmen, Rio Nehri’ni geçerek Del Rio’ya ulaşmıştı. ABD’de gıda satın alamayan ilticacılar Meksika’ya dönerek gıda temin ettikten sonra yine nehir üzerinden ABD’ye geri dönmüştü ve Del Rio köprüsü altında ya da yakınlarında çadır kurmuştu. Göçmenlerin çoğunluğunun Haitili olduğu ve bazı ailelerin altı gündür köprünün altında barındığı belirtiliyor. Hastaneye götürüldükten sonra aralarından birinin Covid-19 pozitif çıktığı iki kadının da bu bekleyiş esnasında doğum yaptığı kaydedildi. Federal hakim: Çocuklu aileler sınırdan çevrilemez ABD Başkanı Biden, özellikle muhalefet tarafından selefi Donald Trump’ın sınır politikalarını gevşeterek bir göçmen krizine yol açmakla eleştiriliyor. Biden döneminde Meksika sınırına 1 milyon 300 binden fazla göçmenin geldiği belirtiliyor. Bu, son 20 yıldaki en yüksek rakama işaret ediyor. Diğer yandan insani yardım örgütleriyse Biden yönetiminin pandemi önlemlerini gerekçe göstererek göçmenlerin çoğunu sınırdan geri çevirmesini ve iltica başvurularını kabul etmemesini eleştiriyor. Perşembe günü bir federal hakim, yetkililerin çocuklu aileleri Covid-19 nedeniyle sınırdan geri çeviremeyeceğine, refakatçisi bulunmayan çocuk sığınmacılar için alınan önlemlerin çocuklu ailelere de uygulanabileceğine hükmetmişti. Hükümet ise Cuma günü karara karşı temyize başvurmuştu. Binlerce kilometrelik zorlu yolculuk Haitili göçmenler yıllardır ABD’ye göç etmenin yollarını arıyor. Özellikle ülkede ağır hasara yol açan 2010 depreminin ardından Haitililer kitleler halinde göç etmeye başladı. Ağır ekonomik koşullar ve derin yoksulluk nedeniyle çok sayıda Haitili otobüslerle, araçlarla veya yürüyerek binlerce kilometrelik tehlikeli bir yolculukla ABD sınırına ulaşmaya çalışıyor. Göçmenlerin bu yolculukla Panama’daki tehlikeli ormanlık bölge Darien Gap’i de (Darien Boşluğu) geçmeleri gerekiyor.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'ın The Wall Street Journal gazetesinde konuya ilişkin "Kongre, Borç Limitini Yükselt" başlıklı bir yazısı yayımlandı. Söz konusu yazıda Yellen, ABD'nin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının neden olduğu krizden çıktığını, ülkenin kendisini bir başka finansal sıkıntıya sokmaması gerektiğini ifade etti. Kongrenin 1960'dan bu yana ülkenin borç limitini yaklaşık 80 kez yükseltti veya askıya aldığını anımsatan Yellen, bunun tekrar yapılması gerektiğini aksi halde Hazine Bakanlığının nakit dengesinin yetersiz seviyeye düşeceğini ve federal hükümetin borçlarını ödeyemeyeceğini aktardı. Yellen, "ABD hiçbir zaman temerrüde düşmedi. Ülkenin temerrüde düşmesi, devam eden halk sağlığı acil durumunun zararını artıracak tarihi bir mali krizi tetikleyebilir." değerlendirmesinde bulundu. Temerrüdün faiz oranlarında ani bir artışı, hisse senedi fiyatlarında keskin bir düşüşü ve diğer finansal çalkantıları tetikleyebileceğine dikkati çeken Yellen, "Mevcut ekonomik toparlanmamız resesyona dönüşebilir. Bu krizden kalıcı olarak daha zayıf bir ulus olarak çıkabiliriz." ifadesini kullandı. Yellen, Kongre üyelerinin borç limitini bir kez daha ele alacaklarından emin olduğunu belirtti ancak hızlı hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. ABD Hazine Bakanı Yellen, 8 Eylül'de ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'ye yönelik bir mektup kaleme almış ve söz konusu mektupta federal hükümeti geçici olarak finanse etmeye yönelik önlemlerin ne kadar süreceğinin belirsiz olduğunu belirterek, borç limiti konusunda en kısa sürede harekete geçmesi için Kongre'ye çağrıda bulunmuştu.
Beyaz Saray yönetimi, ülkeye seyahat edecek 18 yaş üzerindeki tüm yabancı ülke vatandaşlarına yeni tip corona virüs (Covid-19) aşısı zorunluluğu getireceğini açıkladı. Amerikan basınına konuşan üst düzey yetkililer, Biden yönetiminin, uluslararası seyahatte Kovid-19 önlemlerine ilişkin bugün yeni politikalarını açıklayacağını bildirdi. Yetkililer, Biden yönetiminin, ABD'ye seyahat edecek 18 yaş üzerindeki tüm yabancı ülke vatandaşlarına Covid-19'a karşı tam aşılı olma zorunluluğu getireceğini kaydetti. Şu anda tüm uluslararası uçuşlarda ülkeye giriş için PCR testi isteyen ABD yönetiminin, söz konusu seyahat düzenlemesine ilişkin duyuruyu bugün ilerleyen saatlerde yapması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK) tarafından ABD iş dünyası temsilcilerinin katılımıyla düzenlenen etkinlikte konuştu. Konuşmasına, etkinliğe katılanları selamlayarak başlayan Erdoğan, Birleşmiş Milletler 76. Genel Kurulu vesilesiyle geldiği New York'ta bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu söyledi. Amerikan iş dünyasının farklı sektörlerini temsilen toplantıya iştirak eden misafirlere "hoş geldiniz" diyen Erdoğan, geçen mayıs ayında bazı Amerikan şirketlerinin yöneticileriyle video konferans yoluyla fikir alışverişinde bulunduğunu, yeni iş birliği ve yatırım imkanlarını ele aldıklarını hatırlattı. Bu defa da Türk Amerikan İş Konseyi'nin Amerikan iş dünyasının değerli temsilcileriyle bir araya gelmelerine imkan sağladığını belirten Erdoğan, konseye teşekkür etti. '70 yıldır müttefikiz' Toplantının, Türkiye ile ABD arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine katkı yapmasını dileyen Erdoğan, "Türkiye ve ABD iki güçlü stratejik ortak ve 70 yıllık müttefiktir. Bu çok özel ve sağlam temellere dayanan iş birliğimiz, yıllardır dünyanın birçok coğrafyasında barışa, istikrara ve güvenliğe katkı sağlamıştır. Son dönemde yaşanan kritik gelişmeler, ülkelerimiz arasındaki stratejik ortaklığın önemini ve kıymetini bir kez daha göstermiştir." dedi. Türkiye ile ABD arasında sadece ekonomi ve ticarette değil, güvenlikten teröre, savunmadan yatırımlara uzanan geniş bir alanda ciddi iş birliği imkanlarının bulunduğuna işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti: 'Biden ile ortak irademizi teyit ettik' "Kişisel ilişkilerde olduğu gibi devletler de zaman zaman bazı konularda görüş ayrılıkları yaşayabilir. Biz, bunların dayanışma ve karşılıklı saygı çerçevesinde diyalog yoluyla aşılabileceğine inanıyoruz. Türk-Amerikan ilişkilerinin konu bu zaviyeden ele alındığında karşılaşılan zorlukları aşabilecek olgunluğa ve kapasiteye sahip oldu görülecektir. Önemli olan her iki ülkede de bu yönde kuvvetli bir siyasi anlayış ve iradenin bulunmasıdır. Değerli dostum Başkan Biden ile 14 Haziran'da Brüksel'de yaptığımız samimi ve kapsamlı görüşmede bu konudaki ortak irademizi teyit ettik. Sayın Başkanla ekonomik ilişkilerimizin geliştirilmesinin hem mümkün hem de gerekli olduğu hususunda tam bir mutabakat içindeyiz. İkili ticaret hacmimizi 100 milyar dolara ulaştırmaya yönelik kararlılığımızı beraberce vurguladık. Bu rakamın, doğru adımların atılması halinde rahatlıkla erişilebilecek gerçekçi bir hedef teşkil ettiğinden hemfikiriz." 'Türkiye daha fazla ön plana çıkıyor' Türkiye ile ABD arasındaki ikili ticaret hacminin salgın şartlarına rağmen geçen sene 21 milyar dolara yükseldiğine dikkati çeken Erdoğan, ABD'nin, Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında 3. sırada yer aldığını söyledi. Erdoğan, ikili ticaret hacminin yıl sonunda 25 milyar dolara ulaşmasını beklediklerini belirterek, şöyle konuştu: "Siz, iş insanlarımızla birlikte salgın sonrası dönemi doğru şekilde değerlendirmemiz halinde 100 milyar dolar hedefimize rahatlıkla ulaşacağımıza inanıyorum. Ekonomik ve ticari ilişkilerimizin gelişmesinde artan karşılıklı yatırımların önemli bir rolü bulunuyor. 2021 yılının Haziran ayı itibariyle Türkiye'de faaliyet gösteren Amerikalı şirket sayısı 1971'e ulaştı. Amerika'nın Türkiye'deki doğrudan yatırımları 13 milyar doları buldu. Türk yatırımcıları da Amerika'da 7,2 milyar dolarlık doğrudan yatırım yaptı. Uygun maliyet ve geniş üretim imkanları, iyi eğitimli iş gücü ve modern lojistik altyapısıyla Türkiye, küresel ticarette giderek daha fazla ön plana çıkıyor. Ülkemiz salgın dönemi boyunca küresel tedarik zincirlerinin güvenilir bir halkası olduğunu göstermiştir. Salgın döneminde sadece sağlıkta değil, üretim, lojistik, kamu güvenliği, istihdam, sosyal destekler alanlarında da ülkemiz pozitif yönde ayrıştı." Asya merkezli üretim ağına alternatif arayışlarında 3 kıtayı birleştiren stratejik konumuyla Türkiye'nin giderek daha çok öne çıkmaya başladığının altını çizen Erdoğan, olumsuz küresel ekonomik iklime, tedarik ve lojistik zincirlerindeki aksaklıklara ve artan korumacılığa rağmen 2020 yılını büyümeyle kapattığını dile getirdi. 'Amerikan firmaları için birçok fırsat barındırıyor' Erdoğan, geçen yıl gerçekleşen yüzde 1,8'lik büyüme oranıyla Türkiye'nin G-20 içerisinde 2. sırada yer aldığına dikkati çekerek, Türkiye'nin aynı dönemde G-20'de sanayi üretimi en çok artan ülkelerden olduğunu ifade etti. Türkiye'nin bu ivmeyi 2021'in ilk çeyreğinde yüzde 7,2 ve ikinci çeyreğinde yüzde 21,7 oranında büyüme oranları yakalayarak devam ettirdiğini belirten Erdoğan, aynı şekilde ihracatta da bir rekora imza atılarak, yıllık bazda 210 milyar doların geride bırakıldığını aktardı. Son 19 yıldır aralıksız sürdürdükleri reform gündeminden de kopmadıklarını vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti: "Kısa süre önce İnsan Hakları Eylem Planımız ile Ekonomi Reform Paketimizi milletimizle paylaştık. Ülkemizi sivil, daha demokratik ve özgürlükçü bir anayasaya kavuşturma hedefiyle başlattığımız çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Uluslararası yatırımcıların ülkemizde güvenle yatırım yapmaları için gerekli yasal düzenlemeleri hayata geçirmeye devam edeceğiz. Küresel ekonomi ve üretim paradigmasında yaşanan köklü değişimleri de yakından izliyoruz. İnsanlığın iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini giderek daha fazla hissetmeye başladığını görüyoruz. Biz de ekonomimizi bu yönde dönüştürecek yenilikçi ve çevre dostu adımları atıyoruz. Esnek ve yüksek üretim kapasitemiz, özellikle tedarik zincirleri ve arz güvenliği bakımından Amerikan firmaları için birçok fırsat barındırıyor." 'Güçlü desteğin katkısı büyük olacak' Ekonomik ve ticari dayanışmayı güçlendirmenin bir yolunun da iş birliği alanlarını çeşitlendirmekten geçtiğini söyleyen Erdoğan, "Enerji konusu bu bakımdan her iki ülkeye ciddi imkanlar sunuyor. Amerika'yla enerji alanındaki iş birliğimiz özellikle sıvılaştırılmış doğal gaz LNG sektöründeki ortak faaliyetlerimiz artarak devam ediyor. Bu alandaki iş birliğimizi önümüzdeki dönemde daha da ilerleteceğimize inanıyorum." dedi. Türk Hava Yolları'nın, Amerika'da halihazırda 10 noktaya doğrudan uçuş gerçekleştirdiğini, 23 Eylül'de de Dallas Havaalanına da uçuş başlatacağını dile getiren Erdoğan, "Türk Hava Yolları'nın gelişmiş ağıyla kurulan bu hava köprüsünün turizm başta olmak üzere ilişkilerimizin her boyutuna müspet yansımaları olacağı aşikardır." dedi. İş insanlarının iki ülke arasındaki dostluğun ve ortaklığın elçileri olduğunu belirten Erdoğan, "Türkiye ile Amerika arasındaki ekonomik ve ticari ortaklığın gerçek potansiyeline ulaşmasında sizlerin vereceği güçlü desteğin katkısı büyük olacaktır. Önümüzdeki bu kazançlı potansiyelden daha fazla yararlanmak için karşılıklı diyaloğu ve iş birliğini artırmalıyız. Bu amaçla Amerika'nın farklı sektörel önceliklere sahip 50 eyaletine yönelik yerel odaklı ticaret politikaları geliştiriyoruz. Biz bu doğrultuda samimiyetle çalışırken Amerika'nın Türkiye'ye yönelik ticareti engelleyici bazı tek taraflı uygulamaları işimizi zorlaştırıyor. Bununla birlikte bu meselelerin karşılıklı çıkar ve anlayış temelinde diyalog yoluyla çözüme kavuşturulacağını düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu. İş insanlarına bu konuda büyük rol düştüğüne dikkati çeken Erdoğan, "Ticaretimizin önündeki engellerin kaldırılması hususunda Amerikan makamları nezdinde girişimlerde bulunmanızı bekliyoruz. Türk-Amerikan ilişkilerinin ilerletilmesi için sizlerin ve iş konseylerinin göstereceği katkıların çarpan etkisi yapacağı şüphesizdir. Tek gündemi Türk-Amerikan ilişkilerini zehirlemek olan bazı lobilerin ve çıkar gruplarının ülkemiz aleyhindeki asılsız karalama kampanyalarının gerçek amacını ve arz ettiği tehlikeyi de çok iyi gördüğünüzü biliyorum. Bu art niyetli hukuki ve tarihi gerçeklerden uzak bu faaliyetlere karşı sağlam bir duruş sergileyeceğinize inanıyorum." diye konuştu. 'Türkiye'ye güvenmeyi sürdürmenizi bekliyorum' Toplantıya katılımları için iş insanlarına şükranlarını sunan Erdoğan, "Türkiye'deki ilgili kurum ve kuruluşlarımız ile Amerika'daki temsilciliklerimizin kapılarının sizlere her zaman açık olduğunu hatırlatmak istiyorum. Sizlerden Türkiye'nin aydınlık geleceğine ve potansiyeline güvenmeyi sürdürmenizi bekliyorum." dedi. Toplantının icrasında emeği geçenlere teşekkür eden Erdoğan, toplantının hayırlara vesile olmasını diledi. Etkinliğe, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım da katıldı.
