Son Dakika:
Konut kredisi indirimi sonrası satılık konut ilanlarındaki ikinci el evlerle ilgili fahiş artışlar gündeme gelmişti. Hükümet bu artışları mercek altına alarak yeni adımlar geliştirdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk defa ve tek konut sahibi olacak vatandaşlara düşük faizli kredi açıklamasının ardından bazı fırsatçılar konutlara bir gecede yüz binlerce lira zam yaptı. Hazine ve Maliye Bakanlığı paket açıklandıktan sonra fiyatları artıranları tek tek tespit etti. Bu kapsamda fahiş ev fiyatı artışı yapan bireyseller de dâhil 60 bin vurguncu tespiti yapıldı. Vurguncu listesindekiler tüketici hakları ve vergi boyutuyla incelemeye alındı. O GÜN BİNLERCE KİŞİ SATIŞTAN CAYMIŞ İstanbul'da sadece bir tapu dairesinde 3500 harç işleminin iptal edildiği ortaya çıktı. Gelir İdaresi Başkanlığı koordinasyonunda 81 ilde vergi dairesi başkanları da emlak odaları ile işbirliği yaparak fahiş fiyatlara karşı inceleme başlattı. VERGİ DAİRELERİ SEFERBER Hükümet, konut sektörüne yönelin açıklanan 3 destekle hem konut arzını artırmayı hem de vatandaşların uygun finansman olanaklarıyla ev sahibi olmalarını sağlamayı hedefliyor. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de bugün inşaat, konut sektörü temsilcileriyle bir araya gelerek fiyatları indirmeleri, enflasyonla mücadeleye destek vermelerini istedi. TEK TEK TESPİT EDİLDİLER Sabah'ın haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı, gayrimenkulde "düşük faizli" krediyi fırsatçılığa çevirip fiyatı artıranları tek tek tespit etti. Ucuz kredi paketi açıklanmadan önceki bireysel olanlar da dâhil bütün satış fiyatları tek tek çıkarıldı. 0,99 ve 0,89'LUK KONUT KERDİSİ İNDİRİMİ SONRASI ARTIŞLAR ALGORİTMAYLA TESPİT EDİLDİ Tüzel kişiler de dâhil fiyatları kim artırdıysa algoritmayla ortaya kondu. Paket sonrası aykırı işlem yapanlar tespit edildi. İlk etapta bireysel de dâhil 60 bin usulsüz işlem belirlendi. Ticaret Bakanlığı ve ilgili kurumlara iletildi. Gelir İdaresi Başkanlığı koordinasyonunda 81 ildeki vergi dairesi başkanları, emlakçı odaları ve komiteleriyle ile işbirliği yaparak saha çalışmalarına başladı. Fahiş fiyat artışları tüketici hakları ihlali, vergi boyutu ile incelemeye alındı. "TEK BİR DAİREDE 3 BİN 500 KİŞİ SÖZ VERDİĞİ SATIŞTAN VAZGEÇTİ" İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, İstanbul'da sadece bir tapu dairesinde 3500 harç işleminin iptal edildiğine dikkat çekerek, "Tüketici kanunlarına alım satım konusunda koruyucu hükümler konulmalı. Bu hâkim durumu kötüye kullanmak, fırsatçılıktır. Hukukçular bir araya gelip bunun adını koymalı, yasal düzenleme yapılmalı" dedi. Aşa, "Vatandaşın mülküne kimse müdahale edemez. Evim beş milyon lira dediğinde kimse bir şey diyemez. Ancak sabah 1.5 milyon olan daireyi öğlen 2 milyon liraya çıkarmak ahlaki değil. Faizlerin düşürüldüğü sabah bu tabloyla karşılaştık. Aynı gün yüzlerce emlakçı arkadaşımız aradı. Tapudayken 300-500 bin lira fazla isteyen, imza atmayan satıcılarla karşılaşıldı. Harç yatırılmış, tapuda imzaya gidilmiyor, işlemler iptal ediyor. Alıcı mağdur oluyor. Ekonomiyi baltalamaya kimsenin hakkı yok. Biz de oda olarak vergi daireleri ile işbirliği yaparak kamuoyunu bilgilendireceğiz. Fahiş fiyat artışına gidenleri portföyümüze almayacağız. Müteahhitler, ev sahipleri ile bir araya geleceğiz" dedi. "SÖZLEŞMELERE ŞERH KONMALI" Emlakçı odaları, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'ne gönderdiği yazıda, satış sözleşmesi yapıldıktan sonra vazgeçilemeyeceği yönünde şerh konulması yönünde düzenlemeye gidilmesini talep etti. Ankara Emlakçılar Odası Başkanı Hakan Akçam, "Vergi dairesiyle işbirliğiyle yapıyoruz. Biz de Ankara'da fahiş fiyata giden müteahhitleri, ev sahiplerini tespit ediyoruz. Müteahhit 1.5 ay önce 1 milyon daireyi 3 milyon liraya çıkardıysa bunun vergilendirme tarafına da bakılacak" dedi. Akçam, Ankara'da tapu dairelerinde de ciddi caymalar olduğunu ifade ederek, "Gayrimenkul danışmanlarının satışları sözleşme yapıyor, tapuda bozuluyor. Resmi emlak danışmanları sözleşme yaptıktan sonra şerh konulursa, vazgeçilmeyecek diye şerh konursa yükselişin önüne geçilebilir. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'ne bunu yazdık. Yanıt bekliyoruz" değerlendirmesini yaptı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati "Enflasyonla Mücadelede Birlikten Berekete" programı kapsamında İstanbul'da sektör temsilcileriyle bir araya geldi. Beşiktaş'ta bulunan Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde düzenlenen toplantıya gıda, Beyaz Eşya, yapı malzemeleri ve mobilya dahil olmak üzere birçok sektörde faaliyet gösteren iş dünyası temsilcileri katılıyor. Son dönemde yaşanan fiyat hareketleri hakkında değerlendirmelerin yapılacağı toplantıda, Fahiş Fiyat uygulamalarına başvuranlarla ilgili yaptığı çalışmalar neticesinde ortaya çıkan sonuçlar sektör temsilcileriyle paylaşılacak. Sektör temsilcileriyle gerçekleştirilen toplantıların akşam saatlerine kadar sürmesi bekleniyor. Bakan Nebati Twitter hesabı üzerinden şöyle değerlendirdi: "Politikalarımızın merkezine aldığımız, en temel önceliğimiz olan enflasyonla mücadele kapsamında gıda sektöründe faaliyet gösteren yem, kırmızı et, beyaz et ve yumurta üreticisi firmaların temsilcileri ile bir araya gelerek yapıcı ve verimli bir görüşme gerçekleştirdik. Vatandaşlarımıza rahat bir nefes aldırmak amacıyla uyguladığımız KDV indirimlerine ek olarak firmalarımızın da fiyat politikalarında cesur adımlar atması konusunda mutabık kaldık. Fiyatlardaki dalgalanmaların önüne geçmek ve istikrara kavuşmasını sağlamak için hep birlikte var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Guvernörler Kurulu yıllık toplantısı sona erdi. Toplantıda global ekonomideki mevcut koşulların EBRD bölgesine muhtemel etkileri ve gerekli önlemler detaylıca tartışıldı." https://twitter.com/nureddinnebati/status/1524710219925934080?s=21&t=DcGhpnq2hRpcnB5mt7Mpkw
Türkiye'de enflasyon rakamları geçtiğimiz günlerde açıklandı. Türkiye İstatistik Kurumu verileri, TÜFE'nin yüzde 69,97 seviyesine yükseldiğini söylüyor. İngiliz basını Türkiye'yi yazdı. İngiltere basınından The Guardian gazetesi, yüksek düzeylerde seyreden enflasyona rağmen Türk ekonomisindeki direnci mercek altına aldı. "Sri Lanka, küresel bir borç krizi karşısında düşen ilk domino taşı oldu" başlıklı analizde, Güney Asya ülkesinin, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşının bir araya getirdiği ekonomik baskılara dayanamadığı kaydedildi. "Enflasyona rağmen ayaktalar" Haberde, "Aylardır Türkiye'nin düşen ilk domino taşı olacağı söylentileri vardı." denildi. Ancak yıllık yüzde 70'e yaklaşan enflasyon oranına rağmen ülkenin "hâlâ ayakta olduğuna" dikkat çekildi. "Kendi halkını besleyebiliyor" Aynı haberde ayrıca, "Tehdit altındaki diğer bazı ülkelerin aksine Türkiye, kendi halkını besleyebiliyor." ifadesi kullanıldı. Öte yandan dünya çapında düşük ve orta gelirli ülkelerin; koronavirüs salgını, borçlarda artan maliyetler ve Rusya-Ukrayna savaşının neden olduğu gıda ve yakıt fiyatlarındaki artışla mücadele ettiği de hatırlatıldı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nereddin Nebati, sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Açıklamasında, şu ifadelere yer verdi: Konut Finansmanı Projesi'nin temel amacı uygun maliyetle ev sahibi olma avantajının yanı sıra vatandaşlarımızı konut fiyatlarındaki dalgalanmalardan korumaktır. Yine aynı şekilde, vatandaşlarımızın konut fiyatlarındakio artışlardan etkilenmemeleri için KOBİ ve KOBİ dışı inşaat firmalarına 1 yıl boyunca konut satış fiyatlarını sabit tutmaları kaydıyla belirli bir kaynak ayrılmıştır. "YAKINDAN TAKİP EDİYORUZ" Tüm bu çabalara rağmen, bazı internet sitelerinde birtakım fırsatçıların serbest piyasa ilkesiyle asla bağdaşmayacak bir şekilde konut fiyatlarında gerçekleştirdiği "fahiş" artışları çok detaylı bir şekilde yakından takip ediyoruz. "ASLA MÜSAMAHA GÖSTERMEYECEĞİZ" Kararlılıkla ifade etmek isterim ki fahiş fiyat artışlarına karşı var gücümüzle çalışarak devreye aldığımız uygulamalar üzerinden fırsatçılık yapmaya, vatandaşlarımızı mağdur etmeye kalkışanlar hakkında ilgili her adımı atacak, asla müsamaha göstermeyeceğiz. https://twitter.com/nureddinnebati/status/1524095405360926721?s=21&t=j7tqZPshNQ8ks7EXfE3Sjw
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yetkililerinden edinilen bilgiye göre, geçen ay 287 bin 72 satış işlemi yapıldı, 3 milyar 514 milyon 110 bin 675 lira 13 kuruş tapu harcı geliri sağlandı. Bir önceki ay ise 291 bin 739 gayrimenkul satış işlemi yapıldı. Nisandaki işlem sayısı, bir önceki aya göre yüzde 1,5 azaldı. Ülke genelinde ocak-nisan döneminde 995 bin 595 gayrimenkul satış işlemi gerçekleştirildi. Bu işlemlerden 10 milyar 475 milyon 887 bin 172 lira 58 kuruş tapu harcı geliri elde edildi. Bu işlemlerin 442 bin 375'ini konut, 168 bin 925'ini arsa, 264 bin 746'sını tarla, 47 bin 704'ünü iş yeri, geri kalanını ise diğer taşınmazlar oluşturdu. En çok satış işlemi yapılan il, 134 bin 764 satışla İstanbul oldu. İstanbul'u 68 bin 417 satışla Ankara, 56 bin 796 satışla İzmir, 41 bin 771 satışla Antalya, 38 bin 253 satışla Bursa, 28 bin 514 satışla Konya, 27 bin 308 satışla Kocaeli ve 27 bin 112 satışla Balıkesir takip etti.
Batılı bankalar Ukrayna krizi nedeniyle Rusya'dan çıkma kararı alırken, 10 milyar dolarlık darbeye hazırlanıyor. BloombergHT'nin Financial Times'dan (FT) aktardığına göre bu hafta Avrupalı bankalar, daha önce ABD'li bankaların yaptığı gibi Rusya operasyonlarının sona ermesiyle oluşacak kayıplar için milyarlarca euroluk karşılık ayırdı. FT'nin hesaplamalarına göre Batılı bankaların Rusya riskinin toplamı 86 milyar dolar düzeyinde. Bu bankaların Rusya'da toplamda 40 bin çalışanı bulunuyor. FT'nin haberine göre Avrupalı bankalar arasında en büyük kayıp riski Fransız banka Societe Generale'de. Toplam Rusya riski 19 milyar dolar bankanın Rusya'dan çıkış kararı dolayısıyla 3,9 milyar dolarlık kayıp yaşaması öngörülüyor. Societe Generale'i İtalyan Unicredit izliyor. Bankanın toplam Rusya riski 5.6 milyar dolar olarak hesaplanırken, Rusya pazarından çıkışı dolayısıyla 1.4 milyar dolarlık kayıp yaşaması öngörülüyor. ABD'li Citigroup'un da 1 milyar dolarlık zarar yazması bekleniyor.
Pandemi döneminde ve sonrasında ekonomide ortaya koyduğu büyüme performansıyla Avrupa ülkelerini geride bırakan Türkiye'ye Alman Handelsblatt gazetesi övgüler yağdırdı. TÜRKİYE MUCİZESİ: BU NASIL OLABİLİR? Gazete, başta Almanya olmak üzere dünyanın en büyük ekonomilerinde ciddi bir krizler yaşanmasına rağmen Türk ekonomisindeki büyümeyi, "Türk ekonomi mucizesi" olarak nitelendirdi. Ülkenin en ünlü ekonomi gazetesi Handelsblatt yaptığı haberde, ülkelerin ekonomik baskı altında bulunduğu bir ortamda Türkiye'deki şirketlerin rekor kârlar elde ettiğine dikkat çekti. Gazete haberinde, diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de enflasyonun yükseldiğini belirtilirken, "Dünya genelinde devletler baskı altında. Lira değer kaybetti. Buna rağmen şirketler rekor kârlar elde ediyor. Bu nasıl olabilir?" değerlendirmesi yapıldı. ŞİRKETLER REKOR KÂR ETTİ Sabah'ın haberine göre; Ülke ekonomilerinin pandemi ve Ukrayna savaşının etkilerini hissettiği bir ortamda Alman ekonomisinin sadece yüzde 0.2 oranında büyüdüğünü yazan gazete, "Böyle bir ortamda birçok Türk şirketi rekor kârlar bildirdi" yorumunu yaptı. Otosan'ın yılın ilk çeyreğinde 180 milyon euro (2.8 milyar TL) kâr açıkladığına dikkat çekilen haberde, "Bu, bir önceki yıla göre yüzde 54'lük bir artış" denildi. Gazete, Akbank'ın kârının ise yüzde 297 arttığını vurguladı. Haberde, "Bankanın kârı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 297, 2021'in son çeyreğine göre ise yüzde 68 arttı. Bankanın net kârı 515 milyon euro olarak açıklandı" ifadesi kullanıldı. Şirketlerin kârının sadece bir-iki sektörle sınırlı kalmadığına işaret edilen haberde, "Tat Gıda'da kâr üç misli, Aselsan'da ise yüzde 37 arttı. Otokar'da yüzde 87, Garanti Bankası'nda yüzde 206, Kardemir'de ise yüzde 121'lik bir artış var" denildi. ERDOĞAN ETKİSİ VURGULANDI Türk Lirası'nın değer kaybetmesine rağmen, Ukrayna savaşının enflasyonu tetikleyip enerji fiyatlarını astronomik hale getirmesine rağmen şirketlerin rekor kâr elde etmesini ise gazete, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın para politikasına bağladı. Gazete, "Erdoğan'ın izlediği bu siyaset, ülke ekonomisini güçlü şekilde ateşledi" dedi. Haberde, Türk ekonomisinin kriz yılı 2020'de büyüyen nadir ekonomilerden olduğuna da dikkat çekildi.
Yeni Şafak’ın haberine göre; Türkiye turizmde bu yıl kendi rekorunu kırmaya çalışacak. Rekor 45 milyon turistle 2019 sezonuna ait. Tüm dünyada pandemi kısıtlamalarının kaldırılmasıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Merkez Bankası’nın işaret ettiği coşkulu turizm sezonu kapılarını yüzde 90 dolulukla açtı. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya Türk turizmindeki son durumu anlattı. TÜRKİYE'YE AKIN AKIN GELİYOR Pandemi kısıtlamalarının bu yıl tam anlamıyla ortadan kalktığını ve akın akın Türkiye’ye turist talebi olduğunu ifade eden Bağlıkaya, “Birikmiş bir seyahat özlemi var. Bu yıl onun yansımalarını göreceğiz. Diğer turizm pazarlarına kıyasla Türkiye’nin durumu gayet iyi. Bölgesindeki diğer ülkelere nazaran daha fazla turist alıyor şu anda, daha fazla rezervasyon alıyor. Onun da sebebi uzun süredir insanların tatile gidememiş olmasından dolayı Türkiye’nin güneyi ve batısında ciddi bir yığılma var” ifadelerini kullandı. MAYIS’TA TESİSLER DOLDU TAŞTI Tatil bölgelerindeki doluluk oranlarını Mayıs’ta ki doluluğun altını çizen Firuz Bağlıkaya, “Doluluk oranları çok yüksek. Şu anda açık olan tesislerde yüzde 80-90 doluluk var. Mayıs ayının ilk tatili bu. Dolayısıyla bundan sonraki dönemlerde de, Mayıs’ta tatile gidilebilecek bölgeler hemen hemen doldu. Onun dışındaki bölgelerde de inşallah önümüzdeki günlerde 19 Mayıs’ta başlayan havalar biraz da ısındıkça o bölgelerde de doluluk oranları artacaktır” diye konuştu. RUSYA İLE UÇAK KRİZİ AŞILIR Doluluk oranlarının yüksek olmasına karşın Rusya ve Ukrayna pazarına çalışan tatil işletmelerinde düşüş olabileceğine dikkat çeken TÜRSAB Başkanı, “Rusya ile Ukrayna’nın durumu malum. Onun dışındaki problemlerdeki artış, geçen seneden yukarda yine beklendiği gibi. Dolayısıyla Rusya’dan da uçaklar eğer açılırsa, ki açılacağı hakkında haberler var. Eğer normal rutinine dönerse Rusya, bir tek kaybımız yüksek bir kayıpla Ukrayna bölgesi kalır. Rusya’nın da bir kısmı kalır. Yani ben de geçen seneden iyi bir sene bekliyorum inşallah. Bu sene de bütün pazarların çok açık olduğu gibi bir rekor senesi bekliyorduk maalesef bu olmayacak. Ama kötü bir sene de olmayacak öyle gözüküyor” açıklamasında bulundu.
