Son Dakika:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün akşam kabine toplantısı sonrası verdiği mesajlar sonrası döviz kurunda sert düşüş yaşandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bankada TL mevduatı olarak parası bulunan vatandaşların kur endişesini ortadan kaldıracak yeni araçların devreye alınacağını duyurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu mesajı sonrası 18 liraya kadar çıkan dolar, yüzde 30'dan fazla değer kaybederek 11 liraya kadar geriledi. Döviz kurlarında yaşanan bu düşüş sonrası muhalefet cephesi rahatsız oldu. Bugün Polatlı Ticaret Odası Ekonomik İstişare Toplantısı'nda basın açıklaması yapan DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan döviz kurlarında yaşanan düşüşü değerlendirdi. Yaşanan durumdan rahatsız olduğunu belirten Babacan, TL'yi korumak için açıklanan yeni paketin sağlıklı olmadığını belirterek şu ifadeleri kullandı; "DOLAR 12'YE DÜŞTÜ DİYE SEVİNİYORUZ" "Doların düşmesi vatandaşlarımızı sevindirdiyse de unutmayalım ki dolar kurunun düşmüş hali dahi eylül başındaki seviyeye göre çok yüksek. Eylül başında dolar 8,30'du. 12, 13'e düştü diye seviniyoruz. Düşmesi iyi mi, iyi. "KAMU BANKALARININ KUR SATTIĞI İDDİALARI VAR" Cumhurbaşkanı'nın açıklamasıyla eş zamanlı olarak kamu bankalarının yoğun şekilde kur sattığı iddiaları var. Erdoğan konuştu diye cayır cayır döviz satıldıysa bunun açıklanması gerekiyor. Alınan kararlar Hazine ve Merkez Bankası'nın yükümlerini olağanüstü artıracak. Kamu yükü ve Hazine'nin yükü artacak. Ortada tehlikeli bir oyun var. Bankalardaki toplam mevduatın yüzde 60'tan fazlası dövizdi. "BU BİR ÖRTÜLÜ FAİZ ARTIRIMIDIR" Dün gece alınan kararlar Türk Lirası mevduatını da getirisinin dövizdeki artışa endekslenmesinin yolu açıldı. Bankada paran TL'yse bile biz sana döviz gibi kazandıracağız diyor. Bu uygulama dolarizasyon uygulamasıdır. Alınan bu karar örtülü bir faiz artırımıdır."
Aran'ın yayında öne çıkan ifadeleri şunlar oldu: Bu dönemi elbirliğiyle yönetmeye çalıştık. Dilimiz döndüğünce yeni ekonomik modeli anlamaya çalıştık ve desteğimizi sunmaya çalıştık. Kısa vadede bu model için yapılacaklar üzerinde çaresiz kalıyoruz. Bu önemli bir açmazdı. Bildiğimiz tek enstrüman faiz olduğu için hep faizi konuştuk. Yeni Bakan Nureddin Nebati, Dolmabahçe'de bizleri topladığında 'Faizi unutuyorsunuz, faiz dışında ne yapabileceğimizi' konuşalım mesajı verdi. Dün akşamki tedbirlerle birlikte Döviz’deki kazanımı TL'de kalarak sağlayacak bir enstrüman oldu. Biz Dolmabahçe'deki toplantıda dövize endeksli tahvil diye not almıştık. Yeni ekonomik modelin başarısı için ortam yaratıldı. Dün tarihi bir gün oldu, trendin kırıldığı bir gün oldu. "90 günlük fırsat penceresi" Hazine'ye yük bir iki çeyrek sürebilir, sonrasında normalleşme olur. Dün bize yeni modelin başarısı için bir fırsat penceresi açıldı. 90 günlük bir fırsat penceresi açılmış oldu. Umarım bu sefer bu fırsatı iyi kullanırız. Yatırım araçlarını çeşitlendirmek bizim görevimiz. Sürekli kamunun bir finansal ürün tasarlaması doğru değil. Sanırım faiz dışında bir imkan olduğunu göstermek için böyle bir enstrüman yaratıldı. Ama bankacılık için bizim görevimiz yaratıcı olarak yatırım araçlarını çeşitlendirmek. En uzun vadenin 60 gün olması çok doğru değil. Eğer bunu 90 güne çıkarıp müşterilerimizi ikna edersek önemli bir kazanım olur. Çünkü vade uyumsuzluğu baskı yaratıyordu. Fakat bunu yaşayarak göreceğiz. Vatandaşın 90 günlük mevduata nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz. Aslında müşterilerimizin yapmadığı bir şey değil. Ama kararlılık göstermeleri gerekiyor. Bu öngörülebilirliğin bir testi olacak. Ürün çok yeni. Mutlaka içinde birtakım değiştirilmesi gereken yanlar olabilir. Bunu ileride konuşuruz diye düşünüyorum. "1,75 milyar dolar bozuldu" Dün akşamdan sabah 10'a kadar 1,75 milyar dolarlık döviz bozuldu. İhtiyaç sahiplerinin almasıyla kur 13'te dengelendi. Sağlıklı bir durum. Yıl sonuna kadar bu dengede gider ve kura bakmayız diye umut ediyorum. Son düşüş yabancı para sahiplerinin TCMB'den daha güçlü olduğunu gösterdi. Asıl önemli olan piyasanın ikna olması. Biz bize kaldığımızda bir sorun görmüyorum. Yabancılar bile olsa artık döviz üzerinde bir risk yok. Fırsat penceresi açıldı ama iletişime dikkat etmemiz gerekiyor. Vatandaşın doğru bilgilendirilmesi gerekiyor. "En büyük kırılganlığımız enflasyon" En büyük kırılganlığımız enflasyon ve enflasyon beklentileri. Getiri eğrisini mutlaka lehimize dönüştürmemiz gerekiyor. 90 günlük süre kabul edilirse vatandaş tarafından geliştireceğimiz araçların sayısı ve çeşitliliği de artacak. Bu noktada bankacılığın enflasyonun ineceğine katkı sunacağına inanıyorum. Yüksek enflasyon ile faiz arasındaki uçurum enstrümanları sınırlıyordu. Bankalar kur korumalı ürün dışında enflasyon korumalu ürünler de çıkarmalı. Enflasyonu bir hastalık olarak nitelendiriyorum. Faiz yüksek ateş. Ama asıl çözmemiz gereken hastalık enflasyon. Enflasyonu çözmeden yatırımcıyı ikna etmemiz mümkün değil. Birinci önceliğimiz enflasyonun ve beklentilerinin düşmesi olmalı. Bütün bankalar bu ürüne katılacaktır. Katılmamak için daha iddialı bir ürününüz olması gerekiyor. Toplantılarda böyle bir enstrümanı önermememiz bizim ayıbımız. Bu gibi durumlarda yaratıcılığımızı artırmamız gerekiyor. Bu şartlar altında bizler daha uygun daha sürdürülebilir ürünler çıkarmamız gerekiyor. "Ürün yarın bile hazır olabilir" TBB'deki toplantıdan sonra arkadaşlarımız bu gece yapacağı toplantıyla yarına bile hazır olabilir. Ben bankaların bu gece yapacağı çalışmayla yarına hazır olacağını düşünüyorum. Sisteme güven duymak çok önemli. Yastık altının geri geleceğini düşünüyorum. Bunun da izlerini görüyorum. Bugün efektif girişi gördük. Son 3 günü çıkarırsak İş Bankası özelinde yılbaşından bu yana 7,2 milyar dolarlık efektif girişi oldu. Sağda solda çıkan haberler dolayısıyla efektif çıkışı görülmüştü son günlerde. Artık bu gibi haberler tartışma dışında kalır diye düşünüyorum. Dünkü kararla birlikte TCMB'nin politika faizi daha önemli hale gelmiştir. Artık politika faizi herkes için belirleyici oluyor.
Merkez Seyhan ilçesi Ziyapaşa Bulvarı'nda, pastane işleten Orhan Can, döviz kurlarında başlayan düşüş nedeniyle iş yerinde 1 saat boyunca müşterilerine ve caddeden gelip geçenlere bedava simit ve poğaça ikram etti. Basın mensuplarına açıklamada bulunan işletme sahibi Orhan Can, dün akşamdan itibaren döviz kurlarındaki düşüşten dolayı büyük bir mutluluk yaşadıklarını söyledi. Müşterilerine 1 saat içerisinde simit ve poğaça dağıtma kararı aldığını belirten Can, şunları kaydetti: "Buradaki amacımız çok yükselen fiyatların dolar, altın ve avronun düşmesinden dolayı tekrar eski fiyatlarına getirmek ve diğer firmalara da örnek olsun. Herkes elini taşın altına koysun. Her şey vatan, millet, devlet ve bayrak içindir. Bu ülke bizimdir, sahipsiz değildir." Can, kent genelindeki 3 şubesinde, simit ve poğaça fiyatlarında indirime giderek 1 yıl öncenin fiyatlarına döndürdüğünü de sözlerine ekledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, dün yaptığı Kabine Toplantısı sonrasında yaptığı açıklama ile dolar kuru bir anda 18 TL'den 11 TL'ye kadar düştü. Söz konusu düşüş Erdoğan'ın döviz endeksli TL mevduatı sistemini açıklamasının ardından gerçekleşti. Döviz kuru üzerinden algı operasyonları çekenlerin başında gelen CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, doların düşmesinden rahatsız oldu. Partisinin grup toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, döviz endeksli TL mevduatı ile döviz sahiplerinin garibanlar tarafından fonlandığı bir düzen getirildiğini iddia etti. 'GİZLİ FAİZİN DİK ALASINI UYGULADILAR' İşte Kılıçdaroğlu'nun o sözleri: 'Devlet birilerinin deneme alanı değildir. Onun kumar masasına süreceği imkan değildir. Hazine kumar masasına sürülemez. Hazinede olmayan bir para ile garanti verdiler. Dün yaptıkları buydu. Din bunu emrediyor diye diye gizli faizin dik alasını uyguladılar. Ama şimdi bunu yaparak Türkiye'yi daha da büyük bir girdabın içine soktular. 'GARİBANIN DÖVİZ SAHİBİNİ FONLADIĞI BİR DÜZEN' Türkiye'yi garibanın, döviz sahibini fonladığı saçma sapan bir karanlığa götürdüler. Garibanın bankada dövizi olanı fonladığı bir düzeni getirdiler. Kurla TL arasında fark çıkarsa o fark hazineden ödenecek. Yani garibanın parasından ödenecek. Kime ödenecek? Bankada doları olana. Akıl var mantık var. Nasıl bunu yaparlar? Garibanın sırtından faizi teşvik ettiler. 'BUNA RAĞMEN ERDOĞAN'I DESTEKLEYENLER OTURUP DÜŞÜNMELİ' Hem de dolar garantili olarak. Nas bunun neresinde? O garibanlardan bazıları bu gelişmeleri kutluyor. Buna rağmen Erdoğan'ı destekleyenler oturup düşünmesi gerekiyor. '
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamayla 18 lirayı aşan dolar kuru, an itibariyle 11 liranın altına indi. Dolar kurundaki düşüş sonrası Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, asgari ücreti kur üzerinden hesaplayanlara göndermede bulundu. "ASGARİ ÜCRET BUGÜNKÜ KURLA 400 DOLAR OLDU" Varank, her şeyi kurla ölçen muhaliflere seslenerek, "Asgari ücret bugünkü kurla 400 dolar. Teşekkürler Recep Tayyip Erdoğan!" ifadelerini kullandı. "EKONOMİ UZMANI OLDUĞUNU ZANNEDEN MÜZMİN MUHALİFLER İÇİN PAYLAŞAYIM" Mustafa Varank yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi: "Her şeyi kurla ölçerek ekonomi uzmanı olduğunu zanneden müzmin muhalifler için bir paylaşım yapayım: Asgari ücret bugünkü kurla 400 Dolar Teşekkürler Recep Tayyip Erdoğan!"
DEİK Türkiye-Libya İş Konseyi'nin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) rakamlarından yaptığı araştırmaya göre, 2,44 milyar dolarlık ihracatın yapıldığı Libya, bu rakamla Türkiye'nin toplam ihracatından yüzde 1,06 pay aldı. Aralıkta yapılan ihracat ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 75'lik artışla 238,9 milyon dolara ulaştı. Türkiye, geçen yıl 2,44 milyar dolarla Libya'ya en yüksek ikinci yıllık ihracatını gerçekleştirmiş oldu. Daha önce en yüksek rakam 2,7 milyar dolarla 2013 yılında görülmüştü. LİBYA'YA EN ÇOK KİMYEVİ MADDELER, MOBİLYA VE MÜCEVHER İHRAÇ EDİLDİ Libya'ya 2021 yılında en çok ürün ihraç eden sektörlerin başında 332 milyon dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri geldi. Bu sektör ihracatını yıllık bazda yüzde 31,9 artırdı. Kimyevi maddeleri 298,1 milyon dolarla mobilya, kağıt ve orman ürünleri, 281,8 milyon dolarla mücevher, 251 milyon dolarla hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri, 246,5 milyon dolarla hazırgiyim ve konfeksiyon sektörleri takip etti. Libya'ya ihracat elektrik ve elektronikte 170,8 milyon dolar, çelikte 146,3 milyon dolar, demir ve demir dışı metallerde 127,5 milyon dolar, halıda 96,9 milyon dolar, makine ve aksamlarında 86,6 milyon dolar, çimentoda 55,6 milyon dolar, otomotiv endüstrisinde 54,3 milyon dolar olarak gerçekleşti. MÜCEVHER İHRACATI YÜZDE 435 ARTTI DEİK Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil, verilere ilişkin yaptığı değerlendirmede, iki ülke arasında imzalanan deniz yetki alanları anlaşması sonrası ikili ilişkilerde hızlı bir ivmelenme yaşandığını söyledi. Birçok alanda yaşanan ilerlemenin dış ticarete de yansıdığını, ihracatta artış oranının yüzde 64,9 olarak gerçekleştiğini dile getiren Karanfil, "Gelişmeler çok güzel ancak defalarca söylediğimiz gibi bu rakamlar bizler için yeterli değil. Libya, 300 milyon nüfusa hitap eden bir ülke. Afrika'ya açılan kapı olarak nitelendirdiğimiz Libya'ya ihracatımız hızla artmalı, bu ülke ile dış ticaret hacmimiz en az 10 milyar dolar olmalı" dedi. Geçen yıl Libya'ya en çok kimyevi maddeler grubunda ihracat yapıldığının bilgisini veren Karanfil, en dikkat çekici artışın yaşandığı sektörün mücevher olduğunu vurguladı. Karanfil, Libya'ya yapılan mücevher ihracatının 2021'de önceki yıla göre yüzde 435,3'lük artışla 281,8 milyon dolar olarak gerçekleştiğinin bilgisini verdi. KADİM DOSTLUĞUMUZU ÜLKELER ARASI EKONOMİYE DAHA FAZLA YANSITMALIYIZ Murtaza Karanfil, Türkiye ile Libya arasında 500 yılı aşkın kadim bir dostluk bulunduğunu belirterek, bu dostluğun ticari ilişkilere daha fazla yansıması gerektiğinin altını çizdi. Ülkelerin ekonomi STK'larının daha fazla iş birliği yapması gerektiğine dair daha önce de çağrıda bulunduğunu anımsatan Karanfil, şu değerlendirmelerde bulundu: "Türk iş insanları olarak Libya'ya gerçekleştirdiğimiz ticaretle bu ülkenin temel ihtiyaçlarının karşılanmasına ve halkın refahının artırılmasına önemli ölçüde katkı sağlıyoruz. Gerçekleştirdiğimiz ticaretle ayrıca Libya'ya insani görevimizi de yerine getiriyoruz. Libya'nın ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli bir katkımız var ancak şu anki rakamların daha ileri gitmesi gerekiyor. STK'larımız daha fazla iş birliği yapmalı, bu alanda daha çok faaliyet göstermeliyiz. Libya, Afrika'nın bütün ülkelerine kolay ulaşımı olması, Avrupa'ya ve ülkemize yakın bir coğrafi noktada bulunması nedeniyle çok önemli ve stratejik."
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yayıncılık platformu Twitch’i kullanarak sosyal medya ağlarında kredi kartı dolandırıcılığı yapıldığı ihbarı üzerine başlatılan soruşturma kapsamında, İstanbul Siber Suçlarla Mücadele Şubesi ekiplerince geçtiğimiz Salı günü operasyon düzenlenmişti. İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Muğla, Aydın, Eskişehir, Kocaeli, Balıkesir, Manisa ve Denizli’de gerçekleştirilen operasyonlarda aralarında dolandırıcılarla ortak hareket ettiği tespit edilen fenomenlerin de olduğu 42 şüpheli yakalanarak gözaltına alınmıştı. Korona temaslısı olduğu öğrenilen bazı şüpheliler evlerinde karantinaya alınırken, 18 yaşından küçük olan şüpheliler götürüldükleri İstanbul Çocuk Şube Müdürlüğünden adliyeye sevk edildi. Gözaltına alınan 32 şüpheli de emniyetteki işlemlerinin tamamlanmasının ardından Çağlayan’daki İstanbul Adalet Sarayı’na getirildi. Adliyede savcılığa çıkarılan şüphelilerden 9’u tutuklama talebiyle nöbetçi sulh ceza hakimliğine sevk edildi. Hakimliğe çıkarılan şüphelilerden 2’si tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Maden Mermer Üretici ve Sanayici İş Adamları Derneğinin verilerine göre, 2021'de ülkenin dört bir yanındaki maden ocaklarından çıkarılan mermerler 100'den fazla ülkeye gönderildi. Geçen sene blok mermerde yapılan ihracat 2020'ye göre yüzde 23,80 artışla 1,05 milyar dolardan 1,3 milyar dolara, işlenmiş mermerdeki dış satım ise yüzde 18'lik artışla 678 milyon dolardan 800 milyon dolara yükseldi. Sektörün blok ve işlenmiş mermer ihracatından ülkeye 2,1 milyar dolar döviz girdisi sağlandı. Maden Mermer Üretici ve Sanayici İş Adamları Derneği Başkanı Erol Efendioğlu, AA muhabirine, özellikle Kovid-19 salgını nedeniyle tedirgin başladıkları 2021'i sevinçle kapattıklarını söyledi. İhracat rakamlarının yüz güldürdüğünü belirten Efendioğlu, "2001 yılında 70 milyon dolar olan blok mermer ihracatı artık 1 milyar 300 milyon dolara çıktı. 1,3 milyar dolarlık pazarı 3 Avrupa ülkesinin elinden aldık; Yunanistan, İtalya ve İspanya. Bizi en çok sevindiren, şimdi de işlenmiş mermer ihracatı için Anadolu'nun birçok yerinde çok modern fabrikalar kuruluyor. Bu da bizi çok mutlu ediyor." diye konuştu. "MADEN İHRACATI HEDEFİMİZ EN AZ 10 MİLYAR DOLAR" Efendioğlu, Türkiye'nin toplam maden ihracatının 2016'da 3 milyar 800 milyon dolar iken 2021'de 6 milyar dolara yaklaşmasının da mutluluk verici olduğunu vurguladı. Son 5 yılda kaydedilen gelişmenin sektöre umut verdiğini dile getiren Efendioğlu, şöyle devam etti: "7-8 yıl içinde maden ihracatı hedefimiz en az 10 milyar dolar. 10 milyar dolarlık maden ihracatı, otomotiv sektörünün 60-70 milyar dolarlık ihracatına bedeldir. Çünkü bizim sektörümüzde ithal girdi maliyeti yok. Umuyorum ki bunu daha kısa zamanda gerçekleştiririz. Yıllar önce 150 milyon dolar olarak gerçekleşen işlenmiş mermer ihracatımız da 800 milyon dolara çıktı. Türkiye'nin dört bir yanında kurulan mermer fabrikaları işlenmiş mermer ihracatına daha çok katkı sağlayacak. Ayrıca istihdama da büyük katkısı var. Avrupa'ya yakınlığımızdan dolayı ilerleyen yıllarda işlenmiş mermer ihracatında çok büyük artış bekliyoruz. İşlenmiş mermerin önü bu anlamda çok açık." HİNDİSTAN VE ÇİN'E BLOK MERMER, ABD VE AVRUPA'YA İŞLENMİŞ ÜRÜN Sektörün 100'ün üzerinde ülkeye ihracat yaptığını anlatan Efendioğlu, zaman zaman blok mermer satımıyla ilgili eleştirilerle karşılaştıklarını belirtti. Bu konuya açıklık getirmek istediğini aktaran Efendioğlu, şöyle konuştu: "Çin'e işlenmiş mermeri bedava verseniz almaz çünkü Çin, gümrük mevzuatlarından dolayı işlenmiş ürün almıyor. ABD ise sadece işlenmiş ürün alıyor. Blok mermeri bedava verseniz almaz. Aynı şekilde Avrupa da blok istemiyor, işlenmiş mermer istiyor. Yani biz gömlek isteyene gömlek, pantolon isteyene pantolon gönderiyoruz. Gönlümüz elbette ki sadece işlenmiş ürün satmak ister ama 1,3 milyar dolarlık pazarı da İtalyanların, İspanyolların elinden 15 yılda aldık, bu kazanımımızı da kaybetmek istemiyoruz. ABD ve Avrupa pazarı işlenmiş, Çin ve Hindistan ise blokta öncü."
