Son Dakika:
İzmir'de binaların hasar tespiti başladı. İlk etapta 2 bin 234 bina tarandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sel ve heyelan felaketinin yaşandığı Artvin'in Arhavi ilçesinde vatandaşlara hitap etti. Erdoğan, "Hükümetimizin bu tür olaylar karşısında herhangi bir sıkıntısı yok. Biz çok daha büyük felaketlerin altından kalktık" dedi. Erdoğan, Artvin'in Arhavi ilçesindeki sel felaketine ilişkin hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü, hak sahiplerine ödemelerin en kısa zamanda yapılacağını bildirdi.
Türkiye, son yıllarda başta deprem olmak üzere, sel, orman yangını, heyelan gibi çok sayıda afet yaşandı. Afetlerin hemen ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca başlatılan hasar tespit çalışmaları kapsamında hastaneler, okullar ve kamu kurumlarına öncelik veriliyor. Denetimler sonrası binalar, "hasarsız", "az hasarlı", "orta hasarlı", "ağır hasarlı" ve "acil yıkılacak" tespitiyle gruplandırılıyor. 70 afet olayı sonrası hasar tespit çalışması yürütüldü Yapı İşleri Genel Müdürlüğünden aldığı bilgiye göre, 2016'dan itibaren 46 ilde deprem, sel, fırtına ve yangın olmak üzere gerçekleşen yıkıcılığı yüksek 70 afet olayı sonrasında, 987 bin 362 bin yapı içerisindeki 2 milyon 482 bin bağımsız bölümde hasar tespit çalışması yürütüldü. Tespitler sonrası "ağır hasarlı", "acil yıkılacak" konumunda bulunan binalardan 25 bin 471 bağımsız bölümün yıkım işlemi Bakanlık koordinasyonunda yapıldı. Bakanlıkça Türkiye'deki büyük afetler sonrası yapılan hasar tespit çalışmaları ve sonuçları şöyle: Elazığ'daki 6,8 büyüklüğünde deprem Bakanlıkça, 24 Ocak 2020'de başta Elazığ olmak üzere, Diyarbakır, Malatya, Tunceli , Adıyaman illerinde de etkisi hissedilen 6,8 büyüklüğündeki depremin ardından toplam 242 bin 429 bina, 735 bin 477 bağımsız bölüm incelendi. Hasar tespitleri, arama kurtarma çalışmalarını takip eden 14 gün içerisinde tamamlandı. İzmir'de 643 ekip ile hasar tespit çalışmaları yapıldı Başta İzmir olmak üzere, Aydın ili Kuşadası ilçesinde de etkisi hissedilen 30 Ekim 2020'de yaşanan 6,6 büyüklüğündeki depremle ilgili olarak Bakanlıkça toplamda 643 ekip ile hasar tespit çalışmaları yapıldı. İzmir ve Aydın'da 220 bin 169 bina, 1 milyon 41 bin 619 bağımsız bölüm incelendi. Arama kurtarma çalışmalarını takip eden 11 gün içerisinde tamamlanan hasar tespit çalışmaları özellikle yıkımın yoğun olduğu 4 mahallede yoğunlaştırıldı. İran Hoy depremi Türkiye'ye 20 kilometre mesafede 14 Haziran 2020'de İran'da yaşanan 5,9 büyüklüğündeki depremden Van yoğun şekilde etkilendi. Bakanlıkça görevlendirilen 64 kişinin yer aldığı 32 ekiple hasar tespit çalışmaları yapıldı. 6 bin 987 binadaki 9 bin 525 bağımsız bölüm incelendi. Hasar tespit çalışmaları arama kurtarma çalışmalarını takip eden 10 gün içerisinde tamamlandı. Bingöl depremi Başta Bingöl olmak üzere, Erzincan ve Erzurum illerinde etkisi hissedilen 14 Haziran 2020'de meydana gelen 5,8 büyüklüğündeki depremde, toplamda 102 ekiple hasar tespit çalışmaları yürütüldü. Depremden etkilenen illerde toplam 29 bin 27 binadaki 36 bin 476 bağımsız bölümde hasar tespit çalışması yapıldı. Çalışmalar 10 gün içerisinde bitirildi. Giresun sel felaketi Giresun'da 22 Ağustos 2020'de yaşanan ve özellikle Doğankent'le Dereli ilçelerinde yoğun tahribata sebep olan sel felaketi sonrası hasar tespit çalışmaları 33 ekiple yürütüldü. Çalışmalarda 1740 bina, 5 bin 272 bağımsız bölüm incelendi. Hasar tespit çalışmaları, arama kurtarma çalışmalarını takip eden 12 gün içerisinde tamamlandı. Kastamonu, Sinop, Bartın sel felaketi Kastamonu'nun Bozkurt, Sinop'un Ayancık ve Bartın'ın Ulus ilçelerinde yoğun tahribata sebep olan 11 Ağustos 2021'deki sel felaketinin ardından 50 ekip ile hasar tespit çalışmaları yapılarak, 5 bin 684 bina, 24 bin 262 bağımsız bölüm incelendi. Çalışmalar 12 günde tamamlandı. Orman yangınları Antalya, Mersin, Muğla, Osmaniye ve Adana illerinde yoğun tahribata sebep olan 28 Temmuz- 10 Ağustos'taki orman yangınları sonrası 50 ekiple 10 gün içerisinde tamamlanan hasar tespit çalışmaları sırasında 6 bin 497 binadaki 12 bin 252 bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. Dere yataklarında afet önleme tespit çalışmaları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, iklim değişikliğine bağlı olarak Türkiye'deki taşkınlar ve sel afetlerine karşı can ve mal güvenliğini sağlama amacıyla, yerleşim merkezlerindeki dere güzergahları üzerinde bulunan risk altındaki yapıların tespitine yönelik çalışmalarını da sürdürüyor. Dere yatağında ya da taşkın sahası içerindeki riskli yapıların tespiti için Yapı İşleri Genel Müdürlüğü ve Devlet Su İşleri İş birliği ile saha çalışmaları yürütülüyor. Bu kapsamda Karadeniz, Marmara ve Ege bölgelerindeki kentlerde dere güzergahlarında bulunan riskli yapıların tespiti yapılıyor. Buna göre, Karadeniz Bölgesi'nde 1 milyon 803 bin 930 metrekare oturum alanı ve 16 bin 503 bağımsız bölüm, Marmara Bölgesi'nde 1 milyon 403 bin 320 metrekare oturum alanı ve 8 bin 83 bağımsız bölüm, Ege Bölgesi'nde, 2 milyon 722 bin 314 metrekare oturum alanı ve 18 bin 300 bağımsız bölüm, Akdeniz Bölgesi'nde 24 bin 527 metrekare oturum alanı ve 3 bin 836 bağımsız bölüm ile Trakya'da 120 bin 751 metrekare ve 1793 bağımsız bölüm incelendi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Şu anda herhangi bir can kaybımız söz konusu değil. Köylerdeki taramalarımız devam ediyor. Şu ana kadar intikal etmiş bir olumsuz bilgi yok. Söylediğim gibi birkaç köyde ahır yıkılması söz konusu." dedi. Depremin merkez üssü olan Gölyaka ilçesinde yetkililerden bilgi alan Soylu, gazetecilere yaptığı açıklamada, 70'in üzerinde artçı sarsıntı meydana geldiğini belirterek, "4,4'ün üzerinde en son zannediyorum 6.50'de bir 4,3 daha geldi ve bu seviyelerde artçı sarsıntılar da 4'ün üzerinde artçı sarsıntı olabilir. Onun için mümkün olduğunca az hasarlı, hasarlı veya orta hasarlı binalarda durmamak lazım." ifadelerini kullandı. Şu ana kadar bir ağır hasarlı bina ile ilgili ihbar veya bildirim gelmediğini vurgulayan Bakan Soylu, yaptıkları taramalarda da böyle bir sonuca şu anda ulaşmadıklarını bildirdi. "30'UN ÜZERİNDE YARALI VAR" Düzce Valisi, Düzce Belediye Başkanı ile bir değerlendirme ortaya koyduklarını vurgulayan Bakan Soylu, şöyle konuştu: "Yaklaşık 30'un üzerinde yaralı söz konusu daha önce verdiğimiz bilgi çerçevesinde bir yaralımız ağır. Bolu'da da atlama suretiyle bir yaralımızın leğen kemiği kırık. Herhangi bir hayati tehlikesi yok ama Düzce'deki yaralının hayati tehlikesi var. Depremin olduğu 04.08'den itibaren Sayın Cumhurbaşkanımıza aralıklı olarak bilgi arz ettik. Hem 4,5 hem ondan sonraki yarım saatlik süreler içerisinde... Sayın Cumhurbaşkanımız aynı zamanda valilerimizle de görüşüp, kendilerinden illeri ile ilgili bilgileri aldılar. Biraz önce de yine Sayın Cumhurbaşkanımıza buraya indiğimizde bir bilgi daha arz ettik. Bir elektrik kesintisi var bunların önemli bir bölümü kontrollü kesintiler. Mahalle mahalle yavaş yavaş kontrollü bir şekilde veriliyor, şebekeye de elektrik verildi. Biraz sonra elektrikle ilgili de herhangi bir kesinti söz konusu olmayacak." "70'İN ÜZERİNDE ARTÇI SARSINTI OLDU" Bakan Soylu, doğal gaz ve elektrik kaçakları konusunda tedbirler alındığına işaret ederek, "70'in üzerinde artçı sarsıntı olduğunu söylemiştim. Vatandaşlarımıza gerek Kızılay gerek AFAD tüm ekipler battaniye olsun, diğer kendilerinin özellikle dışarıda kalabilecek imkanları sağlamak için desteklerde bulunuyorlar. Bölgelerden AFAD ekiplerimiz ve Kızılay ekiplerimiz, bölgeye intikal ediyor Allah'a şükür. Şu anda herhangi bir can kaybımız söz konusu değil. Köylerdeki taramalarımız devam ediyor. Şu ana kadar intikal etmiş bir olumsuz bilgi yok. Söylediğim gibi birkaç köyde ahır yıkılması söz konusu. Onlarla ilgili arkadaşlarımız da gerekli tespitleri yapıyorlar, tekrar geçmiş olsun dileklerimi ifade etmek istiyorum" değerlendirmesinde bulundu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Banu Aslan, bugüne kadar afet bölgesi ilan edilen 11 il ve afet bölgesi ilan edilmeyen ama talep gelen 6 ilde de hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü söyledi. Hasar tespitinde yüzde 84'e ulaşıldı Çalışmaların hızla devam ettiğini vurgulayan Aslan, "11 ilde toplamda 1 milyon 430 bin 363 bina incelendi. Bunların bağımsız bölüm olarak karşılığı ise 4 milyon 874 bin 588. Bunun içerisinde ticaret, konut, bina bazlı hepsi bulunuyor." dedi. Aslan, hasar tespitinde yüzde 84 seviyesine ulaşıldığını aktardı. 144 bin 595 bina ağır hasarlı Bölgede 420 bin bağımsız bölüme karşılık 144 bin 595 binanın ağır hasarlı olduğunu belirten Aslan, "Bunlarla ilgili itiraz süreçleri devam ediyor. Ama genel sayımız bu. Orta hasarlı 34 bin 747 bina tespit ettik. Biten illerimiz var, bir tık geride olan illerimiz var." diye konuştu. Aslan, çalışmaları 8 bin personelle eş zamanlı olarak sürdürdüklerine işaret ederek, şöyle konuştu: "Tek bina olarak gördüğünüz bir binaya, yeri geliyor 3 defa gitmek durumunda kalabiliyoruz. Mesela 20 Şubat 6,4'lük Hatay depreminden sonra Samandağ, Antakya ve Defne bölgesini tekrardan incelemek durumunda kaldık. Yaklaşık 43 bin bina ,130 binin üstünde bağımsız bölüme tekabül ediyor. Aslında yapılan denetim 1 milyon 600 binin üzerinde, bina bazlı. Çalışmalarımızı 8 bin personelle titizlikle sürdürüyoruz." Kilis'te çalışmalar tamam, Gaziantep'te sona yaklaşıldı Aslan, Kilis'te çalışmaların tamamının, Gaziantep'in de büyük bir bölümünde çalışmaların tamamlandığını kaydetti. Diğer illerde çalışmaların hızla sürdüğünü anlatan Aslan, "Bir haftaya yakın bir sürede kesin hasar tespit çalışmalarını 11 ilde tamamlayabileceğimizi öngörüyoruz." ifadelerini kullandı. Sahada çalışmaları kim yapıyor Aslan, sahada hasar tespitini inşaat mühendisi ile mimarların yaptığını aktararak, "Ben sahada makine mühendisi gördüm, elektrik mühendisi gördüm diyorlar. Evet görebilirsiniz çünkü biz farklı cihazlarla da havadan inceleme, bina bazlı inceleme yapıyoruz. Onları da cihaz kullanımında, farklı meslek gruplarındaki arkadaşlarımızı da değerlendirebiliyoruz." şeklinde konuştu. Hasar tespit çalışmalarının üç aşamada gerçekleştiğini anlatan Aslan, şöyle devam etti: "Birincisi afetin olduğu ilk anlarda birkaç saat içerisinde özel yazılımlı İHA'lar uçuruyoruz ve afetin etkilediği bölgeyi tespit etmeye çalışıyoruz. Ona göre ekip sayımızı oluşturuyoruz ve karşımızdaki ortamı görmüş oluyoruz. İkicisi yerine giderek çekiçle hasar tespit çalışması oluyor. Üçüncüsü de çok riskli bölgelerde Hatay'da, Gaziantep'in bir kısmında, Kahramanmaraş'ta, 11 ilimizde devam eden özellikle acil yıkılacak yapıların yakınında ya da enkazların yakınında ayakta olan binaların durumunu incelemek için. Bu, hem orada çalışan insanları korumak hem yapının durumunu tespit etmek. Bizim yaptığımız hasar tespit, ileride yaşanacak depremlerde bu binanın ne davranış göstereceğinin tespiti değildir. Yaşadığımız bu afetin, bu depremin o binada yaratmış olduğu etkinin tespitidir. 'Bu deprem bu binaya ne yaptı?' sorusuna yanıttır." Hasar tespitinde kolon ve kirişlerin durumunun önemli olduğunu belirten Aslan, şunları söyledi: "Bizim yaptığımız, depremin binada yaratmış olduğu hasarın tespiti. Onun için burada yapılan tespitte bizim için en önemli enstrüman çekiç. Çekiç ne işe yarıyor, çekiç o çatlağın yapısal bir hasarı, yapısal bir unsura sirayet edip etmediğini görmemize yarıyor. Yani şurada herhangi bir çatlak, çizik görebilirsiniz, bir iz görebilirsiniz ama bu boyanın üzerindeki bir izdir, sıvanın üzerindeki bir izdir. Biz bu sıvayı, boyayı kazıyarak kolona kirişe sirayet edip etmediğine bakıyoruz. 'Ya bir tane çekiçle mi anlıyorsunuz?'... Evet bir tane çekiçle anlaşılabiliyor." Natamam yapılarda "devam edilemez" binaya rastlanmadı Deprem bölgesindeki bitirilmemiş, tamamlanmamış anlamına gelen natamam yapıların da incelediğini vurgulayan Aslan, bu çalışmaların doktora ve üst düzeyde inşaat mühendisliği eğitimi almış kişilerce yapıldığını kaydetti. Birçok üniversiteden doçent, profesör düzeyinde akademisyenlerin sahada çalıştıklarını bildiren Aslan, açıklamalarına şöyle devam etti: "Sahada sadece bu işe bakan 184 ekip var. Yani 368 tane doktoralı, doçent, profesör akademisyen natamam yapılara bakıyor. Bu noktada Gaziantep merkez tamamlandı. Diğer bölgelerimizde de iyi gidiyoruz, bir ay gibi bir sürede bunu bitirmeyi hedefliyoruz. Üniversitelerdeki hocalarımızdan ya da doktora ve üstüne sahip kişiler tarafından yapılan incelemede 1386 natamam binanın incelemesi tamamlandı. Burada bu binalardan 1012'si, hasarsız yani birinci kategoride. 323'ü ise ikinci kategoride, yani ufak bir çatlak var ya da çatlaklar var ama yapısal bir duruma sebep olacak gibi değil. Ancak bunlarla da ilgili tedbir alınmalı. Hocalarımız da bu noktada öneri sunuyor. Diyor ki 'şurada şu çatlak var, bu inşaata burada kılcal düzeyde bile olsa şöyle bir çatlak var ve bunu şu metotta giderin'. Üçüncü kategoride olan 51 tane yapı tespit edildi. Üçüncü kategori riskli kategoridir. 'Bununla ilgili ileri düzey inceleme, deneysel inceleme başlatılsın' kararıdır. Oradan numuneler alınır, sıyırma deneyleri yapılır, birçok performans analizi yapılır ve buna göre bir güçlendirme projesi çıkar. O projeler yapılmadan bu inşaatların devamına müsaade edilmeyecek. Bu inşaatları yapan vatandaşlarımız da müteahhitlerimiz de bunu bilmelidir."
