Son Dakika:
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kosova Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri ve Diaspora Bakanı Donika Gervalla-Schwarz ile yüz yüze ve heyetler arası görüşmelerinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. Bakan Çavuşoğlu, Kosova'da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, beş ülkeyi kapsayan Balkan turunun son noktasında olduklarını, yaptıkları görüşmelerden son derece memnun kaldığını, dün akşam çalışma yemeğinde bir araya geldiklerini anımsattı. KOSOVA'YA FETÖ UYARISI Çavuşoğlu, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile ilgili yaptığı dikkat çeken açıklamada ise "Tek sınama diyebiliriz, onun dışında bizim hiçbir problemimiz yok. Çünkü bu FETÖ varlığı ilişkilerimizi zehirlemek için her türlü olumsuz çalışmayı sürdürüyor. Türkiye'de darbe girişiminde bulunan FETÖ'nün Kosova'daki varlığı bizleri ve Türk halkını derinden üzüyor. Bunu burada söylemeden geçemeyeceğim. Geçmişte ülkemizde uyguladığı stratejinin benzerini, aynısını Kosova'da da uyguluyor, bunları görüyoruz." ifadelerini kullandı. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin hızla ilerlediğini vurgulayan Çavuşoğlu, "Serbest ticaret anlaşmamız 2019 yılında yürürlüğe girdi. Bazı art niyetli çevreler bu serbest ticaret anlaşması aleyhine kampanyalar yaptılar, bunu gördük. Ama bu anlaşmaların ekonomik ilişkilerimize katkısı ortada. Geçen sene ticaretimiz yaklaşık yüzde 53 artış gösterdi. Kosova'nın da Türkiye'ye ihracatı ikiye katlandı. Bu sene ilk çeyrekte de yaklaşık yüzde 21 artış var Kosova'nın Türkiye'ye ihracatında. Ama biz bu rakamı yetersiz buluyoruz. Kosova'nın Türkiye'ye satabileceği daha fazla ürün olduğuna inanıyoruz. Türkiye'nin Kosova'ya ihracatı artarken, Kosova'nın da Türkiye'ye ihracatının artırmak için beraber çalışmamız lazım." ifadelerini kullandı. Çavuşoğlu, bu doğrultuda Karma Ekonomik Komisyonu toplantısını bir an önce gerçekleştirmeleri, İş forumlarını düzenli bir şekilde toplayıp iş insanlarını bir araya getirmeleri gerektiğine işaret etti. KOSOVA'DAKİ TÜRK YATIRIMLARI 10 BİNDEN FAZLA KOSOVALIYA İŞ İMKANI SAĞLIYOR Bunu dengelemek için Kosova'daki Türk yatırımlarının artırılması gerektiğini kaydeden Çavuşoğlu, "Buradaki Türk yatırımları bir taraftan istihdam sağlıyor, 10 binden fazla Kosovalıya iş imkanı sağlıyor. 410 milyon dolarlık bir yatırım var şu ana kadar. Ayrıca Kosova'nın üçüncü ülkelere ihracatını da artırıyor. Dolayısıyla elbette Kosova'nın iş insanlarımıza yatırım imkanlarını, şartlarını artırdıkça ve geliştirdikçe firmalarımız daha da fazla yatırım yapacaktır. Bu konularda da birlikte çalışmaya devam edeceğiz. İş insanlarımızı biz de ticaretimizi ve yatırımları artırmak için teşvik ediyoruz. Bir kahve firmasının da Türkiye'de yatırım yaptığını öğrendim buraya gelirken. Ondan da memnuniyet duydum. Kosova'nın Türkiye'de görünürlüğü bakımından da bu anlamda firma olarak, özel sektör olarak önemli." dedi. "FETÖ VARLIĞI İLİŞKİLERİMİZİ ZEHİRLEMEK İÇİN HER TÜRLÜ OLUMSUZ ÇALIŞMAYI SÜRDÜRÜYOR" Çavuşoğlu, Kosova'daki Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) varlığının ilişkilerin önündeki en büyük sıkıntı olduğunu vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı: "Tek sınama diyebiliriz, onun dışında bizim hiçbir problemimiz yok. Çünkü bu FETÖ varlığı ilişkilerimizi zehirlemek için her türlü olumsuz çalışmayı sürdürüyor. Türkiye'de darbe girişiminde bulunan FETÖ'nün Kosova'daki varlığı bizleri ve Türk halkını derinden üzüyor. Bunu burada söylemeden geçemeyeceğim. Geçmişte ülkemizde uyguladığı stratejinin benzerini, aynısını Kosova'da da uyguluyor, bunları görüyoruz. Bir taraftan gençleri zehirlemeye devam ediyorlar, bir taraftan medyaya yatırımlarını artırıyorlar. Diğer taraftan devlet kurumlarına sızma çalışmaları aynı şekilde devam ediyor. Yani Türkiye'de ve diğer ülkelerde yaptıklarını yapıyorlar. O nedenle bizim için Türkiye olarak, dost ve kardeş Kosova'da bunları görmek üzüntü verici. Kosova'nın kendi güvenliği ve geleceği bakımından da bunların tehlikeli olduğunu görüyoruz. Siz bakmayın bazı ülkelerin size işte bu FETÖ örgütüne destek verin ya da Türkiye'yi dinlemeyin gibi telkinlerine. Yarın hiçbirisinin size bir faydası olmaz. Dolayısıyla kendi güvenliğiniz bakımından da bu önemli." "TÜRKİYE OLARAK BU BÖLGENİN 90'LARIN KARANLIK GÜNLERİNE DÖNMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ" Beş Balkan ülkesine ziyaretine de değinen Çavuşoğlu, şunları kaydetti: "Belgrad'da başladık. Orada da aynı mesajları verdik. Biz Priştine-Belgrad yani Kosova ile Sırbistan arasındaki diyaloğu destekliyoruz. Ve diplomasi yoluyla anlaşmaya varılması gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca Bosna Hersek'teki gelişmeler, bölgedeki gelişmeler, Ukrayna savaşının bölgeye olumsuz yansımaları da var, alınacak dersler de var. Bölgede gerginliğin arttığını gördük. Türkiye olarak bu bölgenin 90'ların karanlık günlerine dönmesine izin vermeyeceğimizi defalarca söyledik. Bunun için de her türlü çalışmayı yapıyoruz. Bölgede tüm ülkelerle iyi ilişkileri olan ve herkesle konuşabilen bir ülke olarak bu doğrultuda çabalarımızı sürdüreceğiz. Diplomasiyi ön plana çıkaracağız. Dolayısıyla diyalog bölgedeki kalıcı barış ve istikrar için son derece önemlidir." Bu arada, basın toplantısı öncesinde Bakan Çavuşoğlu ve Kosova Çevre, Alan Planlama ve Altyapı Bakanı Liburn Aliu arasında Uçuş Frekanslarının Arttırılmasını Öngören Sivil Havacılık Mutabakat Zaptı imzalandı.
Sırbistan'ın Kosova vatandaşlarını özel bir belge ile ülkeye alma uygulamasına Priştine hükümetinden yanıt geldi. Sırbistan ile Kosova sınırı karşılıklı olarak kapandı ve barikat kuruldu. Kosova'da sirenler çalmaya başlarken, Kosova sınırına yakın Novi Pazar'da Sırbistan ile Kosova arasında çatışmaların başladığı iddia edildi.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova'nın bağımsız bir ülke olmadığını, uluslararası hukuka göre Sırbistan'ın bir parçası olduğunu söyledi. Vucic, Sırbistan Radyo ve Televizyonu'nda katıldığı programda bölgede yaşanan son gelişmeleri değerlendirdi. Pazar akşamı Kosova ile yaşananlarda "felaketin eşiğinden dönüldüğünü" ifade eden Vucic, "En kötü senaryonun önüne geçildi. Bazıları belli ki Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısını fırsat olarak görmek istiyor. Sırbistan'ı Rusya'ya bağlı göstermeye, Vucic'i de Batı'nın tepkisini çeken küçük Putin olarak resmetmeye çalışıyorlar." dedi. Vucic, Kosova Başbakanı Albin Kurti ile görüşmek üzere 18 Ağustos'ta Brüksel'e gideceğini ancak Kurti ile barışı sağlamanın mümkün olmadığını savundu. Her zaman barışı savunduğunu aktaran Vucic, "Ancak birileri Sırplara karşı sınırları aştığı zaman da susmayacağım. Kosova bağımsız bir ülke değil dolayısıyla Kosova'ya saldırı diye bir şey söz konusu olamaz. Kosova, uluslararası hukuka göre Sırbistan'ın bir parçasıdır." değerlendirmesinde bulundu. Vucic, Boşnaklarla da bir savaş hazırlığı içerisinde olmadıklarına işaret ederek, herkese karşı el uzattıklarını kaydetti. SIRBİSTAN-KOSOVA GERGİNLİĞİ Kosova'da yaşayan Sırplar dahil herkesin Kosova kimlik kartı ve plakasına sahip olması zorunluluğu getirileceğinin bildirilmesi üzerine Kosova'daki Sırplar, 31 Temmuz akşamı ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmıştı. Kosova hükümeti de Sırbistan'la olan sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılmasının ardından Sırbistan'la krize neden olan uygulamayı 1 Eylül'e erteleme kararı almıştı. Sırbistan, 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı kendi toprağı olarak görüyor. Avrupa Birliği'nin (AB) arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor. Kosova ile Sırbistan arasındaki diyalog süreci, 31 Temmuz akşamı yaşanan gerginlik gibi farklı nedenlerden sık sık kesintiye uğruyor.
Sırbistan Savunma Bakanı Milos Vucevic, yerel bir televizyon kanalında ülkesi ile Kosova ilişkilerine yönelik açıklamalarda bulundu. Kosova'daki durumun gergin olduğunun altını çizen Vucevic, "Bir kıvılcım her şeyi tutuşturmak ve istenmeyen bir yöne doğru hareket etmek için yeterli." ifadesini kullandı. Vucevic, Kosova Başbakanı Albin Kurti'nin "istikrarı bozmak isteyen hamleler" yaptığını iddia ederek, "Bu, Sırpların orada istenmediğine dair açık bir mesaj. Onun (Kurti'nin) yönetimi ve politikası, Kosova'da etnik temizlik yapmaya yönelik organize bir terördür." diye konuştu. Vucevic, uluslararası toplumun kendilerine sürekli "diyalog ve normalleşme" çağrısı yaptığını kaydederek, "Normal davranışlara meyletmeyen birini normalleştirmek zordur." değerlendirmesinde bulundu. Kosova'nın kuzeyindeki patlamalar Kosova'nın kuzeyindeki 4 belediyede 18 Aralık'ta yapılacak erken yerel seçimler öncesi, dün kuzeydeki bazı şehirlerde patlama ve siren sesleri duyulmuştu. Mitrovica kentinin güney ve kuzey yakasını birbirine bağlayan İber Köprüsü'nde Avrupa Birliği (AB) Hukukun Üstünlüğü Misyonuna (EULEX) bağlı güçler mevcudiyetini artırmıştı. Kosova Merkez Seçim Komisyonu (KQZ) görevlileri, Kosova polisi eşliğinde kuzeydeki ofislerine gitmiş ancak buraya girişleri mümkün olmamıştı. Kosova-Sırbistan gerginliği Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan'a mütekabiliyet ilkesi doğrultusunda "Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova'ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi" ve "Sırp makamlarınca Kosova'daki Sırplara verilen araç plakalarının 'RKS' (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi" ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu. Kosova'daki Sırplar, buna tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmış ve ülkede gerilim artmıştı. Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül'e erteleme kararı almıştı. Kosova tarafı, son olarak "yasa dışı" olarak nitelendirdikleri araç plakalarının yeniden tescil sürecinin Nisan 2023'e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine önce uyarıda bulunulacağını, ardından ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini bildirmişti. Taraflar, AB arabuluculuğunda 23 Kasım'da gerginliği düşürmek ve ilişkileri normalleştirme yolunda ilerlemek üzere anlaşmaya varmıştı. Sırbistan, 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı kendi toprağı olarak görüyor. AB'nin arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü'ne (KFOR) takviye amaçlı gönderilecek ilave asker sayısının 700 olduğunu duyurdu.
Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "NATO’nun talebi doğrultusunda Kosova’da 65. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı’na bağlı bir komando taburu ihtiyat birliği olarak görevlendirildi" ifadelerine yer verildi.
Kosova’nın Leposaviç sınır bölgesinde polis ile Sırp grup arasındaki çatışma devam ederken, 3 Sırp saldırganın etkisiz hale getirilmesi ile çatışmadaki can kaybı 4’e yükseldi. Dışişleri Bakanlığı, Kosova’da bir polis memurunun hayatını kaybetmesine yol açan saldırıyı kınadı.
