Son Dakika:
ASELSAN'ın Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yer alan açıklamasında, uluslararası bir müşteri ile radar, sınır güvenlik ve haberleşme sistemleri ihracatıyla ilgili olarak toplam bedeli 66 milyon 750 bin avro olan bir yurt dışı satış sözleşmesi imzalandığı bildirildi. Söz konusu sözleşme kapsamında teslimatların 2022-2024 döneminde gerçekleştirileceği aktarılan açıklamada, yeni iş ilişkisinin ortaklık faaliyetlerine etkisine ilişkin, "Şirketin cirosunu olumlu etkileyecektir." değerlendirmesi yapıldı.
İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama şöyle; Kadına yönelik şiddetin önlenmesi için harekete geçen İçişleri Bakanlığı, bu kapsamda hayata geçirdiği uygulamaların sonuçlarını almaya başladı. Bakanlık tarafından oluşturulan Kadın Acil Destek Uygulaması KADES; bugüne kadar 2,8 milyon kadın tarafından cep telefonlarına yüklendi. Uygulama üzerinden gerçekleşen 242 bin 473 ihbarın tamamına anında müdahale edildi ve bu ihbarların 138 bininin gerçek acil durumlar için yapıldığı belirlendi. İçişleri Bakanlığı aile içi ve kadına şiddetin önlenmesine yönelik çalışmalarına kararlılıkla devam ediyor. Bu kapsamda personel eğitim çalışmalarına ağırlık veren bakanlık, hayata geçirdiği KADES uygulaması ve Elektronik Kelepçe İzleme Merkezi gibi projeler ile de kadına şiddetin son bulması için çalışıyor. 1.102 aile içi ve kadına yönelik şiddetle mücadele birimi kuruldu Aile içi ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi kapsamında 1005’i polis merkezi amirliklerinde 97’si jandarmada olmak üzere 1.102 aile içi ve kadına yönelik şiddetle mücadele birimi, bu birimlerinin yanı sıra jandarma karakolları ile polis merkez amirliklerinde 1.497 güven masası kuruldu. Aile içi ve kadına şiddeti önlenmesi kapsamında 2018 yılından bugüne kadar toplam 309 bin polis ve jandarma personeline eğitim verildi. “Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddet Olayları Kayıt Formu” güncellendi Risk değerlendirme ve analiz çalışmalarının daha doğru yapılabilmesi amacıyla “Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddet Olayları Kayıt Formu” uluslararası geçerlilik ve ulusal tecrübeler doğrultusunda güncellendi. 3 milyona yakın kadın KADES’i telefonuna indirdi İçişleri Bakanlığınca 2018 yılında hayata geçirilen ve geçtiğimiz günlerde Akdeniz Parlamenterler Asamblesi tarafından ödüle layık görülen Kadın Acil Destek Uygulaması KADES; bugüne kadar 2 milyon 758 bin 120 kadın tarafından cep telefonuna indirildi. Uygulama üzerinden gerçekleşen 242 bin 473 ihbarın tamamına anında müdahale edilirken, bu ihbarların 138 bininin gerçek acil durumlar için yapıldığı tespit edildi. Elektronik kelepçe şiddeti önledi Aile mahkemeleri hakimleri tarafından verilen kararlara istinaden, şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan kişilerin şiddet mağdurlarına yaklaşıp yaklaşmadığının izlenebilmesi için elektronik kelepçe uygulamasına başvuruluyor. Bu kapsamda Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı arasında imzalanan protokolle, Güvenlik ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezi'nde (GAMER) 1000 kapasiteli elektronik kelepçe izleme merkezi kuruldu. Bugüne kadar toplam 764 kişiye elektronik kelepçe takılarak takibi gerçekleştirildi. Merkezde şu an 272 vaka aktif izleniyor. Elektronik kelepçe uygulaması ile takip edilen hiçbir olayda şiddet görülmedi. Aile içi ve kadına karşı şiddetle mücadele komisyonları kuruldu Kadına yönelik şiddetin önlenmesinde il ve ilçelerde valiler ve kaymakamların başkanlığında çalışmalara ağırlık verildi. Valilik ve kaymakamlıklar başkanlığında “Aile içi ve kadına karşı şiddetle mücadele komisyonları“ kuruldu. Ayrıca kadınlara yönelik eğitim, bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları yürütüldü. 503 bin 156 önleyici tedbir kararı verildi Aile içi kadına şiddet mağdurlarına yönelik önleyici ve koruyucu tedbirler de artırıldı. 6284 sayılı kanun kapsamında bugüne dek meydana gelen kadına karşı şiddet olaylarında, 42 bin 572 şiddet mağduru kadına yönelik 50 bin 380 koruyucu tedbir kararı alındı. 136 bin 753 şiddet uygulayan erkeğe karşı ise 503 bin 156 önleyici tedbir kararı verildi.
Ev dekorasyonu mağazalar zinciri olan ve ilk mağazasını 18 Kasım'da açan Malezyalı MR. D.I.Y., her yıl 40 milyon dolarlık yatırımla Türkiye'de 5 yılda 400 mağazaya ulaşmayı hedefliyor. MR. D.I.Y. Türkiye Ülke Müdürü Dilara Neyişçi Çağlı, ilk mağazalarını İstanbul Meydan AVM'de açtıklarını belirterek, "Sırada Metrogarden, Torium, Marmara Forum gibi AVM'ler var. Her hafta devamlı açılışlarımız olacak. Yıl başına kadar beş mağaza açacağız. Mayıs ayına kadar 24 mağaza açmış olacağız. 2023'e kadar İstanbul'da büyüyeceğiz daha sonra diğer şehirlere açılacağız. 81 ilin hepsinde olacağız. Her yerde ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. İlk etapta AVM'lerde olacağız daha sonra caddelere de açılacağız. Türkiye'de beş yıl içinde mağaza sayımız 400'leri bulacak" dedi. Milliyet'in haberine göre, Malezyalı grubun her yıl Türkiye'ye 40 milyon dolar yatırım yapacağını açıklayan Çağlı, "Grubun çok potansiyel gördüğü bir ülkeyiz. Bu yıl ocak ayında Türkiye'ye girme kararı alındı ve bir yıl dolmadan ilk mağaza açıldı. Hiçbir ülkeye bu kadar hızlı girmediler. Genç nüfusu ve potansiyeli açısından Türkiye grup için ilgi odağı. Buradan da çevre ülkelere ve Avrupa'ya açılma planları var. Avrupa'da ilk hedef İspanya. Şirket, Malezya dahil 8 ülkede var. Türkiye dokuzuncu pazar. Ülke sayısı da artacak" diye konuştu. Çağlı, Türkiye'deki ilk mağazalarının 500 metrekare olduğunu, genel olarak mağaza büyüklüklerinin 500 – 1200 metrekare arasında olacağını da aktararak, şunları anlattı: "MR. D.I.Y, 'daima en ucuz' sloganıyla 18 bin ürünle hizmet veriyor. Kendimizi yapı market sektörü, hırdavat gibi zincirlere rakip olarak görmüyoruz. Biz ev güzelleştirme sektöründeyiz. Bizde farklı kategoriler var. Kırtasiye, ev aksesuarı, evcil hayvan aksesuarı, spor malzemesi, takı, otomobil aksesuarı gibi kategorilerimiz var. Bizim kategorimizde kimse yok. Ürün fiyatlarımız 3 TL'den başlıyor, 600 TL'ye kadar çıkıyor. Ürünlerin yüzde 30'unu iç pazardan alacağız, yüzde 70'i yurtdışından gelecek. Ama yerli ürün oranı giderek artacak. Hatta buradaki üreticilere, üçüncü partilere diğer MR. D.I.Y ülkelerine ihracat yapma şansı da vereceğiz." 3 BİN KİŞİYE İSTİHDAM Çağlı, "Genel merkezde 24 kişiyiz. Mağaza başına 15 kişi istihdam edeceğiz. Beş yıl sonraki projeksiyonda genel merkez çalışan sayısının 300, mağaza çalışan sayısının 3 bin kişi olmasını hedefliyoruz" dedi. 'DÖVİZ KURU BİZİ ETKİLEMEZ' Çağlı, artan döviz kurlarıyla ilgili de şu yorumu yaptı: "Biz zaten bu artışı öngörüyorduk. Panik havasında değiliz, zam hiç gündemimizde olmadı. Biz fiyat seviyesini koruyup müşteriyle aramızdaki güveni oluşturacağız. İsteğimiz, müşterimiz bizi tanısın, sevsin. Şirketin finansal gücü kuvvetli. Büyük bazlı satın almalar yapıyor, fiyat artışından rahatsız olmuyoruz. Biz ayrıca bu artışın geçici olacağını öngörüyoruz, Türkiye'nin bu süreçten çıkacağına inanıyoruz".
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Nurettin Canikli, TBMM Genel Kurulunda, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi üzerinde AK Parti Grubu adına yaptığı konuşmada, bütçelerin önemli bir kaleminin de belediyelere aktarıldığını söyledi. Belediyelere aktarılan kaynakların yerinde kullanılıp kullanılmadığının önem arz ettiğini belirten Canikli, bunun milletin menfaatine harcanıp harcanmadığının denetlenmesi gerektiğini ifade etti. İstanbul Büyükşehir Belediyesince gerçekleştirilen bazı ihalelerde usulsüzlükler olduğunu savunan Canikli, otobüs bakım ve onarım hizmetleriyle ilgili ihaleleri Ulaşım İç ve Dış Ticaret AŞ isimli bir şirketin aldığını anlattı. Canikli, 7 ihalede ortalama yaklaşık maliyete göre indirim oranının yüzde 1 olduğunu kaydetti. Nurettin Canikli, AK Parti döneminde bu ihalelerin ortalama indirim oranının yüzde 22 olduğuna dikkati çekerek, "Yarışmanın olduğu hiçbir normal ihalede, ihale rakamı kesinlikle yaklaşık maliyet rakamına yaklaşmaz. Onun çok altındadır" diye konuştu. 'Fütursuzca soygun yapılıyor' Sistematik bir organizasyon olduğunu söyleyen Canikli, "Sadece belli firmalar giriyor, o firmalara diyorlar ki 'Siz, eksik belge verin, ihale dışı kalın'. Tek başına ihaleyi alan o firmaya da yaklaşık maliyet rakamı idare tarafından bildiriliyor, söyleniyor. Yoksa o rakamı yakalaması mümkün değil, eşyanın tabiatına aykırı, milyonda bir ihtimal. Hepsinde tam bir tezgah kurulmuş. Saadet zinciri. Müthiş bir organizasyon" dedi. Göz göre göre fütursuzca soygun yapıldığını ifade eden Canikli, şunları söyledi: "Maliye müfettişliği görevinde bu tür soruşturmaları çok yaptım. Kanuna, mevzuata aykırılıklarla karşılaştık, gereği yapıldı. Sistematik bir yolsuzlukla hiç karşılaşmadık bugüne kadar. Tarihin en büyük yolsuzluğu. Sadece 7 ihale. 1993'teki İSKİ skandalı bunun yanında devede kulak kalır. Sizin de sorumluluğunuz var. 'Duymadık, bilmedik' demeyin, onun için söylüyorum. Şimdi yapılması gereken şu; gideceksiniz, hesap soracaksınız. Tamam, Sayın Kılıçdaroğlu TÜİK'e gidin ama önce baskını buraya yapın. Şu ara biz bu görüşmelere devam ederken orada ihale yapılıyor ve belediye, devlet soyuluyor. Bugüne kadar bu şirkete 1.8 milyar liralık ihale verilmiş." Canikli, diğer ihalelere de göz attığını ancak ayrıntılı inceleyemediğini dile getirerek, İstanbul Büyükşehir Belediyesince yapılan toplu taşıma ihalelerinde de yaklaşık maliyete göre indirim oranının yüzde 1 civarında olduğunu belirtti. 'Belediyenin borcu katlandı' CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun kara kış fonundan bahsettiğini anımsatan Canikli, "700 milyon fazla ödeme var. Gidin alın. Belediye sizin belediye. Hırsızlık var, haksız kazanç var. Belediye, devlet zarara uğratılıyor. Gidin alın, kara kış fonu olarak kullanın. Uzağa gitmenize gerek yok" ifadelerini kullandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi devralındığında 23 milyar lira olan borcunun 2020 sonu itibariyle 45 milyar liraya çıktığını, şu anda 100 milyar lirayı geçtiğini ve borcun katlandığını vurgulayan Canikli, yatırımların, sosyal harcamaların azaltıldığını belirtti. Canikli, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin koalisyonla yönetildiğini dile getirerek, "Parlamenter sistem olayını bir kez daha düşünün. Bir koalisyon söz konusu olduğunda nasıl bir yönetim tarzı ortaya çıkıyor İstanbul Büyükşehir Belediyesinde bunu somut olarak gördük, yaşıyoruz. Türkiye geriye gitmeyecek. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın. Türkiye büyümeye, güçlenmeye devam edecek. Türkiye bölgesinde ve küresel ölçekte oyun kurucu bir ülke olmaya devam edecek. Kim ne derse desin Türkiye'nin bu yürüyüşünü hiç kimse durduramayacak" diye konuştu. 'Her türlü rezilliğin hesabını siyaseten de soracağız' CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Canikli'nin yaptığı konuşmanın bütçeyle alakalı olmadığını savunarak, "Bir ülkenin bütçesi hakkında grubu adına 30 dakika gibi bir süre alıp, söyleyecek hiçbir şeyi olmayıp, içinde bulundukları tükenmişlikten meseleyi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sayıştay raporuna getirecek duruma Allah kimseyi düşürmesin" dedi. Özel, Canikli'nin, Sayıştay raporundaki İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin sorulan sorulara cevaplarını da okumasını istedi. 'Hırsızlık' kelimesinin de yargı önünde hesabını soracaklarını söyleyen Özel, "Geçmişte yaptığınız her türlü rezaletin hesabını siyaseten de soracağız. Günü gelince Yüce Divan yargılamasını dikkatle takip edeceğiz sizin için" diye konuştu.
ASELSAN'ın Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yer alan açıklamasında, ASELSAN ile uluslararası bir müşterisi arasında bir yurt dışı satış sözleşmesi imzalandığı bildirildi. Savunma sistemleri ihracatı ile ilgili olarak imzalanan yurt dışı satış sözleşmesinin toplam bedelinin 11 milyon 950 bin 760 dolar olduğu belirtilen açıklamada, söz konusu sözleşme kapsamında teslimatın 2022 yılı içerisinde gerçekleştirileceği kaydedildi. 700 MİLYON LİRA VE 85 MİLYON DOLAR BEDELLİ SÖZLEŞME ASELSAN'ın 7 Aralık'taki Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yer alan açıklamasında, Savunma Sanayii Başkanlığı ile toplam 700 milyon lira ve 85 milyon dolar bedelli bir elektronik harp projesi sözleşmesi imzalandığı bildirilmişti. Söz konusu sözleşme kapsamında teslimatların 2024-2026 döneminde gerçekleştirileceği aktarılan açıklamada, "Şirketin cirosunu olumlu etkileyecektir" değerlendirmesi yapıldı.
Bakan Süleyman Soylu, konuya ilişkin yaptığı açıklamada,” Ankara Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile alakalı sayın milletvekili de sordu. Dün ve ondan önceki gün Nurettin Canikli Bey açıklamalarda bulundu. Yaptığı açıklamada özellikle şunu söyleyeyim; 11 bin 415 ihalenin yüzde 14’ünün açık ihale usulü ile geri kalan yüzde 86’lık 9 bin 791 ihalenin ise doğrudan temin ya da pazarlık usulü ile yapıldı.” ifadelerini kullandı. “MASAK VE VERGİ DAİRESİ TARAFINDAN SORUŞTURMA BAŞLATILMIŞTIR” Bakan Soylu sözlerini sürdürerek şunları kaydetti: “Burada bize de gelen ihbar çerçevesinde yaklaşık 2 milyar TL tutan bir işin 730 milyon liralık bölümünün üzerinde fazla ödendiği ve bu ihalelerin yanlış yapıldığı hususunda mülkiye müfettişlerince, MASAK ve Vergi Dairesi tarafından soruşturma başlatılmıştır. Yine Ankara Büyükşehir Belediyesi’nce asfalt ihalesiyle ilgili çok önemli bir ihbar üzerine de yine aynı ekiplerle soruşturma başladı” NE OLMUŞTU? CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat’ın müşavirliğini yaptığı Ulaşım İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2 milyar TL tutarında 14 ihale aldığı görülmüştü. Ayrıca Karabat’ın Ekrem İmamoğlu Belediye Başkanı olduktan sonra mali müşavir olduğu bildirilmişti. Konuyu TBMM’deki bütçe görüşmelerinde dile getiren AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Nurettin Canikli,”İstanbul Büyükşehir Belediyesi 1 Temmuz 2019 tarihi ile 12 Kasım 2021 arasında toplam 11 bin 415 tane ihale yapmış yani sözleşme yapmış. Bu ihalelerin bin 624 tanesini açık ihale yöntemi ile gerçekleştirmiş. 11 bin 415 ihalenin bin 624 tanesini açık ihale yöntemi ile yani rekabetin, yarışmanın sağlandığı yöntemle gerçekleştirmiş. 9 bin 791 ihale ise kapalı ihale yöntem ile yapılmış. Yani doğrudan yönetim mal ve hizmet satın alacağı kişiye davetiye gönderiyor ya da onları pazarlaya çağırıyor. 11 bin 415 ihalenin bin 624 tanesi açık ihale yöntemi ile 9 bin 791 tanesi kapalı ihale yöntemi ile yapılmış” demişti. Maliye müfettişliği görevinde bu tür soruşturmaları yaptığını dile getiren Canikli, kanuna ve mevzuata aykırılıklarla karşılaştıklarını, gereğinin yapıldığını söyledi. Sistematik bir yolsuzlukla hiç karşılaşmadıklarını belirten Canikli,” Tarihin en büyük yolsuzluğu. Sadece 7 ihale. 1993’teki İSKİ skandalı bunun yanında devede kulak kalır. Sizin de sorumluluğunuz var. ’Duymadık, bilmedik’ demeyin, onun için söylüyorum. Şimdi yapılması gereken şu; gideceksiniz, hesap soracaksınız. Tamam, Sayın Kılıçdaroğlu TÜİK’e gidin ama önce baskını buraya yapın. Şu ara biz bu görüşmelere devam ederken orada ihale yapılıyor ve belediye, devlet soyuluyor. Bugüne kadar bu şirkete 1,8 milyar liralık ihale verilmiş.” diye konuşmuştu. Şirketin İBB’den aldığı ihaleler şöyle: 20 Eylül 2019- 531 Adet Otokar Kent 290LF Model Otobüsün Bakımı, Arıza ve Hasar Onarımı, Servise Hazırlanması, Yol Yardımı ve Garaj İşletimi) (Pazarlık Usulü İhale) 23 Eylül 2019- 385 Adet Citaro Solo Otobüsün Bakımı, Arıza ve Hasar Onarımı, Servise Hazırlanması (Pazarlık Usulü İhale) 20 Kasım 2019- 24.258.000 Kilometre Otobüs, Bakım ve Onarımı (Açık İhale) 21 Kasım 2019- 23.427.00 Kilometre Otobüs Bakım Onarımı (Açık İhale) 27 Aralık 2019- 2.639.000 Kilometre 139 Adet Karsan 74 Adet Connectog Otobüslerin Bakım Onarımı (Pazarlık Usulü İhale) 23 Aralık 2020-1.938.750 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı (Pazarlık Usulü İhale) 23 Aralık 2020- 1.890.600 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı (Pazarlık Usulü İhale) 22 Ocak 2021- 3.740.300 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı (Pazarlık Usulü İhale) 22 Ocak 2021- 3.781.200 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı (Pazarlık Usulü İhale) 9 Şubat 2021- Ayazağa Garajı İşlettirme (Açık İhale) 9 Mart 2021- 40.689.000 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarım (Açık İhale) 11 Mart 2021- 137.621.000 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı (Açık İhale) 11 Mart 2021- 37.191.00 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı (Açık İhale) 16 Haziran 2021- BMC Procity Model Ağır Hasarlı Aracın Onarımı (Açık İhale)
Sayıştay'ın belediyelere ilişkin denetim raporu, acı gerçeği ortaya çıkardı. CHP'nin yönettiği belediyelerde; gecekondu bölgelerinin ıslahı için kullanılması gereken paraların amaçları dışında harcandığı Sayıştay tarafından somut örneklerle gözler önüne serildi. Sabah'ın haberine göre; 'Gecekondu Fonu'ndaki tutarların belediye tarafından istenilen bir yere harcanmasının mümkün olmamasına rağmen milyonlarca lira, belediyenin giderlerine gitti. SAYIŞTAY KAYIT ALTINA ALDI Sayıştay Başkanlığı'nın açıkladığı 2020 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu'nda şok tespitler yer aldı. Ekrem İmamoğlu yönetimindeki İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin fonda yer alan 53 milyon 458 bin 820 TL'yi başka amaçlar için kullandığı Sayıştay müfettişleri tarafından kayıt alına alındı. Raporda "2020 yılı içerisinde toplam 53.458.820,75 TL aktarıldığı ve muhtelif mal ve hizmet alımları için mevzuata aykırı harcamalarda kullanıldığı tespit edilmiştir" ifadelerine yer verildi. KURUŞUNA KADAR ARAŞTIRILDI Geçen yıl gecekondu fonu olarak ayrılan milyonlarca lirayı 'mevzuata aykırı olarak' harcayan Adana'nın Seyhan Belediyesi, bu yıl da aynı yönteme başvurdu. Denetçiler; Seyhan Belediyesi'nin gecekondu fonunda olması gereken 2 milyon 624 bin 422,69 TL'nin amacı dışında kullanıldığını belirledi. AMACINA UYGUN HARCANMADI Sayıştay denetçilerinin Samsun'un Atakum Belediyesi'nde yaptığı denetimlerde, hazineye ait taşınmazların satışından fona aktarım yapılmadığı tespit edildi. Toplamda 553 bin 414,87 TL, gecekondu bölgelerinin ıslahı için kullanılmadı. İzmir'in Menemen Belediyesi'ne yönelik denetimde de hazine tarafından gönderilen 392 bin TL'nin amacına uygun harcanmadığı belirtildi. FARKLI ŞEKİLDE DEĞERLENDİRİLDİ Bornova Belediyesi ise fonda toplanması gereken paraların bir kısmını vadeli bir hesapta, kalan kısmını vadesiz başka bir hesapta tuttu. Sayıştay yaptığı incelemede şunları kaydetti: "Belediyenin, Gecekondu Kanunu gereğince oluşturduğu vadesiz hesapta 53.451,25 TL bulunduğu görülmüştür. Ayrıca Gecekondu Kanunu gereğince oluşturduğu vadeli hesapta tahakkuk eden toplam 75.605,49 TL faizin ise belediyenin başka bir banka hesabına aktarıldığı görülmüştür."
Gençlere iş fırsatı oluşturan, part-time çalışmada sosyal güvenlik, izin, kıdem tazminatı gibi haklar önemli ölçüde güvenceye alınıyor. Üniversiteli gençlerin istihdam edilmesini kolaylaştıracak, yeni çalışma modelleri ve teşvikleri de içeren adımlar devreye giriyor. Türkiye'de resmi kayıtlara göre kısmi çalışanların sayısı 200 bini geçiyor. Geleceğin mesleklerinde yeni iş olanakları oluşturmaya katkı sağlayacak geçiş destekleri de yeni yıldan itibaren yaşama geçirilecek. Yeni yıldan önce Meclis'e sunulacak yasal düzenlemeyle bu kapsamda çalışanların hafta tatili, yıllık ücretli izni hak etme süresi ve kıdem tazminatına hak kazanma süreleri İş Kanunu'nda açıkça belirtilecek. Part-time çalışanlar eksik günlerini isteğe bağlı olarak öderken, hem kamu hem de özel sektörde projelerde iş bulmaları kolaylaşacak. EMEKLİLİK PRİMLERİNİ DEVLET ÖDEYECEK Tam zamanlı çalışmadan kısmi zamanlı çalışmaya geçen çalışanlar için gelir vergisi istisnası da gündemde. Kısmi zamanlı çalışmaya geçilenden arta kalan bakiye gün sayısı kadar emeklilik primlerini devletin ödemesi öngörülüyor. Kısmi süreli çalışanlar emeklilik primini iki yolla 30 güne tamamlayabilir. İsteğe bağlı sigorta primi ödeyerek ya da borçlanma yapılabilir. İsteğe bağlı sigorta ile eksik prim günlerini 30 güne tamamlayanlar, işsizlik maaşından yararlanmak amacıyla isterlerse işsizlik sigortası için de prim yatırabilirler. Bu durumda, kendi belirledikleri günlük kazancın yüzde 3'ü üzerinden prim yatırmaları gerekiyor. Sabah'ın haberine göre, Yasada 'kısmi süreli çalışma" olarak nitelendirilen part-time çalışmaya ilişkin merak edilen soruların yanıtları şöyle: 1-Part-time çalışmada ücretler nasıl hesaplanıyor, yasal koruma var mı? İş Kanunu'na göre tam süreli sözleşmede haftalık çalışma süresi 45 saat olarak uygulanıyor. Kısmi süreli sözleşme de haftada 30 saat ve altındaki süreler için yapılıyor. Sigorta bildirimleri çalıştıkları saatlerin güne çevrilmesi sonucunda oluşan prim günleri esas alınarak yatırılır. Hesaplama her bir 7.5 saatlik çalışma 1 gün olarak kabul edilerek gün kesirleri tam gün alınarak gerçekleştiriliyor. Bu ayın sonunda yapılacak düzenlemeyle çalışanların hafta tatili, yıllık ücretli izni hak etme süresi ve kıdem tazminatına hak kazanma sürelerine ayrıntılar kanunda açık şekilde ortaya konulacak. 2-Part-time çalışanlar eksik günlerin primini tamamlayabilir mi? Emeklilik için eksik prim gününü 30 güne tamamlamak çalışanın tercihine bırakılmış durumda. İsteğe bağlı ya da borçlanma yoluyla eksik prim günlerinin tamamlanması mümkün. İsteğe bağlı sigorta ve borçlanmada günlük asgari ücret ile bunun 7.5 katına kadar prim ödeme imkanı bulunuyor. Ayda 12 gün prim yatıran isteğe bağlı sigorta ile kalan 18 günün primini ödeyebilir. İsteyen eksik günlerini emekliliğe yakın bir tarihte borçlanabilir. 3-Kısmi süreli çalışanın saat ücreti tam süreli çalışana göre farklı mıdır? Part-time çalışanlar ücret ve paraya ilişkin menfaatlerde tam süreli çalışanlarla farklı işleme tabi tutulamaz. Tam süreli çalışanlara göre çalışılan süreye orantılı olarak ödeme yapılması gerekiyor. Örneğin ayda 30 gün çalışan işçiye net 3 bin lira üzerinden günde 100 lira veriliyor, on gün çalışana da günlük 100 lira ödenmesi gerekiyor. 4- Sigorta yapılması zorunlu mu? Kısmi süreli çalışanların da sigortalarının yapılması zorunluluğu bulunuyor. Sözleşmesi aylık ücret üzerinden yapıldıysa haftalık çalışma süresi dikkate alınmadan 30 günlük sigortalı bildirilir. Bu durumda ödenecek ücret de brüt asgari ücretin altında olamaz. Sözleşme saat ücreti üzerinden gerçekleştiyse bir ayda çalışılan süreler toplanır ve günlük 7.5 saat olan çalışma süresine bölünür. Hesaplanan gün sayısı üzerinden prim yatırılır. Bu hesaplamada 7.5 saatten az olan küsuratlar da 1 gün kabul ediliyor. 5- Kısmi süreli çalışmada genel sağlık sigortası primi ödemesi nasıl yapılıyor? Bir ay içinde yirmi günden az çalışanın eksik güne ait sağlık sigortası primini 30 güne tamamlama zorunluluğu bulunuyor. Anne, baba, eş üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişilerin eksik günlerin sağlık primini yatırması gerekmiyor. Gelir testi ile ödeme gücü olmadığı belirlenenlerin prim yatırması gerekmiyor. 6- Bu kapsamda çalışıp işsiz kalanlar işsizlik maaşı alabilir mi? İsteğe bağlı sigorta ile eksik prim günlerini tamamlayanlar işsizlik sigortası primi de yatırabilir. Bu durumda işsizlik maaşından yararlanılabilir. 7- Yıllık izin uygulaması tam gün çalışanlara göre farklı mı? Part-time çalışanların yıllık izni çalıştığı süreye göre belirleniyor. Ayda 10 gün çalışan bir yıllık sürenin sonunda 5 gün izin hakkı elde eder. Yasal düzenleme ile yıllık ücretli izni hak etme süresi de çalışan lehine düzenlenecek. 8- Kıdem tazminatı konusunda nasıl bir düzenleme yapılacak? İş Kanunu'na göre kıdem tazminatına hak kazanabilmek için aynı işverene bağlı bir veya birden fazla işyerinde en az bir yıl çalışma zorunluluğu bulunuyor. Yıllık ücretli izne hak kazanmak için de aynı şekilde bir yıl çalışma koşulu aranıyor. Kıdem tazminatı ödenmesi konusunda kısmı süreli çalışanlar lehine esneklik sağlanacak. 9- Çalışma mevzuatında yeni iş modellerine göre güncelleme söz konusu olacak mı? Türkiye, salgın döneminde yaygın şekilde kullanılan "kısmi süreli, evden, uzaktan, vardiyalı" çalışmanın ardından yeni nesil iş modelleri tanıştı. Bu iş modelleri de çalışma mevzuatına uyum sağlayacak şekilde revize ediliyor. Çalışanların hakları yasal olarak korumaya alınacak. Ücret ve çalışma koşulları net şekilde ortaya konulacak. Uzaktan çalışma modellerinde internet bağlantısı olan bir bilgisayar, yazıcı, cep telefonu verilmesi gibi tüm ayrıntılar sözleşmelerle netleştirilecek. Roller tanımlanacak, sorumluluklar net şekilde ortaya konulacak. 10- Gençler kamu kurumlarında kısmi süreli çalışabilir mi? Salgınla mücadele sürecinde uzaktan, kısmi çalışmanın yaygınlaştığı kamu kurum ve kuruluşlarında da yeni istihdam modellerine ilişkin çalışma yapılıyor. Dönüşümlü iş paylaşımı, dağıtılmış işgücü modeli, ödünç iş ilişkisi, yıllık iş süreleri modeli gibi uygulamalar devreye girecek. Kamuda esnek çalışma yöntemleri uygulanırken, mali, sosyal hak, yardımlar gibi özlük haklar ise saklı kalacak.
