Son Dakika:
CHP’li Erkan Aydın’ın konuşması sırasında, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile CHP sıraları arasında sözlü tartışma yaşandı. Gerilimin büyümesi ile, tartışma yumruklaşmaya kadar gitti. FOTOMONTAJ FOTOĞRAFI GÖSTERDİLER CHP’li Erkan Aydın’ın fotomontaj olduğu ortaya çıkan Süleyman Soylu fotoğrafını provoke edip bile bile TBMM’de göstermesi tepkiye yol açtı. Süleyman Soylu’nun Sezgin Baran Korkmaz’ın uçağına binerken çekildiği iddia edilen fotoğrafı Halk TV servis etmiş ve fotoğrafın fotomontaj olduğu tüm detaylarıyla ortaya çıkmıştı.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Denizli’de Kanaat Önderleri, Muhtarlar ve STK Temsilcileri Buluşması’na katıldı. Rusya'nın Donbas'a yönelik askeri operasyonunu değerlendiren Kılıçdaroğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin acilen toplanması gerektiğini dile getirdi. “TBMM’Yİ ACİLEN TOPLAYIN” Kılıçdaroğlu, “Avrupa’nın göbeğinde nükleer güce sahip olan devletin bir başka ülkeye bir şekliyle girmiş olması, dünyanın bunu sadece seyretmiş olması, hepimizin dikkatle izlemesi gereken bir tablodur. Güvenlik zirvesinden sonra TBMM’yi acilen toplayın.” dedi. “TÜRKİYE, MONTRÖ'YE SADIK KALMALIDIR” Türkiye’nin alacağı tavra yönelik de konuşan Kılıçdaroğlu, “Türkiye, güvenliği açısından Montrö'ye sadık kalmalıdır. Atılacak her bir yanlış adımın faturası bize ağır olur.” diye konuştu.
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, Rus kuvvetlerinin Ukrayna'nın başkenti Kiev'e yaklaşmaya çalıştığını ancak kuvvetlerin hala Kiev dışında olduğunu belirterek, kriz karşısında boğazların nasıl kontrol edileceği sorusuna, Montrö'nün nasıl uygulayacağına ilişkin kararı Türkiye'nin vereceğine dikkat çekti. ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısı hakkında ve yaşanan kriz sürecinde boğazların kontrolüne ilişkin dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Kirby yaptığı açıklamada, kriz karşısında Boğazların nasıl kontrol edileceği sorusuna, Montrö'nün uygulanmasında Türkiye'nin karar sahibi olduğuna dikkat çekti. Kirby, "Montrö'yü nasıl uygulayacağına Türkiye karar verecektir. Bu onların konuşacağı bir meseledir, fakat Rusya'nın hala Karadeniz'e iniş yapan savaş gemilerinin olduğunu biliyoruz. Karadeniz hakkında konuşmak için son bir güncelleme veremeyeceğim fakat açıkça biliyoruz ki Rusya'nın fırsatını bulursa hala geri gelme yeteneği var" ifadelerini kullandı. ABD'nin, Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmaları önlemek için her iki ülke arasında bir tür potansiyel seçenekler bulmaya çalıştığını belirten Kirby, Rusya'nın bununla ilgileneceğinden emin olmadığının altını çizdi. Kirby yaptığı açıklamada, ABD'nin Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge oluşturmayacağını kaydederek, "NATO'nun her karışını koruyacağız. Bu hava sahalarını da kapsıyor" dedi. "RUSYA KİEV'E YAKLAŞMAYA ÇALIŞIYOR" ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Kirby, Rus güçlerinin Ukrayna'nın başkenti Kiev'e yaklaşmaya çalıştığını, fakat şu anda Kiev'in dışında olduklarını belirtti. Kirby, "Rus kuvvetlerinin ilerlediğini veya Kiev'e karadan hareket edebilmek için yaklaşmaya çalıştıklarını açıkça görüyoruz. Hala kent merkezinin dışında olduklarını değerlendiriyoruz fakat bildiğimiz şey, açıkça Kiev ile ilgili niyetlerinin olduğu ve başkentte hareket etmeye devam etme isteklerinin olduğudur" ifadelerini kaydetti. Ukraynalıların Kiev çevresinde oldukça etkili bir şekilde direndiklerini aktaran Kirby, "Ukraynalılar Putin'in yapabilecekleri karşısında sert ve kararlı bir direnişle ülkeleri için savaşıyorlar. Rusların daha güneye hareket etmesini zorlaştırdılar" şeklinde konuştu.
Geçen ay dünya gündeminin ilk sıralarına çıkan Rusya-Ukrayna krizi, son 6 günde yaşanan gelişmelerle birlikte artık Ankara'da da 'savaş' olarak tanımlanıyor. Geçtiğimiz günlerde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından da kullanılan bu tanım, Ankara'nın üstlendiği diplomatik çabalarına ve geleceğe dair olası senaryolara karşı alacağı tedbirler ve atacağı adımlara yönelik işaretler de veriyor. Savaşın üzerinden bugün itibariyle geçen bir haftada yaşanan gelişmeler ile diplomasi ve güvenlik kaynaklarından edinilen bilgiler, Türkiye'nin diplomatik çabaları yoğunlaştırmakla birlikte, olası senaryolara karşı da 'milli çıkarlar'ı esas alarak, Montrö Boğazlar Sözleşmesi dahil uluslararası hukuktan doğan hak ve yetkilerini kullanacağı; yine uluslararası anlaşmalarla sahip olduğu NATO dahil tüm uluslararası kurumlar nezdinde çözüm odaklı çabalarını sürdüreceği yönünde. Ankara bu kapsamda, yıllardır dünyaya uyarıda bulunduğu 'mevcut uluslararası sistemin sorunlara çözüm üretemediği' gerçeğinin de artık anlaşılması gerektiğini, BM Güvenlik Konseyi başta olmak üzere tüm uluslararası kurumların reformdan geçirilmesi talebini de muhataplarına iletiyor. 5 BAŞLIKTA ANKARA'NIN TUTUMU Akşam Gazetesi'nin haberine göre, Türkiye'nin savaşın öncesinde ve son bir haftada ortaya koyduğu çabalar ile Ukrayna'da yaşanan gelişmeler ve ABD ile Avrupa tarafında atılan adımlar izlendiğinde, Ankara'nın tutumu 5 başlıkta özetlenebilir. 'SAVAŞ' NİTELEMESİ: Ankara, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısını 'uluslararası hukukun ihlali ve kabul edilemez' diye değerlendirdi, 'savaş' diye niteledi. Özellikle de, bu girişimin bölgenin huzur ve güvenliğine hizmet etmeyeceğini vurguladı. UKRAYNA'NIN BÜTÜNLÜĞÜ: Rusya ve Ukrayna dahil tüm muhataplara, Kırım'ın Rusya tarafından ilhak edildiği 2014'ten bu yana "Ukrayna'nın siyasi egemenliğini ve toprak bütünlüğünü savunduğunu" bildirdi. Ankara, bu tavrını Ukrayna'da süren savaş için de koruyor. DİPLOMASİDEN UMUT KESİLMEDİ: Türkiye, aynı şekilde 2014'ten bu yana barışçıl çözüm için yürüttüğü çok yönlü diplomasiyi, savaş sırasında da sürdürüyor. Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, hem Rusya ve Ukraynalı hem de Avrupalı mevkidaşlarıyla görüşme trafiği yürütmeye devam ediyor. Bu kapsamda Türkiye, Rusya ve Ukrayna arasında önkoşulsuz olarak başlatılan görüşmelerden memnun ve en kısa sürede ateşkesle sonuçlanması için gereken desteği vermeye hazır olduğunu taraflara iletti. TÜM SENARYOLAR MASADA: Ankara, bütün süreç boyunca 'işbirliğine dayalı iyi ilişkiler' ve 'savaşın çözüm olmadığı, aksine insani dramlar ürettiği'ne vurgu yaparak çözüm arayacak. Ancak savaşın uzaması veya şiddetlenmesi ya da genişlemesi durumu da dahil, bütün olası senaryolar değerlendirilerek, ülkenin çıkarı ve vatandaşların refahını koruma adına alıncak tedbirler ve atılacak adımlar belirlendi. Kaynaklar, ayrıntı vermeden, bu kapsamda birçok tedbirin alındığını, hazırlıkların tamamlandığını da belirtiyorlar. ÖNCELİK MİLLİ ÇIKARLAR: Ankara'nın bütün senaryolarda önceliği ise Türkiye'nin milli çıkarlarını korumak. Bu temelde bölgenin dengeli ve istikrarlı bir barışa kavuşması için uluslararası hukuktan doğan hak ve yetkiler kullanılacak. Buna, Montrö Sözleşmesi de dahil. Ankara bu bağlamda kendisini denge ve istikrar unsuru olarak görüyor. YALAN HABERLER ENERJİ TÜKETİYOR Ankara'da üzerinde çalışılan bir başka konu da savaştan etkilenme riski taşıyan Türk vatandaşları, akraba topluluklar ve sığınmacıların güvenliği ile Türkiye aleyhine kampanyaların Ukrayna konusunda bile sürüyor olması. Türkiye, Kovid salgınının başında dünyanın dört bir yanından vatandaşlarını tahliye ederek büyük bir başarıya imza atmıştı. Aynı başarıyı, Ukrayna'dan tahliyelerde de gösterdi. Verilen bilgilere göre Ukrayna'daki 25 bin vatandaşa tek tek ulaşıldı, onlardan 6 bin 600'ü tahliye talebinde bulundu ve 5 bini ilk 6 gün içinde sağ salim tahliye edildi. Kalan vatandaşların güvenliği ve olası tahliye taleplerine karşı da hazırlıklar tamamlandı. Ayrıca, savaşın ilk gününden başlatılan Ukrayna'ya ve sınırdaki Batı ülkelerine göç eden sığınmacılara yönelik insani yardımlar, AFAD ve Kızılay tarafından arttırılarak devam ettirilecek. Bu başarıya rağmen, Türkiye'ye karşı tahliyelerde yetersiz kalındığı, enerji ve gıda arz güvenliğine dair yalan haberler de 'karalama kampanyası' olarak nitelendiriliyor. Ankara, başta Ukrayna ve Rusya'dakiler olmak üzere tüm vatandaşlarına 'resmi kanallardan gelen bilgileri takip etmeleri' uyarısında bulunuyor.
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı askeri harekat sonrası en çok merak edilen konuların başında Montrö Anlaşması'nın hükümleri ve sürecin nasıl ilerleyeceği geliyor. Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Üyesi ve Altınbaş Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Çağrı Erhan, Milliyet'e Montrö Sözleşmesi'ni değerlendirdi: Sözleşme açık kapı bırakmıyor. Montrö'ye göre savaş ve barış durumlarındaki uygulamalar farklı, Karadeniz'e kıyısı olan ülkelerin durumu diğer ülkelerden farklı olarak net olarak belirtilmiş. Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkelerin büyük savaş gemileri veya uçak gemilerini Karadeniz'e sokamayacakları güvence altına alınmıştır. BAĞLAMA YERİ KRİTER Savaş olarak tanımlanan durumda savaşan devletlerin savaş gemilerinin Boğazlar'dan geçemeyeceğini ancak savaşa katılmayan Karadeniz'e kıyıda ülkelerin ise barış zamanında olduğu gibi gemilerini geçirebileceğini dile getiren Prof. Dr. Erhan, "Ancak bağlama limanından ayrılan ve geçici görevle Suriye açıklarına giden savaş gemileri, tekrar limanlarına dönebilir. Ancak bağlama limanı Baltık Denizi olan bir gemi ise mevcut durumda Boğazlar'dan geçemez. BM Güvenlik Konseyi'nden karar çıkması durumunda veya Türkiye'nin askeri yardım antlaşması varsa gemilerin geçmesine müsaade edebilirler" diye konuştu. 21 GÜNLÜK SÜRE "Montrö Anlaşması'na göre Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkeler savaş gemilerini Boğazlar'dan geçirmek için 15 gün önce Türkiye'ye başvurup izin almak zorunda" diyen Prof. Dr. Erhan, şu bilgileri paylaştı: "Karadeniz'e kıyısı olan ülkelerin ise 7 gün önceden geçiş izni almaları gerekir. ABD, İngiltere, Fransa gibi Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkelerin Boğazlar'dan Karadeniz'e geçirebileceği savaş gemilerinin 8 bin ton ağırlığını geçmemesi gerekir. Montrö'ye göre Boğazlar'dan geçen savaş gemileri 21 günlük süre sonunda Karadeniz'den çıkması gerekir. Bunu yaparken sadece İstanbul Boğazı'ndan değil, Marmara ve Çanakkale Boğazı'nı da geçerek çıkış yapma zorunluluğu vardır. 21 günlük süreden sonra yeniden izin alarak giriş yapılabilir. ABD, İngiltere, Fransa gibi Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkeler insani amaçla bile olsa Boğazlar'dan uçak gemisi ve büyük destroyerlerini geçiremez. 'SAVAŞTA YETKİ BİZDE' Montrö Sözleşmesi'ne göre Türkiye'nin içinde bulunduğu bir savaş durumu veya yakın savaş tehdidinde Boğazlar'ın denetim yetkisi tamamen ülkemize ait. Türkiye, savaşa girmesi durumunda Boğazlar'ı istediği gibi geçişe açıp-kapama hakkına sahip. Böyle bir durumda istediğimiz ülkenin gemilerini geçirip, geçirmeme yetkimiz bulunuyor. Aynı şekilde bir ülkeye ültimatom verilmesi durumunda Boğazlar'dan geçiş ve yetki tamamen Türkiye'nin denetiminde olur. NATO üyesi ülkelerin Boğazlar'dan geçişiyle ilgili bir hüküm bulunmuyor. Ancak NATO'nun bir müdahelesi olur ve Türkiye'de bu müdahalenin içinde yer alırsa Boğazlar konusunda yetki meselesi Tükiye'nin lehinde gelişir." KARADENİZ'E KIYISI OLAN ÜLKELER - Türkiye, Rusya, Ukrayna, Bulgaristan, Romanya, Gürcistan - Türkiye, Bulgaristan, Romanya ise hem Karadeniz'e kıyısı olan hem de NATO üyesi ülkeler '3. DÜNYA SAVAŞI ÇIKMAZ AMA RUSYA DAĞILIR' Nükleer savaş ya da 3. Dünya Savaşı çıkmasına ihtimal vermediğini de sözlerine ekleyen Prof. Dr. Erhan, "3. Dünya Savaşı çıkmaz, bunun adı 'Dünya ile Rusya Savaş' olur. Rusya'nın, Belarus dışında müttefiki yok. Çin bile Rusya'nın arkasında durmaz. Putin'in daha akıllı hareket edeceğini ve tüm dünyayı karşısına almaya devam etmeyeceğini düşünüyorum. Putin mevcut politikasını sürdürürse, Rusya dağılır, dümdüz olur" değerlendirmesini yaptı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Twitter'da Mustafa Kemal Atatürk'ün bir fotoğrafının, Kabe üzerine konumlandırılmış şekilde görselinin paylaşılmasının ardından harekete geçti. Savcılık, şüpheli hakkında "5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna Muhalefet" ve "halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama" suçlarından resen soruşturma başlattı. Savcılık ayrıca şüphelinin tespiti ve gözaltına alınması için İstanbul İl Emniyet Müdürlüğüne talimat verdi.
Seçimler için Başkent'te görevini yerine getiren Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, ardından yaptığı açıklamalarda hakkında çıkan iddialara değinerek, "Montajları yapan FETÖ" ifadelerini kullandı.
Terör örgütlerinin açıktan destek verdiği 7'li koalisyonun cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun montaj iddialarına gazeteci Nedim Şener ve AK Parti İstanbul Milletvekili Hulki Cevizoğlu'ndan videolu cevap geldi.
