Son Dakika:
Yıllardır ABD'den hem para hem de silah desteği alan terör örgütü PKK, Irak istihbaratındaki kaynaklara göre, Ukrayna'da Rusya safında yer alıyor. Daha önce de Karabağ Savaşı'nda Ermenilerin tarafında yer alan PKK'lıların kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Ukrayna'daki görevinin 'isyan çıkarmak' olduğu belirtildi. PKK'DAN PUTİN'E DESTEK Örgüt elebaşlarından Duran Kalkan, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamalarda savaşı Ukrayna'nın kazanamayacağını ifade ederek terör örgütünün savaştaki tarafını belirtmişti. Kalkan, Ukrayna'nın 'yaptıklarının bedelini ödediğini' söylemişti. 'KARABAĞ SAVAŞINDA DA ERMENİLERİN YANINDAYDILAR' Silahlı çatışma uzmanı Vera Mironova ise sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı: "Irak istihbaratındaki kaynaklara göre PKK, Ukrayna'da Rusya tarafında yer alıyor. Ve öncesinde Karabağ savaşında da Ermeni tarafındaydılar. Tek şeyleri isyan ve bunda iyiler. Bu yüzden oradaki rollerini tahmin edebiliriz." https://twitter.com/vera_mironov/status/1504698702258135043?s=21
Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı saldırıların ardından Rus güçleri, Azak Denizi dahil olmak üzere Ukrayna'nın birçok Karadeniz'e kıyısı olan noktada kontrolü ele geçirmişti. Rusların saldırılarına karşı Ukrayna ordusu ise ülkenin Karadeniz kenti olan Odessa açıklarına mayınlar döşemişti. Son gelişmelerin ardından Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) tarafından yapılan açıklamada, Odessa kenti açıklarına döşenen mayınlar için önemli bir risk ihtimaline değinilerek, Ukraynalılar tarafından Odessa açıklarına döşenen mayınlarda kopmalar başladığı ileri sürüldü. FSB'nin Halkla İlişkiler Birimi tarafından yapılan açıklamada, "Rusya tarafından özel bir askeri operasyonun başlatılmasının ardından Ukrayna Donanması, Odessa, Özi, Çornomorsk ve Yuzhne limanlarına ve açıklarına yaklaşık 420 eski tip mayın tarlası oluşturdu. Bu mayınlar 20. yüzyılın ilk yarılarında üretildi. Fırtınalı koşulların başlamasıyla birlikte denizin dip ankrajlarına bağlanan kablolarda kopmalar meydana geldi. Karadeniz'in batı kesiminde mayınlar rüzgar ve akıntıların etkisiyle serbestçe hareket etmeye başladı" ifadeleri kullanıldı. İSTANBUL BOĞAZI TEHLİKEDE İDDİASI Ukrayna'nın döşediği mayınlarla ilgili yapılan açıklamada, İstanbul Boğazı'nın risk altında olduğunu da belirten FSB'nin Halkla İlişkiler Birimi, "Ukrayna'nın listelenen liman bölgelerinde güneye doğru yüzey akıntılarının baskın olduğu göz önüne alındığında, mayınların İstanbul Boğaz'ına ve Akdeniz havzası sularına sürüklenme ihtimali göz ardı edilmez" ifadelerini kaydetti. Açıklamada, Ukrayna'nın denize mayın döşemesinin uluslararası anlaşmaların ihlaline neden olduğu vurgulanarak, "Bu, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin bir kez daha uluslararası hukukun temellerini tamamen hiçe saydığını ve Avrupa Birliği (AB) vatandaşları da dahil olmak üzere insan hayatını hiçe saydığını gösteriyor" vurgusu yapıldı. Açıklamanın sonunda ise, "Rus Donanması'nın Karadeniz Filosu, mayın tehlikesini dikkate alarak 18 Mart 2022 tarih ve 116 sayılı ilgili kıyı uyarısını yayınladı" denilerek, mayın tehlikesinin resmi kayıt altında kamuoyuna aktarıldığı belirtildi.
Günlük basın toplantısında Ukrayna-Rusya savaşı üzerine soruları yanıtlayan Kirby, savaşın 27'nci gününde Rus ordusunun halen büyük ölçüde hedeflerini gerçekleştiremediğini ifade etti. Bir gazetecinin "Askeri bir bakış açısıyla açısıyla, Ukrayna'nın savaşı kazanmasının mümkün olduğunu düşünüyor musunuz?" sorusuna Kirby, "Evet düşünüyoruz. Bazı yerlerde bunu yapıyorlar da. Rusların ele geçirdiği veya işgal ettiği toprakları geri almaya çalışıyorlar. Ruslar belirledikleri stratejik hedeflerin hiçbirine ulaşamadı. Ve ulaştıkları hedeflere de kesinlikle kolay ya da kayıpsız ulaşamadılar. Ukraynalılar çok sert bir savunma yapıyorlar." yanıtını verdi. Kremlin Sözcüsü Dimirty Peşkov’un Rusya'nın "varoluşsal bir tehditle karşı karşıya kaldığı takdirde" nükleer silahlara başvurabileceğine ilişkin yorumu üzerine bir soruya yanıt veren Kirby, Rusya’nın nükleer silah konuşlanmasını değiştirip değiştirmediğini yakından takip ettiklerini söyledi. Kirby, "Stratejik caydırıcılık konuşlanmamızı değiştirmemiz gerektiği sonucuna varmamıza neden olacak hiçbir şey görmediğimizi söyleyebilirim. Bakan (Lloyd Austin) stratejik caydırıcılık konuşlanmamızın sadece anavatanı değil, müttefiklerimizi ve ortaklarımızı da savunmak için iyi yapılandırıldığı konusunda rahat ve emin." diye konuştu. Sözcü, Rusya’nın nükleer ile ilgili retoriğini ise “tehlikeli” olarak nitelendirdi ve bu şekilde nükleer silahları gündeme getirmenin “sorumlu bir nükleer gücün hareket etmesi gerektiği bir yol olmadığını” belirtti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki Milli Güvenlik Kurulu (MGK) ulusal ve bölgesel güvenlik gündemiyle Beştepe'de toplandı. Toplantı 3 saat 45 dakika sürdü. Bu yılın ikinci MGK toplantısında, perşembe günü Erdoğan'ın da katılacağı Brüksel'deki Olağanüstü NATO Liderler Zirvesi öncesinde Rusya-Ukrayna krizine dair değerlendirme yapıldı. "Türkiye ara buluculuk çabalarını sürdürecek" Toplantı sonrasında yapılan yazılı açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "PKK/KCK-PYD/YPG, FETÖ ve DEAŞ terör örgütleri başta olmak üzere milli birlik ve beraberliğimiz ile bekamıza yönelik her türlü tehdit ve tehlikeye karşı yurt içinde ve yurt dışında azim, kararlılık ve başarıyla icra edilen operasyonlar hakkında kurula bilgi sunulmuş ve ilave tedbirler görüşülmüştür. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki son gelişmeler tüm boyutlarıyla ele alınmış; saldırıların bir an önce nihayete erdirilerek ateşkesin sağlanması ve iki ülke arasındaki sorunların Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü gözetilerek kalıcı bir şekilde çözülmesine yönelik çabaların artırılmasına ihtiyaç duyulduğu kaydedilmiştir. Türkiye'nin Karadeniz'de barış ve istikrarın idamesi için Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin titizlikle uygulanması da dahil olmak üzere sorumluluklarının gereği yerine getirmesinin yanında ara buluculuk ve kolaylaştırıcılık çabalarının sürdüreceği belirtilmiştir.
NATO'nun tarihi olağanüstü zirvesi, savaşın gölgesinde, Brüksel'de gerçekleşiyor. NATO'nun en büyük ikinci ordusuna sahip olan, Ukrayna ile ilişkileri iyi olan ve Rusya ile görüşebilen tek NATO üyesi Türkiye'nin söyleyecekleri ise hayati önemde. TRT Haber'in sorularını cevaplandıran ABD'li ve Avrupalı uzmanlar, Türkiye'nin konumunu değerlendirdi. George Mason Üniversitesi'nde Jeopolitika Danışmanı olan Richard Outzen'e göre Türkiye hem Rusya hem de Ukrayna ile iyi ilişkilere sahip. Türkiye Rusya ile iletişimi olan, aynı zamanda Rusya'yı caydırma yeteneği olan tek NATO üyesi. "ZELENSKİ ARABULUCU OLMASI İÇİN BİRKAÇ KEZ TÜRKİYE'YE BAŞVURDU" ABD ve Batı Rusya'yı caydıramadı. Rusya, Ukrayna'ya saldırdı. Batı ağır yaptırımlarla uluslararası toplumdan dışladığı Rusya'ya, diplomasi masasına dönüş çağrısını yineliyor. Bu konuda da Türkiye'nin önemine vurgu yapılıyor. German Marshall Fund'dan Alexandra De Hoop Scheefer "Türkiye gerek askeri gerek siyasi destek anlamında önemli bir role sahip. Eğer bir nihai anlaşmaya varılacaksa bu Türkiye'yi arabulucu pozisyonunu kullanmaya zorlayacaktır. Zira Türk yapımı SİHA'lar çok önemli rol oynuyor ama bence daha da önemlisi Zelenski arabulucu olması için birkaç kez Türkiye'ye başvurdu." diyor. Endişelerin gerçekleşmemesi noktasında Türkiye'nin ittifak içerisindeki kritik önemi sıklıkla dile getiriliyor. ABD yönetimi Türkiye'nin bu rolüne her fırsatta atıfta bulunuyor.
Ukrayna'ya yönelik saldırıları nedeniyle batılı ülkelerin hava sahasını kapatmasına misilleme olarak uçuşlarını durduran Rusya, birçok ülkeye seferleri yeniden başlatıyor. Rusya'nın ulusal havayolu şirketi Aeroflot, 7 Nisan tarihinden itibaren Türkiye, Ermenistan, Kazakistan, Özbekistan, Mısır ve İsrail dahil toplamda 17 ülkeye Soçi'den uçuş başlatılacağını açıkladı. Aeroflot tarafından yapılan açıklamada, uçuşların Rossiya Havayolu şirketi tarafından yerli üretim Sukhoi Superjet 100 uçaklarıyla yapılacağı ifade edildi. Rusya Federal Havacılık Kurumu'ndan 28 Şubat'ta yapılan açıklamada, Avrupa devletlerinin Rus uçaklarına veya Rusya'da kayıtlı sivil uçuşlara yasak getirmesine karşılık olarak 36 ülkenin uçaklarına hava sahasının kapatıldığı belirtilmişti.
Dolmabahçe Sarayı önünde sabahın erken saatleri itibari ile yoğun bir trafik yaşandı. Çok sayıda basın mensubunun hazır beklediği alana ilk olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geldi. Rusya-Ukrayna heyetleri görüşmelerin yapılacağı Dolmahçe'deki Çalışma Ofisi'ne geldi. Her iki ülkenin heyeti de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı açılış konuşmasına katıldı. CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: HER TÜRLÜ KATKIYA HAZIRIZ Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında "Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Trajediyi durdurmak tarafların elindedir. Bir an önce barışın sağlanması herkesin faydasına olacaktır. Görüşmelerden artık somut sonuçlar alınması gereken döneme girildiğini düşünüyoruz. Dünya sizlerden gelecek hayırlı ve müjdeleri haberleri bekliyor. İşinizi kolaylaştıracak her türlü katkıya hazırız." dedi. HEYETLER ARASI GÖRÜŞME BAŞLADI Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşması sonrası heyetleri selamlayıp çalışma ofisinden ayrılırken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Müzakere masasındaki heyetlere eşlik etti. Öte yandan görüşmelerin yapılacağı yerde yoğun güvenlik önlemleri alındı. Rusya ve Ukrayna arasındaki baş başa görüşmeler ve heyetler arası görüşmeler az önce sona erdi. GÖRÜŞME BİTTİ, İLK AÇIKLAMA UKRAYNA TARAFINDAN GELDİ! Ukrayna heyetinin açıklamasından satır başları ise şöyle oldu: "Ulusal garanti alabilmek için elimizden geleni yapacağız. Kırım konusu çok önemli. Uluslararası güvenlik o bölgelerde çalışmayacak ama biz resmi konuşmalarda bulunuyoruz. Bazı ülkeler şimdiden bu konuda garantör ülke listesine katılmak için isteklerini bildirdiler. Ukrayna'nın geleceğini şimdiden düşünmeliyiz. Aramızdaki anlaşmaya bazı maddeleri ekledik. Bu maddeler Ukrayna'nın üyeliğine engel değil yardımcı olmaları gerektiğini belirtiyor. "Ukrayna egemenliği ve bütünlüğünü sağlayacak bir anlaşma ,için uğraşıyoruz. Az önce anahtar bir madde söylendi. NATO'nun 5. maddesini içeren madde de dahil olacak. Eğer biz saldırıya uğrayacaksak biz 3 gün içinde acil bir zirve çağrısı yapma hakkımız var. Bu zirve çerçevesinde bir şey çözülmezse ülkeler bize silah ve yardım sağlayacak. Bu sayede Ukrayna güvenliğini sağlayabiliriz. Bu maddeyi ekleyebilirsek o zaman Ukrayna bugünkü statüsünü fixlemek imkanına sahip olacak. Bu garantilerle, NATO'nun 5. maddesinde olduğu gibi, Ukrayna anayasasında olduğu gibi ülkemizde yabancı asker bulunmayacak ve biz de NATO'ya girmeyeceğiz. Askeri tatbikatlar ülkeler arası anlaşmalar sağlanırsa yapılabilir." "Ukrayna Devleti Rus devletinden farklı çalışıyor. Biz bugün olumlu noktalara da dokunduk. Ukrayna garantör ülkeleri ile biraz farklı ilişkilerde bulunacak. Güvenlik garantileri bizim için en önemlisi. Ukrayna'da belki referandum düzenlenebilir. Ukrayna halkı kendi fikrini söyleyecektir. Kırım konusuna gelince Ukrayna ve Rusya pozisyonlarını ikili konuşmalar devam edecek. Bugün Rusya'ya bunu teklif ediyoruz. Ukrayna ve Rusya müzakereler devam ettiği sürece güç kullanmasın. Çünkü Kırım konusunun çözülmesi lazım. Donetsk ve Lugansk biraz daha farklı konu bunu cumhurbaşkanları kendi aralarında çözecektir." GÖRÜŞME ÖNCESİ KULEBA'DAN AÇIKLAMA Görüşmeler öncesinde televizyonda bir basın açıklaması yapan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, “Halkımızı, topraklarımızı ya da egemenliğimizi pazarlık konusu yapmıyoruz” dedi ve ekledi; “En alt seviyede insani sorunlar, en üst seviyede de ateşkes uzlaşmasına varmak gündemimizde.” MÜZAKERELER İKİ GÜN SÜRECEK Türkiye Rusya’ya hava sahasını kapatmadığı için Rus heyetini taşıyan uçak, dün saat 16.15’te İstanbul’a sorunsuz olarak indi. Ukrayna heyeti ise önce bir komşu ülkeye karayoluyla geçti, oradan da hava yoluyla Türkiye’ye geldi. Ukrayna heyetini taşıyan uçak dün akşam Atatürk Havalimanı’na iniş yaptı.
Alman gazeteci Wolfram Weimer, "Haftanın Şahsiyeti Erdoğan" başlıklı makalesinde, "Dünya İstanbul'a bakıyor ve barış umuyor" ifadelerini kullandı. Alman gazeteci-yazar Wolfram Weimer, NTV Online'da "Haftanın Şahsiyeti" köşesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yer verdi. "Haftanın Şahsiyeti Erdoğan" başlığıyla yeni bir makale yayınlayan Weimer, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşa dair dikkat çekici ifadeler kullandı. Ateşkesin sağlanabilmesi için barış görüşmelerini Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İsrail, İsviçre, Papa veya Birleşmiş Milletler'in değil Erdoğan'ın İstanbul'da organize edebildiğini söyleyen Weimer, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya ile Ukrayna arasında bir arabulucu olarak belirlendi. Türkiye, yaptırımlara katılmayan tek NATO ülkesidir. Erdoğan bunun yerine yeni boru hattı anlaşmaları yapıyor ve Rusya ile devasa bir nükleer santral inşa ediyor" yorumunda bulundu. "DÜNYA İSTANBUL'A BAKIYOR" İstanbul'daki müzakere görüşmeleri ile ilgili de açıklamalarda bulunan Weimer, "Dünya İstanbul'a bakıyor ve barış umuyor. Rusya ve Ukrayna temsilcileri, Türk metropolünde ateşkes hakkında görüşmek istiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu konuda şahsen anlaştı. Bakanlar düzeyindeki ilk görüşmeler 10 Mart'ta Türkiye'nin Antalya kentinde gerçekleşti. Erdoğan, Putin'in Ukrayna'dan onurlu bir şekilde çekilmesi gerektiğini formüle ediyor. Erdoğan uyguladığı politikalarla kendisini her iki savaşan taraf için de diplomatik bir müzakereci olarak konumlandırmayı başardı. Erdoğan her iki tarafta da iyi ilişkilere vurgu yapıyor. Türkiye için hem Rusya hem de Ukrayna Karadeniz'de iyi komşular. Türkiye, Rusya'nın Avrupa Konseyi üyeliğinin askıya alınmasından kaçınan tek üye oldu. Türkiye ayrıca Batı'nın Rusya'ya yönelik yaptırımlarına katılmayan tek NATO ülkesidir" dedi. Rusya'daki Türk işletmelerinin öneminde de bahseden Weimer, "Avrupa Birliği'nden farklı olarak, Ruslar halen birçok Türk ATM'sinden yerli banka kartlarını kullanarak para çekebiliyor. Türk inşaat firmalarının Rusya'daki faaliyetleri de önemli. Türk şirketlerinin Rusya'daki inşaat projelerinin toplam hacmi yakında 100 milyar dolara ulaşacak" sözlerine yer verdi. İSTANBUL'DA KURULAN TARİHİ MASA DÜNYA BASININDA Rusya-Ukrayna savaşında ateşkesi sağlamak diplomasi trafiğini yürüten Türkiye, bir kez daha dünya siyasi arenasının kesişim noktası haline geldi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın İstanbul'da Dolmabahçe'de Rusya Ukrayna barış müzakereleri için kurulan tarihi masa, dünya basını tarafından yakından takip edildi. Tarihi görüşmelere ev sahipliği yapan Türkiye'nin arabuluculuk rolüne bir kez daha dikkat çekilirken, Başkan Erdoğan'ın yaptığı açılış konuşmasında kullandığı ifadeler manşetleri süsledi. BBC Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın barış müzakerelerinde yaptığı açılış konuşmasına dikkat çeken İngiliz medya kuruluşu BBC, Erdoğan'ın Putin ve Zelenskiy'i de ağırlama davetine yer verdi. Başkan Erdoğan'ın, barış için somut adımların atılması için zamanın geldiğini vurguladığını belirten BBC, Erdoğan'ın "Barışın ve ateşkesin sağlanması iki tarafın da faydasınadır" sözlerine de yer verdi. CNN ABD'li haber kuruluşu CNN, tarihi görüşmenin açılış anlarını canlı takip etti. Başkan Erdoğan'ın, görüşmelerden her iki ülke için de olumlu bir sonuç çıkması temennisine yer veren CNN, Erdoğan'ın Putin ve Zelenskiy'e verdiği mesajları da manşete taşıdı. THE GUARDIAN Müzakere görüşmelerini canlı yayınlayan İngiliz The Guardian da, Başka Erdoğan'ın açılış konuşmasındaki başlıkları öne çıkardı. Erdoğan'ın, liderler zirvesi çağrısı yaptığını belirten The Guardian, Erdoğan'ın "Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin yararına değildir" sözlerine yer verdi. LE FIGARO Fransız Le Figaro da, İstanbul'da gerçekleşen Rusya Federasyonu-Ukrayna Müzakere Heyetleri Toplantısı'nı canlı takip eden kuruluşlardan biri oldu. Erdoğan'ın açılış konuşmasında odaklanan Le Figaro, Erdoğan'ın bu görüşmelerin Ukrayna ve Rusya ile bölge ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını dilediği detayına yer verdi. Le Figaro, Erdoğan'ın "Müzakere süreci, barışa dair ümitleri yeşertmiş, tüm dünyayı heyecanlandırmıştır. Görüşmeleri bu kapsamda canı gönülden destekliyoruz" ifadelerini kullandığına dikkat çekti. DEUTSCHE WELLE Alman Deutsche Welle de, görüşmeleri canlı takip etti. İstanbul'da başlayan tarihi görüşmeleri, Başkan Erdoğan'ın açılış konuşmasıyla veren DW, Erdoğan'ın barış mesajlarını manşete taşıdı. Ateşkes lideri çağrısı yapan Erdoğan'ın "Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz." sözleri de öne çıkan başlıklardan oldu. HAARETZ İsrail gazetesi Haaretz, canlı gelişmeleri anbean güncelledi. İsrailli gazete, barış görüşmelerine ev sahipliği yapan Türkiye'nin rolüne dikkat çekti. JERUSALEM POST Bir diğer İsrail yayın kuruluşu Jerusalem Post da, tarihi görüşmeleri yakından takip etti. Barış görüşmelerinde yaşanan anları duyuran JP, Başkan Erdoğan'ın önceki gün Putin ile yaptığı telefon konuşmasına dikkat çekti.
