Son Dakika:
“Bayraktar TB2”, Polonya Ordusu envanterine giriyor… Polonya Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak, insansız hava aracının videosunu paylaştı, “Geliyorlar” yazdı. DHA'nın haberine göre Polonya Savunma Bakanlığı ise bu mesajı alıntılayarak “Beklemede kalın” notunu düştü. Eğitim verildi Öte yandan geçtiğimiz günlerde Baykar tarafından, Bayraktar TB2'lerde görev yapacak Polonyalı kursiyerlere eğitim verildiği duyurulmuştu. Görevlerini başarıyla tamamlayan Polonya Ordusu'ndan personeller, mezun olmuştu. Tamamen yerli ve milli üretim Baykar tarafından geliştirilerek kullanıma sunulan Bayraktar TB2 Taktik S/İHA Sistemi, kullanıcıya tüm çözümleri bir arada sunan bütünleşik ağ tabanlı bir sistem mimarisi. Sistem, Bayraktar TB2 S/İHA Platformu, Yer Kontrol İstasyonu, Yer Veri Terminali, Uzak Görüntü Terminali, İleri Üs ve Jeneratör ile Römork modüllerinden oluşuyor. Baykar’ın teknolojik kabiliyet ve yetenekleri sayesinde tüm sistem yerli ve milli olarak üretiliyor. 500 bin saatten fazla uçtu Bayraktar TB2 Taktik Silahlı İnsansız Hava Aracı, keşif ve istihbarat görevleri için orta irtifa-uzun havada kalış süresi sınıfına giren (MALE) insansız hava aracı. Üç yedekli aviyonik sistemleri ve sensör füzyon mimarisi ile tamamen otonom taksi, kalkış, iniş ve normal seyir kabiliyetine sahip. 500 bin saatten fazla uçan TB2, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma ve Emniyet Müdürlüğü bünyesinde 2014’ten bu yana aktif olarak hizmet veriyor. İhraç edilen ilk hava aracı Şu anda Türkiye ile beraber Katar, Ukrayna, Azerbaycan ve teslimat yapılan ülkelerin envanterinde yüzlerce Bayraktar TB2 S/İHA Platformu görev yapıyor. Bayraktar TB2, Türk havacılık tarihinde havada kalma (27 Saat 3 Dakika ) süresi ve irtifa (25 bin 30 feet) rekorunu kırdı. Bayraktar TB2, bu ölçekte ihraç edilen ilk hava aracı unvanını da taşıyor.
Putin, Uluslararası Valday Tartışma Kulübü'nün yıllık toplantısında, Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkileri değerlendirdi. "İki yıl önce Erdoğan hakkında olumlu şeyler söylediniz. Düşünceleriniz değişti mi?" sorusunu yanıtlayan Putin, "Cumhurbaşkanı Erdoğan güçlü ve sağlam bir lider, Türk halkı, ekonomisi ve Türkiye'nin çıkarları doğrultusunda hareket ediyor. Bunu, Erdoğan'ın enerji, TürkAkım doğal gaz boru hattının inşası konularındaki pozisyonu doğruluyor." dedi. Türkiye'de Avrupalı tüketiciler için gaz merkezinin oluşturulmasını teklif ettiklerine dikkati çeken Putin, "Türkiye'nin kendi çıkarları doğrultusunda bu teklifi kabul ettiğini" belirtti. Turizm, inşaat, tarım sektörlerinde Rus ve Türk çıkarlarının örtüştüğünü söyleyen Putin, "Bu nedenle, Erdoğan, kendine yük olunmasına ve üçüncü bir ülkenin çıkarları doğrultusunda hareket edilmesine izin vermiyor. Bizimle diyalog sürecinde de kendi çıkarlarını savunuyor. Türkiye ve Erdoğan, bu anlamda basit bir ortak değil. Kararların birçoğu, uzun ve basit olmayan müzakerelerde alınıyor. Her iki tarafın da anlaşma arzusu var ve anlaşabiliyoruz. Bu anlamda, Erdoğan tutarlı ve güvenilir ortak. Bu, onun en önemli özelliği." değerlendirmesinde bulundu. Erdoğan'ın ülkesinin çıkarlarını savunduğunu ve bu durumda Rusya'ya yönelik bir problem oluşturmadığını belirten Putin, şu şekilde devam etti: "Erdoğan, hükümeti tarafından uygun görülen kararlar için mücadele ediyor. Biz de alınan kararların kendimiz için uygun olması için mücadele ediyoruz. En hassas konularda bile çözüm bulabiliyoruz: Suriye, güvenlik, ekonomi, altyapı. Şimdiye kadar bunu yapabildik. Eğer zor bir yoldan geçerek anlaşma sağlayabildiysek, bunun uygulanacağından emin olabiliriz. İlişkilerimizin en önemli özelliği, güvenirlik ve istikrardır."
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşmede, Türkiye-İsveç ilişkileri ele alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede, İsveç’in yeni Başbakanı olması dolayısıyla Ulf Kristersson’a tebriklerini iletti. İsveç Başbakanı Kristersson’ın 19 Ekim’de kendisine gönderdiği mektuba değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ulf Kristersson’ı Ankara’da misafir etmekten memnuniyet duyacağını ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç hükümetiyle ikili ilişkileri her alanda ileriye taşımaya hazır olduklarını belirtti. İsveç Başbakanı Kristersson’ın Üçlü Muhtıra’ya bağlı olduklarına dair açıklamalarını takip ettiğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu Muhtıra’nın önümüzdeki süreç bakımından yol gösterici olacağını dile getirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, terör örgütlerinin İsveç’in NATO üyeliğini ve Türkiye’yle ikili ilişkilerini rehin almasını engellemenin ortak menfaat olduğunu vurguladı. KRISTERSSON'DAN AÇIKLAMA Görüşmeye dair sosyal medya hesabından açıklama yapan Kristersson, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yapıcı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdik. En kısa zamanda Ankara'yı ziyaret etmeyi dört gözle bekliyorum. Hükümetim, NATO üyeliği için Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasındaki üçlü muhtırayı yerine getirecek" dedi. KRİSTERSSON, ERDOĞAN'A MEKTUP GÖNDERMİŞTİ İsveç'in en büyük günlük gazetelerinden Aftonbladet'in haberine göre ülkenin yeni Başbakanı Ulf Kristersson, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a 21 Ekim'de ülkesinin Ankara Büyükelçiliği aracılığı ile mektup göndermişti. Mektupta Kristersson'un, "Umarım (NATO üyeliği) bu konu hakkında kısa süre içinde ayrıntılı bir görüşme yapabiliriz. Size uygun olur olmaz Ankara'ya gelmeye hazırım" ifadelerini kullandığı belirtilmişti. Türkiye ile özellikle terörle mücadelede olmak üzere çeşitli düzeylerde iş birliğini derinleştirmek istediğini vurgulayan Kristersson'ın, "Türkiye'nin güvenlik sorunlarını çok ciddiye alıyoruz ve terör örgütü PKK ve diğer tüm terör örgütleri ile bunların kollarından gelen tehditler de dahil olmak üzere terörün tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede iş birliği yapmak istiyoruz" dediği belirtilmişti. Kristersson'ın ayrıca, "Hükümetim, bu terörist grupların faaliyetlerini önlemek için Türkiye ile terörle mücadele iş birliğini yoğunlaştıracaktır. Bu alanda İsveç Güvenlik Polisi ve Adalet Bakanlığı'nın yakın zamanda Ankara'ya yaptığı ziyaretler, iş birliği için güçlü platformlar oluşturmayı başardı" ifadelerine yer verilmişti. İki ülke arasında farklı alanlardaki iş birliği konusuna da değinen Kristersson'ın, "Kültür, ticaret ve diğer siyasi alanlarda daha fazla iş birliği yapmalıyız. Yeni hükümetimdeki bakanlar bu geniş gündemi ilerletmek için inisiyatif almaya istekli" ifadelerini kullandığı aktarılmıştı. ERDOĞAN RANDEVU TALEBİNİ KABUL ETMİŞTİ Cumhurbaşkanı Erdoğan da 21 Ekim'de yaptığı açıklamada, "İsveç'in yeni başbakanı randevu talebinde bulundu. Arkadaşlarımıza 'Randevu verin, gelsin' dedim. Ülkemizde kendisiyle bu konuları da görüşürüz" ifadelerini kullanmıştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, durum merkezinden kara, deniz ve hava stratejik caydırıcı güçlerin yıllık tatbikatını izledi. Rus ordusunun, Ukrayna'ya nükleer saldırı düzenleyebileceği iddia ediliyor. Putin’in kimyasal ve taktik nükleer silahları kullanma ihtimali sorulan ABD Başkanı Joe Biden, "Sakın, sakın, sakın. Savaşın çehresini 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana hiçbir şeye benzemeyen şekilde değiştirirsin." uyarısında bulunmuştu. Nükleer saldırı misillemesi görevleri icra edildi Kommersant'ın aktardığına göre, Rus Silahlı Kuvvetleri, muhtemel bir düşman nükleer saldırısına yanıt olarak büyük nükleer saldırı misillemesi görevlerini icra etti. Tatbikat sırasında Putin, Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun raporunu dinledi. Rusya'dan dikkat çeken tatbikat Kremlin'e göre, Plesetsk'ten Yars kıtalararası balistik füzesinin ve Barents Denizi'nden Sineva balistik füzesinin fırlatılması Kamçatka'daki Kura test sahasında gerçekleştirildi. Tatbikatta kullanılan Tu-95MS uzun menzilli uçaklarının da seyir füzeleri fırlattığı kaydedildi. Kremlin: Tüm füzeler, hedeflerine ulaştı Askeri komuta ve kontrol organlarının hazır olup olmadığı, komuta ve kontrolü organize etmede liderlik ve operasyon personelinin becerilerinin kontrol edildiği belirtildi. Kremlin'den yapılan açıklamada, "Stratejik caydırıcılık kuvvetlerinin eğitimi sırasında öngörülen görevler eksiksiz olarak tamamlandı. Tüm füzeler, belirtilen özellikleri teyit ederek hedeflerine ulaştı." denildi. "Ukrayna topraklarını biyolojik deneyler için test alanı yaptılar" Vladimir Putin, yaptığı açıklamada, Ukrayna topraklarının "askeri biyolojik deneyler için test alanı" haline getirildiğini savundu. Stratejik caydırıcı güçlerin, hipersonik ve nükleer silahlar dahil balistik füze fırlatma tatbikatları en son 19 Şubat'ta yapılmıştı. Vladimir Putin, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile birlikte tatbikatı izlemişti. Putin: Blöf değil Rusya Devlet Başkanı, 27 Şubat'ta, Savunma Bakanlığı'na Rus caydırıcı güçlerini özel savaş görevi moduna geçirmesini emretmişti. Öte yandan Putin, "Rusya'yı korumak için elimizdeki tüm araçları kullanacağız, bu bir blöf değil." açıklamasında bulunmuştu.
Associated Press'e (AP) konuşan Billström, yeni hükümetin Türkiye'nin terör örgütü PKK/YPG ile ilgili endişelerini paylaştığını aktararak, "PKK söz konusu olduğunda İsveç hükümeti anlamsız bir davranışta bulunmayacak." dedi. Billström, "Terör örgütlerinin İsveç topraklarında faaliyet gösterme hakkı olmadığı anlamına gelen politikanın tamamen arkasındayız." diye konuştu. UKRAYNA'YA TAM DESTEK Her şeyin yasal olarak güvenli bir şekilde yapılması gerektiğini belirten Billström, "Üçlü mutabakatta yazılı olan ve üç tarafın da üzerinde anlaşmaya vardığı her şey tüm taraflarca yerine getirilmelidir." açıklamasında bulundu. Billström, yeni hükümetin Ukrayna'nın Archer topçu sistemi ve RBS-70 taşınabilir hava savunma sistemi talebi hakkında henüz karar vermediğini aktararak, "Ukrayna hükümetine Rus güçlerine karşı verdiği kahramanca mücadelede mümkün olan en fazla yardımı yapmaya hazırız. Bu konulardaki kararı gerekli değerlendirmeleri yaptığımızda göreceğiz." ifadesini kullandı. Yeni hükümetin, bir önceki hükümetin 2014'te kurduğu "feminist dış politika"dan vazgeçeceğini kaydeden Billström, "Kadınlar ve erkekler arasındaki eşit hakların önemli olduğuna inanıyoruz, ancak 'feminist dış politika' ifadesini kullanmak, bazen ilgiyi asıl önemli olandan uzaklaştırdığınız anlamına geliyor. Asıl içerikten çok etikete önem vermiş oluyorsunuz." değerlendirmesinde bulundu. DEĞİŞİKLİK SÖZÜ VERDİ Billström ayrıca kuzey Avrupa'ya vurgu yaparak İsveç'in dış ilişkilerinde değişiklik sözü verdi. İsveç Başbakanı Ulf Kristersson 20 Ekim’de, ülkesinin NATO üyeliği konusunda Türkiye'nin güvenlik endişelerini gidermek için çabaları artıracaklarını, bunun gereklerini NATO üyeliğinden sonra da yerine getireceklerini söylemişti. Türkiye, Finlandiya ve İsveç tarafından NATO Madrid Zirvesi'nde, 28 Haziran'da Üçlü Muhtıra imzalanmıştı. Muhtıra çerçevesinde kurulan Daimi Ortak Mekanizma'nın ilk toplantısı 26 Ağustos'ta Finlandiya'nın Vantaa kentinde yapılmıştı.
Türkiye, savaşan iki ülke olan Rusya ile Ukrayna arasında denge politikasını sürdürerek, tüm dünyanın takdirini topladı. Denge politikası sayesinde Karadeniz üzerinden güvenli tahıl koridoru hayata geçti. Karşılıklı esir takasının yapılması sağlandı. Batı'ya meydan okuyor Bloomberg, Türkiye'nin ABD ve Batı'nın politikalarına meydan okuduğunu, Washington liderliğinde Moskova'ya uygulanan yaptırımlara katılmadığını yazdı. Kiev ile olan yakın ilişkilerin yanı sıra Rusya ile diyaloğa işaret edilerek, Moskova'dan ikinci nükleer santralin inşasının istendiği belirtildi. İkinci nükleer santral talebi Rus devlet şirketi Rosatom'un, Türkiye'nin Akdeniz kıyısında 20 milyar dolarlık nükleer santral inşa ettiği hatırlatıldı. Analizde, "Ankara, Rusya'ya yönelik yaptırımlara katılmayı reddetti ve Kiev ile Moskova arasında bir arabulucu olarak hareket etti. "Erdoğan'ın doktrini, Ukrayna ihtilafında sergileniyor" Ukrayna limanlarından tahıl sevkiyatları için anlaşmaya ve savaşan taraflar arasında esir takasına aracılık etti. Erdoğan'ın doktrini, Ukrayna ihtilafında sergileniyor. Moskova ile bağları geliştirirken, Kiev hükümetini destekliyor. Rusya'nın Ukrayna'nın dört bölgesini ilhak etmesini kınadı. "Ukrayna'ya onlarca silahlı insansız hava aracı sattılar" Rus gemilerini ve uçaklarını Türk kontrolündeki deniz ve hava sahalarından men etti. Ukrayna'ya onlarca silahlı insansız hava aracı sattılar. Ancak Erdoğan, Rusya'yı hedef alan yaptırımlara katılmayı reddetti." denildi. Türkiye'nin Afrika ve Latin Amerika'daki varlığına vurgu Öte yandan, dünya meselelerinde konumunu güçlendirmek isteyen Türkiye'nin, Afrika ve Latin Amerika'da birçok diplomatik misyon açtığına ve Şanghay İşbirliği Örgütü'ne katılan ilk NATO üyesi olma ihtimaline dikkat çekildi.
AB Yolsuzlukla Mücadele Ofisi (OLAF), Avrupa Birliğinin (AB) Sınır Koruma Ajansı Frontex hakkında Ege‘de göçmenlerin geri itilmesi ile taciz ve görevi kötüye kullanma gibi suçlamalar nedeniyle inceleme başlatmıştı. Avrupa basınında da geniş yer bulan OLAF Raporu’na göre, Frontex, Yunanistan’ın geri itmelerini örtbas etti. Bu kapsamda, Temel Haklar Görevlisinin operasyonel bilgilere erişmesi engellendi. Yine temel hakların ihlal edildiği iddialarını içeren ciddi olaylara ilişkin raporları incelemek üzere Temel Haklar Görevlisini görevlendirmedi. FRONTEX’TEN İTİRAF: BUNLAR GEÇMİŞİN UYGULAMALARI Son yıllarda Akdeniz ve Ege’de Yunanistan’ın hukuka aykırı geri itme vakalarıyla ilgili “suç ortağı” suçlamasıyla sık sık karşılayan Frontex, OLAF’ın bu raporu üzerine bir açıklama yaptı. Açıklamada, rapordaki söz konusu tespitleri yalanlamadığı gibi “Bunlar geçmişte yapılan uygulamalardı” şeklinde savunma yapması dikkat çekici bulundu. “YANLIŞLARI DÜZELTMEK İÇİN EYLEM PLANI OLUŞTURUYORUZ” Temel Haklar Görevlisinin daha etkin şekilde görev yapması ve bu tür olayların önüne geçmek amacıyla bir dizi iyileştirici önlem alındığına ilişkin çalışmalara değinilen açıklamada ayrıca, Yunan makamları ile Frontex’in geçmişin ve bugünün yanlışlarını düzeltmek üzere bir eylem planı oluşturulduğu belirtildi. Frontex’in söz konusu basın açıklamasındaki ifadeleri, binlerce insanın paralarının ve eşyalarının gasp edildiği, taciz ve şiddete maruz kaldığı, hatta botları batırılmak suretiyle ölüme terk edildiği geri itme olaylarında Frontex ile Yunanistan’ın birlikte hareket ettiklerinin itirafı olarak değerlendirildi. FRONTEX VE YUNANİSTAN’IN GERİ İTTİĞİ 152 GÖÇMEN ÖLDÜ Türkiye bugüne kadar geri itme vakalarıyla ilgili Frontex ve Yunanistan’a sert tepkiler gösterdi. Ancak Frontex, her seferinde suçlamaları inkar ediyordu. 2020-2022 yılları arasında denizlerde ve karada aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu toplam 62 bin 179 yabancı Yunanistan ve Frontex tarafından Türkiye’ye geri itildi. Bu geri itme olayları neticesinde ise 152 yabancı yaşamını yitirdi.
Ülkede 20 Ekim'de parti liderliğinden istifa eden Başbakan Liz Truss'ın yerini almak için mücadele veren eski Maliye Bakanı Sunak, liderlik yarışını kazandı. Sunak'ın rakibi Penny Mordount, Twitter'dan yaptığı açıklamada, liderlik yarışından çekildiğini, Rishi Sunak'ı desteklediğini duyurdu. Mordount, "Şimdi bir sonraki Başbakanımızı seçtik. Bu karar tarihi bir karar ve partimizin çeşitliliğini ve yeteneğini bir kez daha göstermektedir. Rishi Sunak'a tam destek veriyorum." ifadelerini kullandı. Partideki liderlik seçimi ve liderin görevden alınması süreçlerini yürüten organı 1922 Komitesi Başkanı Milletvekili Sir Graham Brady, yaptığı açıklamada, Penny Mordount'un liderlik yarışından çekildiğini doğruladı ve tek aday olan Rishi Sunak'ın, İngiltere'nin yeni Başbakanı olduğunu duyurdu. Rishi Sunak, eski İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın 7 Temmuz'da parti liderliğinden istifasının ardından başlayan liderlik yarışında da adaylığını olmuş fakat oylama sonucu Liz Truss karşısında yenilgiye uğramıştı. İngiltere Başbakanı Truss, 20 Ekim'de istifa ettiğini açıklamıştı Seçim kampanyası sürecinde sıklıkla "vergi indirimleri" vaadini öne çıkaran Truss'ın, başbakanlık görevini devralmasının ardından hükümet 23 Eylül'de toplam 45 milyar sterlini bulacak vergi kesintilerinin uygulanmasına hazırlanıldığını açıklamıştı. Bu durum, ülkenin dış borçlanmasının yükseleceği beklentilerini artırarak sterlinin sert değer kaybı yaşamasına neden olmuştu. Ekonomik planlara yönelik sert eleştirilerin ardından İngiliz hükümeti, yüzde 45'lik en yüksek gelir vergisi oranını kaldırma planından vazgeçmişti. Daha önce pek çok kez vergi indirim planının arkasında duran Truss, 14 Ekim'de kamuoyu baskısına dayanamayarak Kwasi Kwarteng'i Maliye Bakanlığı görevinden alarak yerine Jeremy Hunt'ı getirmişti. Ciddi piyasa oynaklığına neden olan "hatalar" için özür dilemesine karşın Truss'un görevde ne kadar kalacağı konusunda İngiliz kamuoyunda tartışmalar çoktan başlamıştı. İngiltere'de art arda siyasi ve ekonomik çalkantıların yaşanmasının ardından Başbakan Truss, 20 Ekim'de istifa ettiğini duyurmuştu.
